Esbeki Manastırı

40°43′25″K 41°47′56″D / 40.72361°K 41.79889°D / 40.72361; 41.79889İnançDoğu Ortodoks KilisesiMezhepGürcü Ortodoks KilisesiDurumHarabeMimariMimari türYapı kompleksi (manastır, kilise, şapel, sur)Mimari biçimGürcü mimarisiTamamlanma9-10. yüzyılÖzelliklerMalzemelerTaş

Esbeki Manastırı (Gürcüce: ესბეკის კომპლექსი), tarihsel Tao bölgesinde Tivasor köyünde Gürcü Ortodoks manastırıdır. Bugün Artvin iline bağlı Yusufeli ilçesinde Darıca köyündedir. Günümüze kalıntıları ulaşmış olan manastır, ana kilise, bir ya da iki küçük kilise (şapel), sur ve başka yapılardan oluşuyordu.[1] Manastır adını Tivasor köyünün Esbeki mahallesinden almış ya da manastır bu mahalleye adını vermiştir.

Darıca köyünün Espek (eski adı Esbeki) mahallesindeki manastır Esbeki Kalesinin batısında yer almaktadır. Etrafı surlarla çevrili olan manastırın günümüze ulaşan bir kitabesi bulunmamaktadır. Ana kilisenin ait olduğu döneme bakarak manastırın 9-10. yüzyılda kurulduğu kabul edebilir.[1] Üç nefli bazilika planlı manastır kilisesinin örtü sistemi dışında kalan kısımları ayaktadır. Yapı yöredeki kiliseler içerisinde en fazla tahrip görenlerin başında gelir. Duvarlar büyük boyutlu, kaba yontulmuş taşlarla örülmüştür. Kilisenin güneyinde tek nefli, iki katlı mezarların da olduğu bir şapel bulunmaktadır. Şapel, doğu batı doğrultusunda beşik tonoz örtüye sahiptir. Doğu ve batı duvarlarında birer adet mazgal pencere açıklıkları yer almaktadır. Kuzeyde ve batıda farklı dönemlere ait sur duvarları, gözetleme kulesi, tek nefli şapel manastırın diğer yapılarıdır. Manastır, mezar şapeli dışında oldukça harap bir şekilde bugüne ulaşmıştır.[2][3]

Galeri

  • Esbeki Manastırı'nın ana kilisesi olan bazilika.
    Esbeki Manastırı'nın ana kilisesi olan bazilika.

Kaynakça

  1. ^ a b Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), 2018, Tiflis, s. 25, ISBN 9789941478178.
  2. ^ "Esbeki Manastır Kompleksi". 27 Temmuz 2019. 26 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2019. 
  3. ^ 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2017, s. 65 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9470-8-7
  • g
  • t
  • d
Ortodoks
Ardahan
Ahalşeni Kilisesi · Ali Manastırı · Bebereki Kilisesi · Bergi Kilisesi · Cicori Kilisesi · Cocorta Kilisesi · Çaisi Kilisesi · Çamardo Kilisesi · Çihireti Kilisesi · Dadaşeni Kilisesi · Dörtkilise Kilisesi · Dörtkilise Çifte Kilisesi · Eruşeti Kilisesi · Guguba Kilisesi · Ğvime Kilisesi · Heosmani Kilisesi · Heva Kilisesi · Hoşureti Kilisesi · Hunamisi Kilisesi · Kalacuk Kilisesi · Koditzkaro Kilisesi · Kotasi Kilisesi · Mere Kilisesi · Meredisi Kilisesi · Mgeltsihe Kilisesi · Mglinavi Kilisesi · Muriana Kilisesi · Okami Kilisesi · Petobani Kilisesi · Sakire Kilisesi · Samtzubi Kilisesi · Skarebi Kilisesi · Şuatzkali Kilisesi · Tagureti Kilisesi · Tataleti Kilisesi · Tetrtsihe Kilisesi · Tskarostavi Kilisesi · Tzkarostavi Köyü Kilisesi · Tzurtzkabi Kilisesi · Uri Kilisesi · Urta Kilisesi · Urumi Kilisesi · Vaşlobi Kilisesi · Veli Kalesi Kilisesi · Zegani Kilisesi
Artvin
Ahaldaba Kilisesi · Ahiza Kilisesi · Ahiza (Batı) Kilisesi · Ahiza (Güney) Kilisesi · Ahoti Kilisesi · Akria Kilisesi · Ança Manastırı · Artanuci Kilisesi · Aşağı Hers Kilisesi · Bagini Kilisesi · Balvana Manastırı · Bazgireti Kilisesi · Berta Manastırı · Cmerki Manastırı · Cuğo Kilisesi · Cvarebi Kilisesi · Çala Kilisesi (Yusufeli) · Daba Manastırı · Dabaketili Kilisesi · Doliskana Manastırı · Dasamobi Kilisesi · Eprati Kilisesi · Erkinis Kilisesi · Esbeki Manastırı · Gasadinari Manastırı · Gelaşeni Kilisesi · Goraşeti Kilisesi · Gunatle Manastırı · Hamzeti Kilisesi · Handzta Manastırı · Hertvisi Manastırı · Hevtzvrili Kilisesi · Hozabiri Kilisesi · İrsa Kilisesi · Adakale Gürcü Kilisesi · İşhani Manastırı · Karsnia Kilisesi · Kavkasidzeler Kale Kilisesi · Kintshureti Kilisesi · Kiskimi Şapeli · Klaskuri Kilisesi · Kokoşauri Kilisesi · Kopadzeler Kilisesi · Korideti Kilisesi · Koziri Kilisesi · Koziri Şapeli · Longothevi Kilisesi · Mamatsminda Kilisesi · Mere Manastırı · Meria Kilisesi · Monasteri Kilisesi · Mukeri Kilisesi · Nigala Kilisesi · Nihahi Kilisesi · Nuka Kilisesi · Okrobageti Kilisesi · Opiza Manastırı · Othta Eklesia · Parehi Manastırı · Parhali Manastırı · Sabauri Kilisesi · Samtzkaro Kilisesi (Aşağı) · Samtzkaro Kilisesi (Yukarı) · Satle Kilisesi · Sinkoti Kilisesi · Suagara Kilisesi · Suhbeçi Kilisesi · Sveti Kilisesi · Svirevani Kilisesi · Şagora Kilisesi · Şatberdi Manastırı · Şavmta Kilisesi · Şindoba Kilisesi · Tanzot Kilisesi · Tavzeti Kilisesi · Tbeti Manastırı · Tikmanet Kilisesi · Tsihia Kilisesi · Tsihisdziri Kilisesi · Tskarostavi Manastırı · Tzepta Kalesi Kilisesi · Tzinobani Kilisesi · Yeni Rabat Kilisesi
Erzurum
Agaraki Manastırı · Bana Katedrali · Bardisi Kilisesi · Bobisgeri Kilisesi · Çala Kilisesi (Uzundere) · Çamhusi Kilisesi · Çarnesi Kilisesi · Ekeki Kilisesi · Hahuli Kilisesi · Hoşvan Kilisesi · İsi Kilisesi · Kalkosi Kilisesi · Kamhisi Kilisesi · Karapi Kilisesi · Kargluhi Kilisesi (Büyük) · Kargluhi Kilisesi (Küçük) · Küçük Vank Kilisesi · Kishakapı Kilisesi · Leksori Kilisesi · Leksori Manastırı · Maskuri Kilisesi · Merenisi Kilisesi · Mitendieri Mağara Kilisesi · Odeki Kilisesi · Odeki Kale Kilisesi · Oltisi Kilisesi · Orcohi (Güney) Kilisesi · Orcohi (Kuzey) Kilisesi · Oşki Manastırı · Pancureti Kilisesi · Parnaki Kale Kilisesi · Pertusi Kilisesi · Sananesi Kilisesi · Sihçeki Kilisesi · Sohtoroti Kilisesi · Tortum Kalesi Kilisesi
Kars
Diğer
Katolik
1Türkiye'deki tek faal Gürcü kilisesidir