Grevelingenmeer

Grevelingenmeer
Grevelingenmeer
Grevelingenmeer (Nederland)
Grevelingenmeer
Situering
Stroomgebiedslanden Nederland
Locatie Zeeland
Coördinaten 51° 43′ NB, 4° 1′ OL
Basisgegevens
Oppervlakte 140 km²
Soort water zoutwatermeer
Gemiddelde diepte 5.4 m
Maximale diepte 48 m
Overig
Plaatsen Ouddorp, Herkingen, Battenoord, Sirjansland, Scharendijke, Den Osse, Brouwershaven, Zonnemaire, Dreischor, Bruinisse, Nieuwe-Tonge, Dirksland, Melissant, Stellendam
Foto's
Grevelingenmeer bij Ouddorp
Grevelingenmeer bij Brouwershaven
Grevelingenmeer
Portaal  Portaalicoon   Geografie
Grevelingen
Natura 2000-gebied in Nederland
Situering
Locatie Zeeland en Zuid-Holland
Coördinaten 51° 46′ NB, 3° 59′ OL
Informatie
Oppervlakte 137,5 km²
Geldende richtlijn(en) Habitatrichtlijn en Vogelrichtlijn
Opgericht 2013-09-04
Beheer Staatsbosbeheer
Gebiedsnummer 115
Site code (Europees) NL4000021
Detailkaart
Detailkaart
Locatie van het Natura 2000-gebied

De Grevelingen (thans het Grevelingenmeer) is een voormalige zeearm van de Noordzee, gelegen tussen de eilanden Goeree-Overflakkee en Schouwen-Duiveland, op de grens van de provincies Zuid-Holland en Zeeland.

Geschiedenis

In het kader van de Deltawerken werd de zeearm, het Brouwershavense gat, door de Grevelingendam (1965) en de Brouwersdam (1971) van zee afgesloten. Na de afsluiting werd het Grevelingenmeer het grootste zoutwatermeer van West-Europa. Aanvankelijk was het de bedoeling, om er een zoetwatermeer van te maken door inlaat van Rijnwater, maar dat was in de jaren 70 zo vervuild, dat ervan werd afgezien.

Het Grevelingenmeer is vooral in gebruik als plek voor watersport en andere recreatie. Daarnaast is er nog wat visserij en oesterkwekerij overgebleven. Het zoutgehalte van het Grevelingenmeer wordt sinds 1978 op peil gehouden door de Brouwerssluis, een doorlaatsluis in de Brouwersdam, waarmee zeewater ingelaten wordt.

Een gebied met een oppervlakte van 13.872 ha is aangemerkt als beschermd Natura 2000-gebied.[1]

Slikken en platen

Topografische kaart van het Grevelingenmeer (december 2015)

Langs het Grevelingenmeer liggen zogenaamde slikken:

In het Grevelingenmeer ligt een aantal eilanden (voormalige zandplaten):

Herstel getij

Met de afsluiting van de zeearm is het getij uit het gebied verdwenen. Er er nu sprake van een min of meer vast waterpeil. Met het verdwijnen van eb en vloed ontstond in delen van het gebied een gebrek aan zuurstof. Dit zorgde voor dode bodems waarin alleen nog bacteriën leefden. Ook draagt het vaste peil bij aan de afkalving van de oevers van de slikken en platen. Rijk en regio willen om de waterkwaliteit en de ecologie te verbeteren beperkt getij terugbrengen. Hiervoor dient een afsluitbare doorlaat te worden gerealiseerd in de Brouwersdam.[2] De eerste plannen hiervoor zijn ontstaan in 2008. In 2018 werd door de ministeries van IenW en LNV een budget beschikbaar gesteld van 75 mln euro. Samen met eerder beschikbaar gesteld budget van Rijk en regio zou er hiermee voldoende budget zijn om het doorlaatmiddel te realiseren. In de hierna volgende jaren is het plan verder uitgewerkt. In mei 2023 heeft een speciaal voor dit project opgerichte taskforce aanvullend advies uitgebracht over het nut en noodzaak van het herstel van het getij. Naar verwachting zal eind 2023 besluitvorming plaatsvinden over de doorgang van het project.[3]

Zoetwaterbekken

In verband met verdroging en een gebrek aan zoet water is het idee ontstaan om van het Grevelingenmeer een groot zoetwaterbekken te maken. Dat staat in scherp contrast met plannen om de Grevelingen via een doorlaat weer te verbinden met de Noordzee.[4][5]

Recreatie

Recreatie in en om het Grevelingenmeer:

Galerij

  • Een kreeft in 2009 in het Grevelingenmeer
    Een kreeft in 2009 in het Grevelingenmeer
  • Watersporteiland Archipel van boven gezien met een drone, 2017
    Watersporteiland Archipel van boven gezien met een drone, 2017
  • Ossehoek
    Ossehoek

Externe links

  • Grevelingen: Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
  • Actuele informatie - Rijkswaterstaat Grevelingen
  • website Staatsbosbeheer -Grevelingen

Zie ook

  • Le Serpent (schip)
Bronnen, noten en/of referenties
  1. Grevelingen | natura 2000. www.natura2000.nl. Geraadpleegd op 14 oktober 2023.
  2. Project Getij Grevelingen. Geraadpleegd op 14 oktober 2023.
  3. Eindrapportage Taskforce Getij Grevelingen. Getij Grevelingen. Geraadpleegd op 14 oktober 2023.
  4. Deltaplan Zoet water: wordt het Grevelingenmeer een zoete waterbuffer of zoute getijdennatuur?. omroepzeeland.nl (4 september 2020). Geraadpleegd op 16 februari 2024.
  5. Deskundigen: 'Grevelingenmeer moet zoet worden, we mogen niet langer een andere kant uit kijken'. omroepzeeland.nl (8 maart 2022). Geraadpleegd op 16 februari 2024.
Mediabestanden
Zie de categorie Grevelingenmeer van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
· · Sjabloon bewerken
Dammen en stormvloedkering:Hollandsche IJsselkering (1958) · Zandkreekdam (1960) · Veerse Gatdam (1961) · Grevelingendam (1965) · Volkerakdam (1969) · Haringvlietdam (1971) · Brouwersdam (1971) · Markiezaatskade (1983) · Oosterscheldekering (1986) · Oesterdam (1987) · Philipsdam (1987)
Europoortkering:Hartelkering (1997) · Maeslantkering (1997)
Sluizen:Bathse spuisluis (1987) · Bergse Diepsluis (1989) · Brouwerssluis (1978) · Grevelingensluis (1962) · Flakkeese spuisluis (1983) · Kreekraksluizen (1975) · Krammersluizen (1983) · Roompotsluis (1986) · Volkeraksluizen (1967) · Zandkreeksluis (1960)
Wateren:Oosterschelde · Haringvliet · Krammer · Grevelingenmeer · Markiezaatsmeer · Veerse Gat · Zandkreek · Volkerak · Zoommeer
Brug:Zeelandbrug · Haringvlietbrug
Kunstmatig eiland:Neeltje Jans · Hellegatsplein
Bouwkunde en fysische processen:Deltar · Zandhonger
Directie en commissie:Deltadienst · Deltacommissie (1953) · Deltawet (1958)
Schip:Ostrea · Cardium · Mytilus · Macoma · Wijker Rib · Johan V · Jan Heijmans
Personen:Johan van Veen · Jo Thijsse · Pieter Philippus Jansen · Frank Spaargaren · Jaap Rus · Moisés José Loschacoff
· · Sjabloon bewerken
Overzicht van de 168 Natura 2000-gebieden in Nederland

Aamsveen (gebiedsnummer 55) · Abdij Lilbosch & voormalig Klooster Mariahoop (151) · Abtskolk & De Putten (162) · Achter de Voort, Agelerbroek & Voltherbroek (47) · Arkemheen (56) · Bakkeveense Duinen (17) · Bargerveen (33) · Bekendelle (63) · Bemelerberg & Schiepersberg (156) · Bergvennen & Brecklenkampse Veld (46) · Biesbosch (112) · Binnenveld (voorheen Bennekomse Meent) (65) · Boddenbroek (52) · Het Bossche Broek (132) · Boetelerveld (41) · Boezems Kinderdijk (106) · Borkeld (44) · Boschhuizerbergen (144) · Botshol (83) · Brabantse Wal (128) · Broekvelden, Vettenbroek & Polder Stein (104) · Bruine Bank (168) · Brunssummerheide (155) · Bunder- en Elslooërbos (153) · Buurserzand & Haaksbergerveen (53) · Canisvlietse Kreek (125) · Coepelduynen (96) · De Bruuk (69) · Deelen (14) · De Alde Feanen (13) · De Wilck (102) · Deurnsche Peel & Mariapeel (139) · Dinkelland (49) · Doggersbank (164) · Donkse Laagten (107) · Drents-Friese Wold & Leggelderveld (27) · Drentsche Aa-gebied (25) · Drouwenerzand (26) · Duinen Ameland (5) · Duinen Den Helder-Callantsoog (84) · Duinen en Lage Land Texel (2) · Duinen Goeree & Kwade Hoek (101) · Duinen Schiermonnikoog (6) · Duinen Terschelling (4) · Duinen Vlieland (3) · Dwingelderveld (30) · Eemmeer & Gooimeer Zuidoever (77) · Eilandspolder (89) · Elperstroomgebied (28) · Engbertsdijksvenen (40) · Fochteloërveen (23) · Friese Front (166) · Gelderse Poort (67) · Geleenbeekdal (154) · Geuldal (157) · Grensmaas (152) · Grevelingen (115) · Groot Zandbrink (80) · Groote Gat (124) · Groote Peel (140) · Groote Wielen (9) · Haringvliet (109) · Holtingerveld (29) · Hollands Diep (111) · IJsselmeer (72) · Ilperveld, Varkensland, Oostzanerveld & Twiske (92) · Kampina & Oisterwijkse Vennen (133) · Kempenland-West (135) · Kennemerland-Zuid (88) · Ketelmeer & Vossemeer (75) · Klaverbank (165) · Kolland en Overlangbroek (81) · Kop van Schouwen (116) · Korenburgerveen (61) · Krammer-Volkerak (114) · Kunderberg (158) · Landgoederen Brummen (58) · Landgoederen Oldenzaal (50) · Langstraat (130) · Lauwersmeer (8) · Leekstermeergebied (19) · Leenderbos, Groote Heide & De Plateaux (136) · Lemselermaten (48) · Lepelaarplassen (79) · Leudal (147) · Liefstinghsbroek (21) · Lingegebied en Diefdijk Zuid (70) · Loevestein, Pompveld & Kornsche Boezem (71) · Lonnekermeer (51) · Leemkuilen (131) · Loonse en Drunense Duinen (131) · Maasduinen (145) · Maas bij Eijsden (167) · Manteling van Walcheren (117) · Mantingerbos (31) · Mantingerzand (32) · Markermeer & IJmeer (73) · Markiezaat (127) · Meijendel & Berkheide (97) · Moerputten (132) · Meinweg (149) · Naardermeer (94) · Nieuwkoopse Plassen & De Haeck (103) · Noorbeemden & Hoogbos (161) · Noordhollands Duinreservaat (87) · Noordzeekustzone (7) · Norgerholt (22) · Oeffelter Meent (141) · Olde Maten & Veerslootslanden (37) · Oostelijke Vechtplassen (95) · Oosterschelde (118) · Oostvaardersplassen (78) · Oude Maas (108) · Oudegaasterbrekken, Fluessen en omgeving (10) · Oudeland van Strijen (110) · Polder Westzaan (91) · Polder Zeevang (93) · Regte Heide & Riels Laag (134) · Roerdal (150) · Rottige Meenthe & Brandemeer (18) · Sallandse Heuvelrug (42) · Sarsven en De Banen (146) · Savelsbos (160) · Schoorlse Duinen (86) · Sint-Jansberg (142) · Sint Pietersberg & Jekerdal (159) · Sneekermeergebied (12) · Solleveld & Kapittelduinen (99) · Springendal & Dal van de Mosbeek (45) · Stelkampsveld (60) · Strabrechtse Heide & Beuven (137) · Swalmdal (148) · Teeselinkven (59) · Uiterwaarden IJssel (38) · Uiterwaarden Lek (82) · Uiterwaarden Neder-Rijn (66) · Uiterwaarden Waal (68) · Uiterwaarden Zwarte Water en Vecht (36) · Ulvenhoutse Bos (129) · Van Oordt's Mersken (15) · Vecht- en Beneden-Reggegebied (39) · Veerse Meer (119) · Veluwe (57) · Veluwerandmeren (76) · Vlakte van de Raan 163) · Vlijmens Ven (132) · Vogelkreek (126) · Voordelta (113) · Voornes Duin (100) · Waddenzee (1) · Weerribben (34) · Weerter- en Budelerbergen & Ringselven (138) · Westduinpark & Wapendal (98) · Westerschelde & Saeftinghe (122) · Wieden (35) · Wierdense Veld (43) · Wijnjeterper Schar (16) · Willinks Weust (62) · Witte en Zwarte Brekken (11) · Witte Veen (54) · Witterveld (24) · Wooldse Veen (64) · Wormer- en Jisperveld & Kalverpolder (90) · Yerseke en Kapelse Moer (121) · Zeldersche Driessen (143) · Zoommeer (120) · Zouweboezem (105) · Zuidlaardermeergebied (20) · Zwanenwater & Pettemerduinen (85) · Zwarte Meer (74) · Zwin & Kievittepolder (123)