Frans Andriessen

Frans Andriessen
Frans Andriessen in 1987
Geboren 2 april 1929
Utrecht
Overleden 22 maart 2019
Bilthoven
Politieke partij KVP (tot 1980)
CDA (vanaf 1980)
Beroep Politicus
Jurist
Hoogleraar
Religie Rooms-katholiek
Vlag van Europa Europees Commissaris namens Nederland
belast met:
Institutionele Relaties en Mededinging
1981–1985
Vicevoorzitter van de Europese Commissie
1985–1993
Landbouw
1985–1989
Externe Betrekkingen en Handel
1989–1993
Aangetreden 6 januari 1981
Einde termijn 6 januari 1993
President Gaston Thorn (1981–1985)
Jacques Delors (1985–1993)
Voorganger Henk Vredeling
Opvolger Hans van den Broek
Lid Eerste Kamer
Aangetreden 16 september 1980
Einde termijn 6 januari 1981
Minister van Financiën
Aangetreden 19 december 1977
Einde termijn 22 februari 1980
Premier Dries van Agt
Voorganger Wim Duisenberg
Opvolger Gijs van Aardenne (wnd)
Partijleider van de KVP
Aangetreden 1 oktober 1971
Einde termijn 25 mei 1977
Voorganger Gerard Veringa
Opvolger Geen
Fractievoorzitter van de KVP
in de Tweede Kamer
Aangetreden 16 augustus 1971
Einde termijn 25 mei 1977
Voorganger Gerard Veringa
Opvolger Geen
Lid Tweede Kamer
Aangetreden 23 februari 1967
Einde termijn 19 december 1977
Portaal  Portaalicoon   Politiek

Franciscus Henricus Johannes Joseph (Frans) Andriessen (Utrecht, 2 april 1929Bilthoven, 22 maart 2019) was een Nederlands politicus voor de Katholieke Volkspartij (KVP) en het Christen-Democratisch Appèl (CDA). Bijna twintig jaar lang was hij hoogleraar Europese integratie in Utrecht.

Biografie

Jeugd

Andriessen was de zoon van Jan Andriessen en was een vooraanstaand christendemocraat van katholieken huize. Voorafgaand aan zijn politieke loopbaan was hij directeur van een instituut voor de bouw. Hij kwam in 1967 voor de KVP in de Tweede Kamer nadat zijn vader die had verlaten, en werd aanvankelijk woordvoerder volkshuisvesting.

Politiek

Andriessen volgde in 1971 Gerard Veringa op als partijleider, toen deze onverwacht moest aftreden vanwege gezondheidsproblemen. Hij leidde de KVP-Tweede Kamerfractie tijdens het kabinet-Den Uyl, waaraan hij kritisch, maar ook loyaal steun gaf. In 1977 maakte hij bezwaar tegen het ontwerp-regeerakkoord met de PvdA en werd hij door die partij afgewezen als kandidaat voor Economische Zaken. In het kabinet-Van Agt I, dat na de mislukte formatie-Den Uyl werd gevormd, was hij minister van Financiën. Andriessen trad op 22 februari 1980 af, omdat zijn plan om in het kader van Bestek'81 de overheidsfinanciën meer onder controle te krijgen geen gehoor vond binnen zijn eigen CDA-fractie. Fractieleider Ruud Lubbers vond dat de tijd er nog niet rijp voor was. Andriessen werd daarbij niet gesteund door de VVD-vicepremier Hans Wiegel.

Nadien werd hij Europees commissaris voor handelspolitiek. Andriessen stond bekend als een pragmatisch politicus.

In de periode 1967-1981 was hij lid van de Tweede Kamer, CDA-fractievoorzitter van de Tweede Kamer en lid van de Eerste Kamer en van 1981-1993 drie opeenvolgende termijnen, in diverse functies, lid van de Europese Commissie.

In 1995 was hij voorzitter van de commissie die een nieuwe koers moest uitzetten voor het CDA na de verkiezingsnederlaag en verslag deed in het rapport Nieuwe wegen vaste waarden.[1] Op het CDA-kabinetsformatiecongres 2010 sprak hij zich uit tegen het vormen van een kabinet met gedoogsteun van de PVV, omdat dit volgens hem zou bijdragen aan verdeeldheid in Nederland.[2]

Hij was vanaf de oprichting in 2009 lid van de raad van advies van het door zijn partijgenoot Dries van Agt opgerichte The Rights Forum.[3] Deze ngo komt op voor de Palestijnen in de decennialange voortslepende kwestie Palestina-Israël.

Hoogleraar

Van 1 maart 1990 tot 1 september 2009 was Andriessen bijzonder hoogleraar Europese integratie aan de Rijksuniversiteit Utrecht.

Bronnen, noten en/of referenties
  1. tekst van het rapport
  2. Frans Andriessen, gezaghebbend in en buiten Nederland, NOS, 22-3-2019. Gearchiveerd op 29 maart 2023.
  3. The Rights Forum
Voorganger:
G.H. (Gerard) Veringa
Fractievoorzitter van de KVP
in de Tweede Kamer
1971–1977
Opvolger:
Geen
Voorganger:
G.H. (Gerard) Veringa
Partijleider van de KVP
1971–1977
Opvolger:
Geen
Voorganger:
W.F. (Wim) Duisenberg
Minister van Financiën
1977–1980
Opvolger:
G.M.V. (Gijs) van Aardenne (wnd)
Voorganger:
H. (Henk) Vredeling
Nederlands Eurocommissaris
1981–1993
Opvolger:
H. (Hans) van den Broek
· · Sjabloon bewerken
Ministers en staatssecretarissen in het kabinet-Van Agt I (CDA en VVD)
Minister:Dries van Agt (MP/AZ) · Hans Wiegel (VP/BiZa) · Chris van der Klaauw (BuZa) · Til Gardeniers-Berendsen (CRM) · Pieter de Geus (Def) · Gijs van Aardenne (EZ) · Fons van der Stee (Fin/NAZ, ex-LV) · Job de Ruiter (Jus) · Gerrit Braks (LV) · Arie Pais (OW) · Jan de Koning (OS) · Wil Albeda (SZ) · Dany Tuijnman (VW) · Leendert Ginjaar (VM) · Pieter Beelaerts van Blokland (VRO) · Ton van Trier (WB)
Staatssecretaris:Henk Koning (BiZa) · Durk van der Mei (BuZa) · Jeltien Kraaijeveld-Wouters (CRM) · Gerard Wallis de Vries (CRM) · Wim van Eekelen (Def) · Cees van Lent (Def) · Karel Herman Beyen (EZ) · Ted Hazekamp (EZ) · Marius van Amelsvoort (Fin) · Bert Haars (Jus) · Klaas de Jong Ozn. (OW) · Ad Hermes (OW) · Louw de Graaf (SZ) · Neelie Smit-Kroes (VW) · Els Veder-Smit (VM)
Tussentijds afgetreden of overleden als minister:Roelof Kruisinga (Def) · Rinus Peijnenburg (WB) · Frans Andriessen (Fin) · Willem Scholten (Def)
Tussentijds afgetreden als staatssecretaris:Adriaan Nooteboom (Fin)
Vlag van Nederland
· · Sjabloon bewerken
Vlag van de Europese Unie
Katholieke Volkspartij
Vertegenwoordigers en Bewindspersonen:Eerste Kamerleden · Tweede Kamerleden · Europarlementariërs · bewindslieden
Fractievoorzitters:Laurentius Nicolaas Deckers · Carl Romme · Wim de Kort · Norbert Schmelzer · Frans Andriessen
Premiers:Louis Beel · Jan de Quay · Victor Marijnen · Jo Cals · Piet de Jong · Dries van Agt
Partijorganisatie:Jongerengroepen in de KVP · Centrum voor Staatkundige Vorming
Katholieke zuil:Nederlands Katholiek Vakverbond · KRO · De Volkskrant · De Tijd · De Maasbode · Wit-Gele Kruis
Voorloper:Rooms-Katholieke Staatspartij
Afsplitsingen:Katholiek Nationale Partij · Politieke Partij Radicalen (Christen-radicalen · Groep Aarden)
Opvolger:Christen-Democratisch Appèl (Groep van Achttien)
Mediabestanden
Zie de categorie Frans Andriessen van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.