Ertsgebergte

Voor het gelijknamige district, zie Erzgebirgskreis.

Ertsgebergte

Hoogste punt

Klínovec (1244 m)

Lengte

150 km

Breedte

40 km

Locatie

Duitsland en Tsjechië

Type

Middelgebergte

Detailkaart

Foto's

Bouřňák (869 m.)

Portaal

Aardwetenschappen

Het Ertsgebergte (Duits: Erzgebirge, Tsjechisch: Krušné hory^ⓘ) is een bergketen in Duitsland (Saksen) en Tsjechië die over een lengte van 150 kilometer de grens tussen de twee landen vormt. Het dankt zijn naam aan de rijkdom aan ertsen die er lange tijd gedolven werden.

De hoogste punten bevinden zich in het westelijke gedeelte van het Ertsgebergte. De Klínovec (1244 m) is de hoogste berg aan de Tsjechische kant en de Fichtelberg (1215 m) is de hoogste berg aan de Duitse zijde van het gebergte. Naar het westen toe gaat het Ertsgebergte over in het veel lagere Elstergebergte en het Beierse Fichtelgebergte. De oostelijke voortzetting van het Ertsgebergte wordt gevormd door het Elbezandsteengebergte met daarachter de Sudeten. Naar het noorden toe gaat het Ertsgebergte over in heuvels waar de steden Zwickau en Chemnitz liggen. Aan de oostkant van het Ertsgebergte ligt het Elbedal met daarin de stad Dresden.

De huidige Duits-Tsjechische grens komt voor het grootste deel overeen met de grenslijn, die in 1459 tussen Bohemen en het Keurvorstendom Saksen (1423-1485) werd overeengekomen in het Verdrag van Eger. Alleen in 1546 vond nog een grenswijziging van betekenis plaats.

Tijdens de middeleeuwen was het gebergte dicht bebost. De ontdekking van zilver- en tinertsen in de 15e eeuw zorgde ervoor dat het gebergte bewoond werd. Toen deze rijkdommen steeds sterker in verval raakten, zocht men alternatieven voor inkomsten. Sinds 2019 staat het mijngebied op de Unesco-Werelderfgoedlijst.

Omdat er veel bruikbaar beuken- en lindehout beschikbaar was en is, begon men met het snijden van houten beeldjes en houten speelgoed. De bekendste vormen zijn de zogenoemde Nußknacker (notenkrakers), Schwibbogen en Räuchermännchen, die in allerlei maten en varianten beschikbaar zijn. In het plaatsje Borstendorf werden schaakfiguren gemaakt. De plaatsen Seiffen en Grünhainichen zijn productiecentra op dit gebied. Er zijn kastelen te bezichtigen en wandelingen in de natuur te maken. Voor wielrenners is het een pittig gebied met hellingen tot 14%. De omgeving van Fichtelberg / Oberwiesenthal leent zich voor de wintersport. In de adventstijd behoren kerstmarkten tot het culturele erfgoed. Chemnitz is in de jaren na die Wende sterk gemoderniseerd en heeft grote winkelcentra en midden in het centrum (Roter Turm) een dagmarkt.

In Steinheidel in de gemeente Breitenbrunn heeft de Staahaadler Aff (Aap van Steinheidel) bekendheid, een mandolineorchestrion uit de 19e eeuw. Uit het gebied van het Ertsgebergte zijn de Weihnachtsberg en kerstpiramide bekend.

Bergen in het Ertsgebergte

Klínovec (Keilberg), 1244 m, hoogste berg van het Ertsgebergte
Fichtelberg, 1215 m, hoogste berg van Sachsen
Božídarský Špičák (Gottesgaber Spitzberg), 1115 m
Meluzína (Wirbelstein), 1094 m
Blatenský vrch (Plattenberg), 1043 m
Eisenberg (Erzgebirge), 1028 m
Plešivec (Pleßberg), 1028 m
Auersberg, 1019 m
Einsberg, 1003 m
Taufichtig, 1001 m
Jelení hora (Haßberg), 993 m
Tisovský vrch, 976 m
Velký Špičák, 965 m
Brückenberg, 964 m
Loučná (Wieselstein), 956 m, hoogste berg van het Osterzgebirge
Kamenáč (Aschberg), 936 m
Rehhübel, 932 m
Riesenberg (Erzgebirge), 923 m
Na strašidlech, 913 m
Rabenberg (Erzgebirge), 913 m
Mědník (Kupferhübel), 910 m
Kahleberg, 905 m
Bärenstein, 898 m, tafelberg van basalt
Fastenberg, 891 m
Hirtstein, 888 m
Leistnerhübel, 879 m
Bouřňák (Stürmer), 869 m
Stropník, 856 m
Ochsenkopf bei Rittersgrün, 836 m
Pöhlberg, 832 m, tafelberg van basalt
Geisingberg, 824 m
Ochsenkopf bei Jägerhaus, 823
Morgenleithe, 811 m
Komáří hůrka (Mückenberg), 808 m, bekend van het Mückentürmchen
Scheibenberg, 807 m, tafelberg van basalt
Drachenkopf bei Nassau, 805 m
Olověný vrch, 802 m
Sauberg, 797 m
Schwartenberg, 789 m
Kohlhaukuppe, 786 m
Adlerfels, 778 m
Schatzenstein, 760 m
Greifensteine, 731 m
Spiegelwald, 728 m
Špičák (Sattelberg), 723 m
Nakléřovská vyšina, 703 m

Rivieren

Van west naar oost:

Zwota (Tsjechisch: Svatava)
Rolava (Duits: Rohlau)
Zwickauer Mulde
- Schwarzwasser
- Chemnitz
  - Zwönitz
Freiberger Mulde
- Zschopau
  - Flöha
Rote Weißeritz en Wilde Weißeritz
Müglitz
Gottleuba

Natuurgebieden

Duitsland
- SPA-Gebiet Westerzgebirge
- FFH-Gebiet Große Bockau
- Naturschutzgroßprojekt Bergwiesen im Osterzgebirge
- NSG Geisingberg, 314,00 ha
- NSG Georgenfelder Hochmoor, 12,45 ha
- NSG Fürstenauer Heide (Birkhuhn-Schutzgebiet (reservaat) bij Fürstenau (Geising)), 7,24 ha
- NSG Kleiner Kranichsee, 28,97 ha
- NSG Großer Kranichsee, 611,00 ha
- NSG Hermannsdorfer Wiesen, 185,00 ha
Tsjechië
- NPR Božídarské rašeliniště, 929,57 ha (1965)
- NPR Velké jeřábí jezero, 26,9 ha (1938)
- NPR Velký močál, 50,27 ha (1969)
- NPR Novodomské rašeliniště, 230 ha (1967)
- PR Natuurgebied Černý rybník, bij Černý rybník, 32,56 ha (1993)
- PR Malé jeřábí jezero, 6,02 ha (1962)
- PR Natuurgebied Ryžovna bij Ryžovna, 20 ha