Wim Hof

Wim Hof
Wim Hof tijdens een demonstratie in Rotterdam (2007)
Persoonlijke informatie
Volledige naam	Wim Hof
Bijnaam	The Iceman
Geboortedatum	20 april 1959
Geboorteplaats	Sittard,  Nederland
Lengte	1,82 m
Gewicht	83 kg
Sportieve informatie
Discipline	Extreme sporten
Portaal    Sport

Wim Hof (Sittard, 20 april 1959), bekend onder de naam "The Iceman", is een Nederlander die diverse kouderecords op zijn naam heeft staan. Hof ontwikkelde een methode waardoor naar zijn zeggen mensen hun zenuwstelsel en immuunstelsel zouden kunnen beïnvloeden en waardoor ze beter bestand zouden kunnen zijn tegen koude, de Wim Hof Methode.

Levensloop

Wim Hof werd geboren als eeneiige tweeling met zijn broer André. Wim groeide op in een katholiek gezin met negen kinderen, waaronder zijn oudere broer, documentairemaker Rob Hof. Hij ging naar de lagere technische school^[1] en raakte, naar eigen zeggen vanaf zijn twaalfde geïnteresseerd in allerhande culturen en talen, maar ook in vormen van esoterisch gedachtegoed en religies, waaronder boeddhisme, hindoeïsme, natuurreligies van Indianen en Masai.^[2][3]

Extreem sporter

Hof zegt extreme kou te kunnen weerstaan en beheerst op dit vlak verscheidene disciplines. In mei 2007 moest hij op een hoogte van 7400 meter met bevroren tenen een recordpoging staken. In korte broek en op sandalen had hij de top van de Mount Everest willen bereiken. Het is daar tussen 25 en 30 graden onder nul. Hij haalde voordien negen keer het Guinness Book of Records en deze expeditie had de tiende keer moeten worden.

Hof beklom eerder blootsvoets besneeuwde bergen en overwon zonder hulpmiddelen of beveiliging steile wanden. Eind 1998 zwom hij op de Noordpool, gekleed in niet meer dan een zwembroek, onder een 40 centimeter dikke ijslaag door. In maart 1999 zwom hij onder vijftig meter poolijs door. In februari 2000 probeerde hij in Finland bij 20 graden onder nul 100 meter onder ijs te zwemmen. Hij kan naar eigen zeggen gedurende ruim zes minuten zijn adem inhouden.^[4][5] Op 16 maart 2000 zwom Wim Hof, nabij Kolari, 57,5 meter onder een ijslaag door.^[6][7][8]

Op 26 januari 2007 liep The Iceman in Finland, nabij Oulu, een halve marathon op blote voeten, boven de poolcirkel bij temperaturen tussen de 20 en 30 graden Celsius onder nul. Hij liep tweedegraads bevriezingen op aan zijn voeten en moest na afloop behandeld worden in het ziekenhuis van Kolari.^[9] De tijd van 2 uur 16 minuten en 34 seconden werd erkend als een Guinness World Record.^[10] Deze poging werd opgenomen door Discovery Channel voor het programma ‘The Real Superhumans and the Quest for the Future Fantastic’ dat op 4 november 2007 werd uitgezonden.^[11] Dit record werd pas in 2021 verbroken door Josef Šálek, in Pelhřimov (Tsjechië) met een tijd van 1:36:21.

In juni 2007 verbeterde Hof het wereldrecord in-ijs-staan. In het ijsberenverblijf van Ouwehands Dierenpark stond hij 70 minuten en 35 seconden tot aan zijn kin in een bak met ijsblokjes. Dit record werd op 21 april 2008 verbeterd door de 43-jarige Chinees Jintu Wang, die het anderhalf uur uithield in een ijstank in Peking.^[12] Op 5 september 2020 zette de Oostenrijker Josef Koeberl het record op 2 uur, 30 minuten en 57 seconden. Het ijs reikte echter niet helemaal tot zijn schouders.^[13] Dit record werd weer verbroken in december 2020 door de Fransman Romain Vandendorpe met een tijd van 2:35:10.^[14]

Begin 2009 vestigde Hof in Tanzania een "wereldrecord" door nagenoeg naakt en bij 15 graden onder nul de 5892 meter hoge Kilimanjaro te bedwingen.^[bron?] Begin 2014 beklom Wim Hof wederom in korte broek de Kilimanjaro. Samen met 26 volgelingen behaalde hij de top binnen 48 uur.^[15]

Herhaaldelijk heeft Hof beweerd 21 tot 26 Guinness World records te hebben, maar Hof heeft slechts drie verschillende wereldrecords in handen gehad. De hogere aantallen kunnen worden toegeschreven aan het keer op keer breken van het record  in-ijs-staan.^[16][17]

Eind 2008 liet Hof weten dat hij niet langer een "kermisattractie" wil zijn, maar "de mensheid wil dienen" door zijn sporttechnieken op anderen over te brengen.^[18] Maar op 26 maart 2010 kwam hij terug op zijn eerdere uitspraken en stond hij gedurende 1 uur, 44 minuten en 12 seconden opnieuw tot aan zijn kin in een bak met ijsblokjes. In juli 2010 heeft hij dit record verbroken met 10 seconden, deze keer gekoppeld aan een reclame van het energiebedrijf NUON.^[19] Het toen behaalde record van 1 uur, 44 minuten en 22 seconden verbeterde hij op 1 januari 2011 tot 1 uur en 50 minuten in Hong Kong, met de motivering aandacht te willen vestigen op global warming.^[20]

Methode

Hof is ervan overtuigd dat mensen hun zenuwstelsel kunnen beïnvloeden met hun geestelijke vermogens.^[21] Hij ontwikkelde een leerschool voor het beïnvloeden van het cardiovasculaire systeem.^[22] In zijn 'Wim Hofmethode' combineert hij ademhalingstechnieken en de overtuiging dat het lichaam meer kan dan gedacht met koudetrainingen die bestaan uit een geleidelijke gewenning aan koude omgevingen.^[21] Daarbij borduurt hij voort op de Aziatische meditatietechniek Tumo,^[23] die volgens hem helpt "om vanuit je zenuwstelsel warmte te genereren door middel van je wil en ademhaling". Daarmee zou er meer zuurstof in het bloed opgenomen worden, wat het centraal zenuwstelsel zou beïnvloeden.^[22] Volgens Hof zou zuurstof hierdoor in het gehele lichaam terechtkomen en deze alkalisch maken.^[24]

Hof denkt met zijn methode tevens reuma- en diabetespatiënten te kunnen behandelen en gelooft ook in brede zin in een heilzame werking.^{[21][noot 1]} Hij veronderstelt dat iedere ziekte zijn oorsprong heeft in een uit balans geraakt immuunsysteem, en dat 90% van alle ziekten is te genezen.^[24] Onderzoekers van het Radboudumc concludeerden in 2014 dat dit onterechte gezondheidclaims zijn en het patiënten daarmee valse hoop biedt.^[25]

Wetenschappelijk onderzoek

Hof liet zichzelf onderzoeken door verschillende wetenschappelijke instituten. Uit onderzoek in 2014 kwam naar voren dat zijn methode het immuunsysteem beïnvloedt door een specifieke ademhalingstechniek - in tegenstelling tot concentratie en meditatie zoals hijzelf in 2011 dacht.^[bron?] Ook bleek dat zijn lichaam een natuurlijke aanleg heeft om bij lage temperaturen meer bruin vet te activeren en meer lichaamswarmte te produceren dan bij een gemiddelde persoon het geval is.

Hof heeft zich naar eigen zeggen in 2007 laten onderzoeken bij The Feinstein Institute for Medical Research in New York en bij het Finnish Institute of Occupational Health in Oulu onder leiding van Juha Oksa.^[26]

Invloed op immuunsysteem (2010-2014)

Sinds 2010 werd Hof onderzocht door onderzoekers van het academisch ziekenhuis UMC St Radboud in Nijmegen om te weten te komen hoe hij tot zijn prestaties komt.^[27] Tijdens een experiment waarbij Hof in een ijsbad plaatsnam terwijl hij zijn meditatie uitvoerde, werd een aantal tests uitgevoerd bij toediening van endotoxine.^[28] Zijn lichaam liet bovengemiddelde cortisolwaarden zien. Ook was zijn immuunreactie 50 procent lager in vergelijking met anderen en maakte zijn lichaam een derde minder ontstekingseiwitten aan.^[29][30]

Hoewel Hof beweerde dat hij zijn autonoom zenuwstelsel en afweerreactie kon beïnvloeden door concentratie en meditatie,^[29] was een bevinding bij één persoon geen wetenschappelijk bewijs dat meditatie het autonome zenuwstelsel en de immuunrespons kan beïnvloeden.^[31] De onderzoekers stelden voor om in een vervolgonderzoek door Hof getrainde proefpersonen te vergelijken met gewone proefpersonen.^[30][32] Dit onderzoek werd uitgevoerd met een interventiegroep van twaalf proefpersonen die door hem waren getraind en een controlegroep van twaalf niet-getrainde proefpersonen die endotoxine van de bacterie Escherichia coli in de bloedbaan kregen toegediend. De getrainde proefpersonen van de interventiegroep deden ademhalingsoefeningen die zorgden voor een zuurstoftekort in de weefsels (hypoxie) en het meer basisch worden van het lichaam (alkalose), waardoor de adrenalineniveaus stegen tot niveaus die hoger waren dan gebruikelijk is voor een persoon die voor de eerste keer bungeejumpt.^[33][34] Daarop werden meer ontstekingsmediatoren waaronder interleukine-10 aangemaakt. Deze groep vertoonde minder ziektesymptomen dan de controlegroep. De resultaten van het onderzoek gaven de indicatie dat getrainde personen hun immuunrespons kunnen beïnvloeden.^{[33][35][36][37]}

Volgens Wouter Van Marken Lichtenbelt toonde dit onderzoek "onomstotelijk" aan dat het immuunsysteem te beïnvloeden was via de Wim Hofmethode, maar kon nog niet vastgesteld worden welk onderdeel daarvan hiervoor zorgde. Ook zou het mogelijk zijn dat de ademhalingstechniek zorgt voor een acuut effect op het autonoom zenuwstelsel waardoor extra adrenaline vrij komt.^[24] Volgens de onderzoekers Kox en Pickkers was het al bekend dat een diepe ademhaling, afgewisseld met het lang vasthouden van de adem, zorgt voor een sterke wisseling van de zuurgraad en het zuurstofgehalte in het bloed. Ook was al bekend dat een hoog adrenalineniveau de werking van het immuunsysteem remt.^{[34][38][noot 2]} Volgens onderzoeker Pickkers ging het dus om lichamelijke stress die niets te maken had met de psyche.^[34] Wetenschapsjournalist Marcel Hulspas maakte de kanttekening dat de aangetoonde verlaagde afweerreactie, niet betekent dat Hof minder vatbaar is voor ziekte.^[39]

Bruin vetweefsel (2014)

Uit een volgend onderzoek aan de Universiteit van Maastricht bleek dat zijn eeneiige tweelingbroer André even goed tegen kou kan. André volgde niet Wim Hofs koudetraining maar was wel getraind in dezelfde ademhalingstechniek. De onderzoekers bevonden dat beiden bij een lage temperatuur een gelijke maar bovengemiddelde hoeveelheid bruin vet activeerden en meer lichaamswarmte produceerden dan andere proefpersonen, hoewel hun lichamen niet over bovengemiddeld bruin vet beschikten.^{[40][noot 3]} Onderzoeker Wouter van Marken Lichtenbelt zei over de aanwezigheid en activatie van het bruinvet: "Dit lijkt toch meer een kwestie van aanleg dan van de training te zijn".^[42] De onderzoekresultaten duidden er verder op dat de krachtige, statische samentrekking van de ademhalingsspieren tijdens de ademhalingsmethode zorgen voor de vergrote hitteproductie.^[43] De onderzoekers constateerden ook een verhoogde glucoseopname in de ademhalingsspieren.

Kritiek

Hof is bekritiseerd om zijn uitspraken. Hij beweerde dat mensen met reuma, multiple sclerose en zelfs kanker baat zouden kunnen hebben bij zijn methode. Zijn onderzoekers Pickkers en Kox hadden hem gewaarschuwd voor het postuleren van dergelijke gezondheidsclaims die volgens hen niet gerechtvaardigd zijn.^[34] Tevens vertelde Hof aan de media dat het onderzoek uitwees dat zijn lichaam bacteriën eerder kon uitschakelen,^{[22][noot 4]} hoewel dit geen conclusie van het onderzoek was.

Risico op verdrinken

Door de ademhalingsoefeningen kan zich een soort hyperventilatie voordoen waarbij men voor korte tijd bewusteloos wordt. Wanneer dit onder water gebeurt, kan er een zogenaamde shallow water blackout optreden, mogelijk met dodelijke afloop.^{[noot 5]} Dit is vooral bekend onder duikers en zwemmers. In artikelen in Het Parool (mei 2016 en juli 2016) werd melding gemaakt van het overlijden van een viertal beoefenaars van de Wim Hof Methode. Dat dit overlijden door verdrinking kwam werd in enkele gevallen bevestigd in autopsierapporten. Nabestaanden vermoeden een verband tussen het doen van de ademhalingsoefeningen in water en het verdrinken, en waarschuwen hiervoor.^[44][45] Wim Hof en de Wim Hof Methode website adviseert de oefeningen op een veilige manier en locatie te doen.^[46]

In december 2022 spande advocaat Raphael Metgzer, CEO van Metzger Lawfirm en de vader van een 17-jarige dochter in Californië die verdronk in augustus 2022, een civiele rechtszaak aan tegen zijn ex-vrouw Tammy Metzger, Wim Hof en zijn bedrijf Innerfire omdat hij een verband legt met toepassing van de Wim Hof Methode ademhalingsoefeningen in water. De eis is 67 miljoen dollar en het stopzetten van promotie voor de methode in de Verenigde Staten.^[47][48]

De Amerikaanse onderzoeksjournalist Scott CarneyIn bracht in 2023 een documentaire uit waarin de dood van dertien mensen in verband wordt gebracht met het beoefenen van de Hof-methode. In een geval is in de Verenigde Staten een rechtszaak tegen Hof aangespannen, waarin hij is aangeklaagd vanwege de dood van een zeventienjarige.^[49]

Publicaties

• Klimmen in stilte, 1998, ISBN 9789069634395
• De top bereiken is je angst overwinnen, 2000, ISBN 9789055991136
• Becoming the Iceman, 2011, ISBN 9781937600464
• Koud Kunstje, 2015, ISBN 9789491729256 (met Koen de Jong)
• De Wim Hof methode, 2020 ISBN 9789021578415

Bestseller 60

Zie ook

• Hypocapnie

Externe links

• Officiële website van Wim Hof
• Publicatie onderzoek Wim Hof in PNAS

Zie de categorie Wim Hof van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.