Nellie van Kol

Nellie van Kol
portret van Nellie van Kol (1931), kunstenaar onbekend
Algemene informatie
Volledige naam Jacoba Maria Petronella Porreij
Geboren 12 december 1851
Geboorteplaats 's-Hertogenbosch
Overleden 24 februari 1930
Overlijdensplaats Utrecht
Land Vlag van Nederland Nederland
Beroep pedagoge, schrijfster, feministe
Dbnl-profiel
Portaal  Portaalicoon   Literatuur

Nellie van Kol ('s-Hertogenbosch, 12 december 1851 - Utrecht, 24 februari 1930) was een Nederlandse feministe, pedagoge en kinderboekenschrijfster die werd geboren als Jacoba Maria Petronella (Marie) Porreij. Zij werkte gedurende enkele jaren als onderwijzeres (1871-1876), onder andere op de kostschool van de Hernhüttersgemeente in Gnadau (Duitsland) en als gouvernante in Nederlands-Indië.

Biografie

'Een deputatie van mevrouw v. Kol c.s. naar Atjeh'. Onderschrift: De Dames: 'Och, lieve soldaatjes, laat die arme Toekoe Oemar nu maar met rust, er is bloed genoeg vergoten!'.

In Indië trad Nellie op 27 juli 1883 in het huwelijk met de ingenieur en socialist Henri van Kol. Ze kregen twee kinderen: Lili (geboren in 1886) en Ferdi (geboren in 1891). Lili was de moeder van Heinz Polzer, beter bekend als Drs. P. Van Kol-Porreij schreef aanvankelijk voor socialistische bladen. Vanaf 1901 richtte zij zich op het christendom. Zij publiceerde toen in bladen als De Strijdkreet van het Leger des Heils. Ook was zij oprichtster en redactrice van De Vrouw (1893-1900), het kindertijdschrift Ons Blaadje en de Volkskinderbibliotheek (1901-1913). En Nellie schreef ‘Wat zullen de kinderen lezen?’ in: De Gids (1899)

Publicaties in kranten en tijdschriften

  • 1882 Het Soerabaja's Handelsblad. Marie Porreij publiceerde voor het eerst onder de naam Nellie.

Tot omstreeks 1892 schreef ze artikelen voor socialistische bladen als

  • Vooruit.
  • Recht voor Allen van de Sociaal-Democratische Bond.
  • De Vrouw.
  • Het kindertijdschrift Ons Blaadje.
  • Volkskinderbibliotheek (1901-1903).
  • Wat zullen de kinderen lezen? in: De Gids (1899).
  • Vanaf 1901 publiceerde ze in De Strijdkreet van het Leger des Heils.

Bibliografie

  • 1883 - Bloemensprookjes. Batavia, G. Kolff & Co
  • 1884 - Brieven aan Minette van Nellie. Met een voorwoord van Gerard Keller. 's-Gravenhage: Henrij, Stemberg, 91 pag. (brieven, waarin ze het Indische leven beschrijft, verschenen eerder in Soerabaiasch Dagblad.)
  • 1896 - Sociaal-democratie en onthouding. Overdr. uit: Verslag van het Nationaal Congres voor geheel-onthouding, Utrecht, 6 en 7 november 1896
  • 1899 - 'Wat zullen de kinderen lezen?
  • 1899 Voorwoord bij: Vertelselboek van tante Jo door Louisa May Alcott (1899). Amsterdam P.N. Van Kampen & Zoon.
  • 1902 - Stralen van één licht. Keur van vertellingen, voor de rijpere jeugd. Rotterdam, Nasereeuw & Bouten
  • 1903 - Het heele jaar rond. Feesten, gebruiken, vertellingen en legenden, in Nederland en elders. Deel 1; Deel 2; Deel 3; Deel 4; Deel 5; Deel 6. Rotterdam, Nasereeuw & Bouten
  • 1903 - Van 't zelfde ras. Vijf verhalen voor de rijpere jeugd. Rotterdam, Nasereeuw & Bouten
  • 1904 - In 't schemeruur bij 't knappend vuur. Amsterdam, Cohen Zonen
  • 1904 - Uit het groene Erin. Iersche verhalen en sagen. Rotterdam, Nasereeuw & Bouten
  • 1904 - Uit het land van Bretagne. Middeleeuwsche legenden. Rotterdam, Nasereeuw & Bouten
  • 1905 - Parels. Keur van vertellingen voor de rijpere jeugd. Assen, Van Gorcum & Comp.
  • 1905 - Van blond en bruin. Kinder-levensbeeldjes. Amsterdam, Cohen Zonen
  • 1906 - Chineesche schimmen. Vertellingen en legenden uit China. Rotterdam, Nasereeuw & Bouten
  • 1906 - Uit Egypteland. Rotterdam, Nasereeuw & Bouten
  • 1907 - Onze oudjes in hun lief en leed. Rotterdam, Nasereeuw & Bouten
  • 1907 - Een getuigenis. 's-Gravenhage, Daamen. Vert. van Philip Mauro
  • 1908 - De belegerde stad gevolgd door De laatste schooldag. Rotterdam, Nasereeuw & Bouten
  • 1908 - Der bloemen sprookjeswereld. Bloemensagen, -legenden, -sprookjes. Rotterdam, Nasereeuw & Bouten
  • 1908 - Kleutervreugd. Allemaal geschiedenisjes van dieren. Assen, Van Gorcum & Comp.
  • 1908 ‘Inleidend Woord’ in: De gouden kris. Een verhaal uit de nieuw veroverde streken van Zuid-Celebes van M.C. Kooy-van Zeggelen
  • 1909 - Leven in het Woord. Het levend en blijvend woord van God (I Petrus I : 23). 's-Gravenhagen, D.A. Daamen. Vert. van: Life is the word van Philip Mauro
  • ca. 1910 - De mythen en sagen van Hellas. Amsterdam, "Groot Nederland"
  • 1911 - Aphorismen. Amsterdam, De Maatschappij voor goede en goedkope lectuur. Oorspr. titel: Graankorrels, bijeengelezen uit Nellie's voorraadschuur. Amsterdam, S.L. van Looy, 1901
  • 1912 - Roepstemmen. Amsterdam, Kruyt
  • 1913 - Een geheim en andere verhaaltjes. Alkmaar,Gebr. Kluitman.
  • 1915 De tegenwoordige stand van het gewas. Den Haag, Daamen. Vert. van Philip Mauro
  • 1915 - Rede en openbaring. Den Haag, Daamen. Vert. van Philip Mauro
  • 1916 - De wereld en der wereld God. Den Haag, Daamen. Vert. van Philip Mauro
  • 1920 - Hoe de Kahlif recht verkreeg, Sprookjes en vertellingen. 's-Gravenhage, van Goor/ Met N. van Hichtum
  • 1923 - Kinderversjes, illustraties Netty Heyligers. Alkmaar, Gebr. Kluitman
  • 1931 - Nellie's groote vertelselboek. Sprookjes en vertellingen van Mevrouw van Kol. 's-Gravenhage : G.B. van Goor Zonen's U.M. Verhalen eerder verschenen in: Ons blaadje

Secundaire literatuur

  • Fia Dieteren, Het Poésie-album van Marie Porreij. De ontbrekende schakel tussen religie en vrouwenbeweging in het leven van Nellie van Kol, Historica. Tijdschrift voor gendergeschiedenis, vol. 38 (2015), afl. 2, pag. 23-27

Externe links

  • Het archief van Nellie van Kol bij Atria, kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis
  • Gedigitaliseerde en online beschikbare versie van "De Vrouw"
  • Brieven aan Minette van Nellie - damescompartiment.nl
  • Biografie van Nellie van Kol - Brabantserfgoed.nl
Bronnen, noten en/of referenties
  • TOTheaterprogramma Literaire salon 19e en 20e eeuw.