Kapel van de Beukeboom

Deel van de serie over
kloosters
en het christelijke monastieke leven
Carlo Crivelli 052.jpg

Oorsprong
Heremieten · Antonius · Paulus van Thebe · Pachomius

Families
Augustijnen · Benedictijnen · Cisterciënzers · Dominicanen · Franciscanen · Jezuïeten · Kapucijnen · Karmelieten · Kartuizers · Norbertijnen · Trappisten · Redemptoristen · Congregatie van Sint-Jan

Stichters
Benedictus van Nursia · Augustinus van Hippo · Norbertus · Bruno van Keulen · Franciscus van Assisi · Dominicus Guzmán · Ignatius van Loyola

Gebruiken
Getijdengebed · Metten · Lauden · Priem · Terts · Sext · None · Vespers · Completen

Nederlandse kloosters
Sint-Adelbertabdij · Sint-Willibrordsabdij · Abdij Sion · Emmausklooster · Abdij Koningshoeven · Koningsoord · Mariëndaal · Mariënhage · Abdij Lilbosch · Abdij van Berne · Abdij Sint-Benedictusberg · Karmel Zenderen · Sibculo

Belgische kloosters
Achelse Kluis · Abdij Affligem · Abdij van Grimbergen · Abdij Notre-Dame d'Orval · Abdij van Averbode · Abdij van Herkenrode · Abdij Mariënlof · Abdij van Park · Abdij van Keizersberg · Abdij van Westmalle · Ten Duinen · Abdij Ter Doest · Abdij van Tongerlo · Abdij van Postel · Klooster van Chevetogne · Sint-Sixtusabdij van Westvleteren

Kluizenarijen
Kluis van Bolderberg · Kluis van Lummen · Kluis van Helshoven · Sint-Janskluis · Kluis op de Schaelsberg · Kluis van Warfhuizen

Kloosterkleding
Habijt · Kovel

Verwante artikelen
Clausuur · Christendom · Kloosterregel · Katholicisme · Orthodoxie

Kapel van de Beukenboom
De Kapel van de Beukenboom
Plaats Lummen
Coördinaten 50° 59′ NB, 5° 11′ OL
Gebouwd in 1640-1641
Restauratie(s) 1998
Monumentale status beschermd monument 3242
Architectuur
Bouwmateriaal baksteen & mergelsteen
Portaal  Portaalicoon   Christendom

De Kapel van de Beukenboom is een kapel met kluis, gelegen in Lummen, in de Belgische provincie Limburg.

Geschiedenis

Op de plaats van de kapel zou vroeger een houten Mariabeeldje in de holte van een beuk[1] gestaan hebben. Op zekere dag stelde een oude kreupele schaapherder vast dat het beeldje verdwenen was. Op de feestdag van Onze-Lieve-Vrouw Visitatie in 1640 werd een albasten Onze-Lieve-Vrouwbeeld, dat sedert mensenheugenis in de kerk vereerd werd, processiegewijze, overgebracht naar de vergrote holte in de boom. Pelgrims van heinde en verre stroomden toe en wonderbare genezingen[2] vonden er plaats.

Pastoor Neven besloot het vele geofferde geld aan het heiligdom en een milde gift van de graaf Ernest van der Marck te besteden aan het bouwen van een kapel. Op de feestdag van Onze-Lieve-Vrouw Visitatie (bezoek van Onze-Lieve-Vrouw aan Elisabeth) in het jaar 1641 droeg de Eerwaarde de Heer Landdeken met grote plechtigheid de eerste mis op in de kapel.

De vrome overlevering verhaalt nog dat de beuk, die het beeldje een tijdlang geborgen had, begon te kwijnen na het verwijderen van het beeld. De mensen namen stukjes hout van de boom als relikwie mee naar huis en pastoor Neven liet uit het hout van de wonderbare boom zelfs Mariabeeldjes snijden.

Na nieuwe giften werd in 1650 een kluizenaarskamer bijgebouwd als woning voor een kluizenaar, die de kapel bewaakte en in orde hield. In 1742 werd het portaal bijgebouwd. Een tweede kamer volgde in 1778. Kapel en boomrijke omgeving zijn sinds 12 juli 1951 beschermd als monument en landschap. De grootste schat van de kapel is ongetwijfeld het albasten Onze-Lieve-Vrouwbeeld met kind (circa 1425).

De kluis is een van de vier overgebleven Limburgse kluizen. Na een algemene restauratie in 1998 wordt de kluis momenteel terug bewoond.

Ligging

Deze kapel met kluis is gelegen op de top van de Willekensberg langs de weg in de richting van Meldert. Met circa 60m boven de zeespiegel bevindt de kapel zich op het hoogste punt van de gemeente Lummen.

Omgeving van de kapel

De kapel is omringd door een historisch bosparkje met onder andere dikke beuken, lindes en tamme kastanjes. Er staat ook een dikke Acacia met een stamomtrek van 398 cm (gemeten in 2018). Centraal in dit park, staat een rode beuk ingeplant op een terp. Begin 17de eeuw zou hier de oude beuk gestaan hebben met een holte waarin een Mariabeeldje stond dat vereerd werd. De huidige beuk is circa 150 jaar oud en had in 2018 een stamomtrek van 340 cm. Dat jaar werd de boom verkozen tot Belgische boom van het jaar.[3]

  • Kapel met kluis in 1970
    Kapel met kluis in 1970
  • Bijzondere beuk bij de Kapel van de Beukenboom
    Bijzondere beuk bij de Kapel van de Beukenboom

Externe link

  • Agentschap Onroerend Erfgoed: Kapel Onze-Lieve-Vrouw van de Beukeboom en omgeving
Bronnen, noten en/of referenties
  • Persoons, Ernest (2002). Kluis aan de kapel van Onze-Lieve-Vrouw van de Beukeboom, 60-63 in: Rombout Nijssen (red.) Kluizen & Kluizenaars in Limburg.
  • Onze-Lieve-Vrouwebeuk gelegen achter de Kapel van de Beukeboom
  1. zie Boomheiligdom
  2. zie Koortsboom
  3. Boom van het jaar 2018. Gearchiveerd op 27 maart 2023.
Mediabestanden
Zie de categorie Kapel van de Beukenboom van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.