Clausuur

Deel van de serie over
kloosters
en het christelijke monastieke leven
Carlo Crivelli 052.jpg

Oorsprong
Heremieten · Antonius · Paulus van Thebe · Pachomius

Families
Augustijnen · Benedictijnen · Cisterciënzers · Dominicanen · Franciscanen · Jezuïeten · Kapucijnen · Karmelieten · Kartuizers · Norbertijnen · Trappisten · Redemptoristen · Congregatie van Sint-Jan

Stichters
Benedictus van Nursia · Augustinus van Hippo · Norbertus · Bruno van Keulen · Franciscus van Assisi · Dominicus Guzmán · Ignatius van Loyola

Gebruiken
Getijdengebed · Metten · Lauden · Priem · Terts · Sext · None · Vespers · Completen

Nederlandse kloosters
Sint-Adelbertabdij · Sint-Willibrordsabdij · Abdij Sion · Emmausklooster · Abdij Koningshoeven · Koningsoord · Mariëndaal · Mariënhage · Abdij Lilbosch · Abdij van Berne · Abdij Sint-Benedictusberg · Karmel Zenderen · Sibculo

Belgische kloosters
Achelse Kluis · Abdij Affligem · Abdij van Grimbergen · Abdij Notre-Dame d'Orval · Abdij van Averbode · Abdij van Herkenrode · Abdij Mariënlof · Abdij van Park · Abdij van Keizersberg · Abdij van Westmalle · Ten Duinen · Abdij Ter Doest · Abdij van Tongerlo · Abdij van Postel · Klooster van Chevetogne · Sint-Sixtusabdij van Westvleteren

Kluizenarijen
Kluis van Bolderberg · Kluis van Lummen · Kluis van Helshoven · Sint-Janskluis · Kluis op de Schaelsberg · Kluis van Warfhuizen

Kloosterkleding
Habijt · Kovel

Verwante artikelen
Clausuur · Christendom · Kloosterregel · Katholicisme · Orthodoxie

De clausuur (< Lat. clausura) of het slot is in een klooster het afgescheiden gebied waarbinnen de monniken of slotzusters (monialen) leven, en dat niet toegankelijk is voor buitenstaanders (uitzonderingen zoals gasten of vrijwilligers soms daargelaten.) Sommige orden en congregaties van vrouwelijke religieuzen kennen het zogenaamde "pauselijk slot" dat strengere regels met zich meebrengt; dit is speciaal het geval voor hen die een contemplatief leven leiden. Dikwijls wordt de clausuur omgrensd door een hoge muur, en binnen de (openbare) kloosterkerk door een smeedijzeren clausuurhek.

Clausuur volgens het canoniek recht

De clausuur wordt in het huidige canoniek recht geregeld in canon 667 van de Codex Iuris Canonici van 1983:

  • § 1 - In alle huizen dient een clausuur, aangepast aan de aard en de zending van het instituut, onderhouden te worden overeenkomstig de bepalingen van het eigen recht, waarbij een bepaald gedeelte van het religieus huis steeds voor de leden alleen gereserveerd blijft.
  • § 2 - Een meer strikte clausuurordening moet onderhouden worden in kloosters gericht op het contemplatief leven.
  • § 3 - De kloosters van monialen die volledig op het contemplatief leven gericht zijn, moeten de pauselijke clausuur onderhouden, namelijk overeenkomstig de normen door de Apostolische Stoel gegeven. De overige kloosters van monialen dienen een clausuur te onderhouden die aangepast is aan de eigen aard en vastgelegd in de constituties.
  • § 4 - De diocesane bisschop is bevoegd om een goede reden de clausuur van de kloosters van monialen, die in zijn bisdom gelegen zijn, binnen te gaan en toe te staan dat, om een ernstige reden en met instemming van de Overste, anderen binnen de clausuur toegelaten worden, en dat de monialen de clausuur verlaten voor de tijd die werkelijk nodig is.
Het interieur van de kluiskerk te Warfhuizen met het clausuurhek.

Bijkomende betekenissen

Een clausuur is ook het slot om een boek af te sluiten of een vouw in een blad (~ ezelsoor).

Zie ook