Hoogkerk

Hoogkerk

Wijk van Groningen
(details) (details)
Kerngegevens
Provincie	Groningen
Gemeente	Groningen
Stadsdeel	West
Coördinaten	53°13'NB, 6°30'OL
Oppervlakte	19,25 km²
Inwoners (2018)	12.250[1]
Overig
Postcode(s)	9744, 9745
Woonplaats (BAG)	Groningen

Hoogkerk is een dorp en wijk in het westen van de gemeente Groningen. Tot 1969 was Hoogkerk een zelfstandige gemeente, die tot het Westerkwartier werd gerekend.

Beschrijving

De naam betekent hoog gelegen kerk ter onderscheid van de nabije laag gelegen kerk van het dorp Leegkerk, dat ook tot de opgeheven gemeente Hoogkerk behoorde. In 1379 is er voor het eerst sprake van cives Alte Ecclesie in Liuwerdewolde, buurgenoten van Hoogkerk in Lieuwerderwolde, zoals het gebied van Hoog- en Leegkerk toen heette. De kerk van Hoogkerk is gebouwd in de 13e eeuw. In het dorp, aan het Hoendiep, heeft vroeger de borg Elmersmastede gestaan.

Per 1 januari 1969 werd Hoogkerk samengevoegd met de gemeente Groningen. Het is daarna nog jarenlang echt een apart dorp gebleven, maar de groei van Groningen is inmiddels zover gevorderd dat de stad vrijwel aan Hoogkerk is vastgegroeid dankzij de bouw van de wijken Gravenburg en De Buitenhof. Het heeft echter nog steeds aparte plaatsnaamborden, en er is ook nog steeds een apart gemeenteloket aanwezig^[2].

Het dorp wordt gekarakteriseerd door de aan het Hoendiep gelegen CSM-suikerfabriek, sinds 2007 van de Suiker Unie. Samen met de voormalige strokartonfabriek, nu kartonfabriek "D'Halm" (1913), en de teerfabriek "Esha" geeft deze de omgeving een industrieel karakter.

Hoogkerk ligt aan de spoorlijn Leeuwarden - Groningen. Van 1866 tot 1951 was er een spoorweghalte Hoogkerk-Vierverlaten. Nu het inwonertal sterk is gestegen, zijn er plannen om opnieuw een halte Hoogkerk te openen.

Hoogkerk had tot 1 juli 2015 twee amateurvoetbalverenigingen, VV Hoogkerk, opgericht op 21 augustus 1931 en CSVH, op 24 september 1951 afgesplitst van VV Hoogkerk. De clubkleuren van VV Hoogkerk waren groen en wit, terwijl CSVH in groen en zwart speelden. Beide clubs hadden sinds 1998 samen een jeugdafdeling, genaamd SJO De Held. Op 4 juli 2015 zijn beide clubs gefuseerd tot voetbalvereniging HFC'15, waarbij ook de gezamenlijke jeugdopleiding opgenomen werd. Ook zijn er in Hoogkerk sportclubs voor onder meer hockey, badminton en korfbal.^[3]

In de hervormde kerk in Hoogkerk ligt de Schotse professor William Makdowell, de eerste hoogleraar wijsbegeerte aan de Rijksuniversiteit Groningen, begraven naast zijn eerste vrouw Bernardine van Fritema. Naar hem is de Hoogkerkse doedelzakband, de MacDowell Pipe Band, vernoemd.

Bevolking

Onderstaande gebieden liggen binnen de komborden van Hoogkerk:

• Hoogkerk dorp 1.865
• Hoogkerk zuid 5.475
• Vierverlaten 135
• Zuidwending 45
• Bangeweer 275
• Gravenburg 2.000

TOTAAL - 9.795 inwoners

Leegkerk heeft eigen buurtschapsborden:

• Leegkerk 75

Volgende gebieden liggen binnen de komborden van Groningen:

• De Kring 330
• Peizerweg 25
• Buitenhof 1.605

TOTAAL wijk Hoogkerk: 12.250 inwoners

Bijnaam

De bijnaam van Hoogkerkers in het Gronings is Mouskoolstronken (=boerenkoolstronken).

Afbeeldingen

• 
  Hoogkerk met tolhuis en kerk in 1784
• 
  De suikerfabriek van Hoogkerk (2012)
• 
  Theresiakapel (2012)
• 
  De Zuiderweg met de Hoogkerksterbrug (2013)
• 
  Voormalig gemeentehuis en omgeving
• 
  Voormalig café Welgelegen
• 
  Voormalig post- en telegraafkantoor uit 1916^[4]
• 
  De voormalige openbare lagere school aan het Hoendiep
• 
  Gebouw van de kartonfabriek De Halm
• 
  Gereformeerde kerk (sinds 1945 vrijgemaakt) uit 1861
• 
  Interieur van de Molukse kerk van Hoogkerk (Molukse Evangelische Kerk Gethsémané) uit 1962

Geboren in Hoogkerk

• Derk Timens Smid (1824-1907), burgemeester
• Klaas Siekman (1878-1958), architect
• Marten Geertsema (1904-1945), predikant en verzetsstrijder
• Cornelis Antoons (1909-1945), verzetsstrijder
• Albert Smid (1910-1945), verzetsstrijder
• Piet Gunning (1913-1967), veldhockeyspeler
• Henk Staghouwer (1962), politicus
• Sharon Dijksma (1971), politica

Zie ook

• Lijst van burgemeesters van Hoogkerk
• Lijst van rijksmonumenten in Hoogkerk

Literatuur

• Akkerman, S. & G.L. Smid (1976), Hoogkerk door de eeuwen heen. Groningen: De Vuurbaak. 142 p.
• Banga, F.E. & W. van de Kamp [red.] (2009), Hoogkerk, blijft een dorp - voor en na de annexatie. Fotoboek. Groningen: Banga Book Productions. 176 p.
• Belle, J. 1995), Herinnering aan Hoogkerk: Fotoboek. Groningen: Noorderboek. 40 p.
• Collenteur, G.A. & R.F.J. Paping (1991), De economische transformatie van een agrarische samenleving: Hoogkerk, 1770-1914. Groningen: Rijksuniversiteit Groningen. Economische Faculteit. 108 p.
• Dongen, A. van (1983), Hoogkerk: veranderd gezicht, 1900-1982.Groningen: Technipress. 80 p.
• Kat, W.W..(1986), Voormalige kloosterlanderijen in Hoogkerk, Leegkerk en Dorkwerd. Eigen beheer. 195 p.
• Kat, W.W.& J. Leutscher-Bosker [red.] (2017), Hoogkerk in oorlogstijd, 1940-1945. Peize: Ter Verpoozing. 201 p.
• Klaasen, G. (2010), Mythen en sagen van Hoogkerk. Groningen: Westermare. 64 p.
• Kooij, P. [red.] (1993), Dorp naast een stad : Hoogkerk 1770-1914. Groninger Historische Reeks. Assen: Van Gorcum. 413 p.
• Smid, G.L. (1972), Hoogkerk in oude ansichten. Fotoboek. Zaltbommel: Europese Bibliotheek. 40 p.

Externe links

Commons heeft mediabestanden in de categorie Hoogkerk.

• Wijkwebsite Hoogkerk