Feodor Felix Konrad Lynen

Nobelprijswinnaar  Feodor Lynen
6 april 1911 – 6 augustus 1979
Feodor Felix Konrad Lynen
Geboorteland Duitsland
Geboorteplaats München
Overlijdensplaats München
Nobelprijs Fysiologie of Geneeskunde
Jaar 1964
Reden Voor onderzoek naar cholesterol en de stofwisseling van vetzuren
Samen met Konrad Emil Bloch
Voorganger(s) John Eccles
Alan Hodgkin
Andrew Huxley
Opvolger(s) François Jacob
André Lwoff
Jacques Monod
Portaal  Portaalicoon   Geneeskunde

Feodor Felix Konrad Lynen (München, 6 april 1911 – aldaar, 6 augustus 1979) was een Duits biochemicus en Nobelprijswinnaar. In 1964 won hij samen met Konrad Emil Bloch de Nobelprijs voor de Fysiologie of Geneeskunde voor hun onderzoek naar cholesterol en de stofwisseling van vetzuren.[1][2][3][4]

Biografie

Feodor Lynen werd geboren in München als zevende van de acht kinderen van Wilhelm Lynen, hoogleraar werktuigkunde aan de Technische Universiteit München, en Frieda Prym Lynen. Na het afstuderen aan de Luitpold-Gymnasium in 1927 begon hij zijn studie in 1930 aan de faculteit scheikunde van de Universiteit van München. In 1937 studeerde hij onder Heinrich Wieland af met het werk "On the Toxic Substances in Amanita". Drie maanden later huwde hij Wielands dochter, Eva, met wie hij vijf kinderen zou krijgen: Peter, Annemarie, Susanna, Eva-Marie en Heinrich.

Na nog enkele jaren lezingen te hebben gegeven aan de Universiteit van München, werd hij in 1947 aangesteld als universitair hoofddocent. In 1953 werd hij er gewoon hoogleraar biochemie. Vanaf 1954 was Lynen, naast zijn hoogleraarschap, directeur van het Max-Planck Instituut voor Cellulaire Chemie in München, welke in 1972 werd samengevoegd met het Max-Planck Institute of Biochemistry.

Lynen belangrijkste onderzoeksgebied was het metabolisme van cholesterol en vetzuren, hij isoleerde het coenzym A (CoA) uit gist en droeg belangrijk bij aan het begrijpen van het mechanisme van biotine-afhankelijke carboxylatie. Samen met Konrad Emil Bloch werd hij onderscheiden met de Nobelprijs voor zijn werk omtrent cholesterol en vetzuren. Op 11 december 1964 gaf Lynen zijn Nobel-lezing getiteld The Pathway from Activated Acetic Acid to the Terpenes and Fatty Acids.

Externe links

  • Nobel biography
  • Alexander von Humboldt Foundation, Feodor Lynen Research Fellowships: Experienced en Postdoctoral.
Bronnen, noten en/of referenties
  • (en) Nobel biography
  • Marshall, Liz (1995). "Feodor Lynen". Notable Twentieth-Century Scientists. Detroit: Gale Research Inc.
  1. N.L. Bucher, P. Overath, F. Lynen (1960). Beta-Hydroxy-beta-methyl-glutaryl coenzyme A reductase, cleavage and condensing enzymes in relation to cholesterol formation in rat liver.. Biochim. Biophys. Acta 40: 491-501. PMID 13805544. Gearchiveerd van origineel op 9 juli 2019.
  2. F. Lynen (1966). The biochemical basis of the biosynthesis of cholesterol and fatty acids. Wien. Klin. Wochenschr. 78 (27): 489-97. PMID 4296920. Gearchiveerd van origineel op 2 juli 2019.
  3. P. Back, B. Hamprecht, F. Lynen (1969). Regulation of cholesterol biosynthesis in rat liver: diurnal changes of activity and influence of bile acids.. Arch. Biochem. Biophys. 133 (1): 11-21. PMID 5810824. Gearchiveerd van origineel op 9 juli 2019.
  4. B. Hamprecht, C. Nüssler, G. Waltinger, F. Lynen (1971). Influence of bile acids on the activity of rat liver 3-hydroxy-3-methylglutaryl coenzyme A reductase. 1. Effect of bile acids in vitro and in vivo.. Eur. J. Biochem. 18 (1): 10-4. PMID 5547468. Gearchiveerd van origineel op 2 juli 2019.
· · Sjabloon bewerken

1901: Behring · 1902: Ross · 1903: Finsen · 1904: Pavlov · 1905: Koch · 1906: Golgi, Ramón y Cajal · 1907: Laveran · 1908: Mechnikov, Ehrlich · 1909: Kocher · 1910: Kossel · 1911: Gullstrand · 1912: Carrel · 1913: Richet · 1914: Bárány · 1919: Bordet · 1920: Krogh · 1922: Hill, Meyerhof · 1923: Banting, Macleod · 1924: Einthoven · 1926: Fibiger · 1927: Wagner-Jauregg · 1928: Nicolle · 1929: Eijkman, Hopkins · 1930: Landsteiner · 1931: Warburg · 1932: Sherrington, Adrian · 1933: Morgan · 1934: Whipple, Minot, Murphy · 1935: Spemann · 1936: Dale, Loewi · 1937: Szent-Györgyi · 1938: Heymans · 1939: Domagk · 1943: Dam, Doisy · 1944: Erlanger, Gasser · 1945: Fleming, Chain, Florey · 1946: Muller · 1947: C. Cori, G. Cori, Houssay · 1948: Müller · 1949: Hess, Moniz · 1950: Kendall, Reichstein, Hench · 1951: Theiler · 1952: Waksman · 1953: Krebs,Lipmann · 1954: Enders, Weller, Robbins · 1955: Theorell · 1956: Cournand, Forssmann, Richards · 1957: Bovet · 1958: Beadle, Tatum, Lederberg · 1959: Ochoa, Kornberg · 1960: Burnet, Medawar · 1961: Békésy · 1962: Crick, Watson, Wilkins · 1963: Eccles, Hodgkin, Huxley · 1964: Bloch, Lynen · 1965: Jacob, Lwoff, Monod · 1966: Rous, Huggins · 1967: Granit, Hartline, Wald · 1968: Holley, Khorana, Nirenberg · 1969: Delbrück, Hershey, Luria · 1970: Katz, Euler, Axelrod · 1971: Sutherland · 1972: Edelman, Porter · 1973: Frisch, Lorenz, Tinbergen · 1974: Claude, De Duve, Palade · 1975: Baltimore, Dulbecco, Temin · 1976: Blumberg, Gajdusek · 1977: Guillemin, Schally, Yalow · 1978: Arber, Nathans, Smith · 1979: Cormack, Hounsfield · 1980: Benacerraf, Dausset, Snell · 1981: Sperry, Hubel, Wiesel · 1982: Bergström, Samuelsson, Vane · 1983: McClintock · 1984: Jerne, Köhler, Milstein · 1985: Brown, Goldstein · 1986: Cohen, Levi-Montalcini · 1987: Tonegawa · 1988: Black, Elion, Hitchings · 1989: Bishop, Varmus · 1990: Murray, Thomas · 1991: Neher, Sakmann · 1992: Fischer, Krebs · 1993: Roberts, Sharp · 1994: Gilman, Rodbell · 1995: Lewis, Nüsslein-Volhard, Wieschaus · 1996: Doherty, Zinkernagel · 1997: Prusiner · 1998: Furchgott, Ignarro, Murad · 1999: Blobel · 2000: Carlsson, Greengard, Kandel · 2001: Hartwell, Hunt, Nurse · 2002: Brenner, Horvitz, Sulston · 2003: Lauterbur, Mansfield · 2004: Axel, Buck · 2005: Marshall, Warren · 2006: Fire, Mello · 2007: Capecchi, Smithies, Evans · 2008: Zur Hausen, Barré–Sinoussi, Montagnier · 2009: Blackburn, Greider, Szostak · 2010: Edwards · 2011: Beutler, Hoffmann, Steinman · 2012: Gurdon, Yamanaka · 2013: Rothman, Schekman, Südhof · 2014: O'Keefe, Moser, Moser · 2015: Campbell, OmuraTu · 2016: Osumi · 2017: Hall, Rosbash, Young · 2018: Allison, Honjo · 2019: Kaelin, Ratcliffe, Semenza · 2020: Alter, Houghton, Rice · 2021: Julius, Patapoutian · 2022: Pääbo · 2023: Karikó, Weissman ·