De Vegetarische Slager

De Vegetarische Slager
Winkel van De Vegetarische Slager in Den Haag
Oprichting	4 oktober 2010
Oprichter(s)	Jaap Korteweg
Hoofdkantoor	Jagerskade 17, Utrecht
Industrie	levensmiddelenindustrie
Omzet/jaar	€ 12 miljoen (2017)[1]
Website	Officiële website
Portaal    Economie

De Vegetarische Slager is een Nederlandse voedingsmiddelenfabrikant die vleesvervangende producten maakt. Het bedrijf, waarvan het hoofdkantoor gevestigd is in Utrecht, is opgezet door Niko Koffeman en Jaap Korteweg en heeft een conceptwinkel, en restaurant in Den Haag.^[2]

De naam verwijst naar het beroep van slager, maar dan als aanbieder van plantaardig vlees. De producten die het bedrijf maakt hebben een smaak en textuur die lijkt op dat van vlees maar bevatten plantaardige eiwitten gewonnen uit soja en lupine. Ze worden verkocht in supermarkten en verwerkt in producten van derden.^[3]

Geschiedenis

Na het volgen van de Middelbare Agrarische School in Goes, ging Jaap Korteweg (9e generatie boer) op jonge leeftijd op het agrarisch bedrijf van zijn ouders werken, en schakelde van het gangbare gemengde bedrijf (akkerbouw en veehouderij) over naar enkel biologische akkerbouw. Toen in 1997 de varkenspest uitbrak werd hij vegetariër, en nam contact op met wetenschappers waaronder Wageningse hoogleraar Atze Jan van der Goot^[4] en innovatieve koks om vleesvervangers te ontwikkelen. Op 4 oktober 2010 (dierendag) werd De Vegetarische Slager opgericht in Den Haag.^[5] Al snel begon de uitbreiding van de afzetmarkt. Via een obligatielening, ondersteund door Natuur & Milieu, werd in 2015 in drie weken tijd 2,5 miljoen euro opgehaald voor de bouw van een fabriek in Breda die eind 2017 in bedrijf werd genomen.^[6][7]

Met een coalitie van onder meer Wageningen Universiteit, Unilever, smaakfabrikant Givaudan en slachtmachinefabrikant Meyn Food Processing werd vanaf 2017 gewerkt om een nieuw soort vleesvervanger op de markt te brengen met de structuur van varkensvlees.^[8] Ook streefde Korteweg ernaar dat eind 2019 al zijn producten veganistisch zouden zijn, maar deze doelstelling werd niet waargemaakt.^[9] Eind 2018 werd bekend dat het bedrijf overgenomen zou worden door Unilever.^[10]

Anno 2019 verkocht het bedrijf zijn producten bij ruim 4.000 verkooppunten in 17 landen.^[11]

Productnamen

De verschillende producten verwijzen in hun naam naar een vleesvariant zoals 'vegetarische kipstuckjes'. Dit gaf aanleiding tot ophef. In 2012 kwamen hierover klachten binnen bij de NVWA over de Vegetarische Slager. De NvWA stelde dat er geen reden was om op te treden, en dat het geen prioriteit had.^[12] Over deze uitspraak kwamen kamervragen van Jaco Geurts van het CDA, tevens bestuurslid van de Nederlandse Vakbond Varkenshouders en het Productschap Vee en Vlees, die de naamgeving misleiding vond en een rol zag weggelegd voor het Productschap om zich voor het voorkomen van dergelijke verwarringen in te spannen.^[13]

Minister Schippers antwoordde hierop de kamer dat er geen reden was om in te grijpen, omdat er geen specifieke regels waren waar deze benamingen aan moesten voldoen. Ze voldeden aan het Warenwetbesluit Etikettering van levensmiddelen die algemene eisen stelde aan de benaming van een levensmiddel en een algemeen verbod om te misleiden.^[14] Om te voorkomen dat de consument ondanks de vermelding 'vegetarisch' geen verschil ziet, hanteert De Vegetarische Slager sindsdien 'opzettelijk' verkeerd gespelde namen om duidelijk te maken dat het niet om echt vlees gaat. Zo verkoopt het bedrijf Kipstuckjes en Gehackt.^[15]

Op 3 oktober 2017 sommeerde de NVWA na een klacht De Vegetarische Slager geen termen te gebruiken zoals "vegetarische gehacktbal en vegetarische kipstuckjes en visvrije tonyn" omdat ze misleidend zouden zijn.^[16] Dit is in tegenspraak met antwoorden van minister Edith Schippers op Kamervragen in januari 2017.^[17] Zij stelde geen verbod in te stellen om «vleesnamen» voor producten te verbieden waar geen vlees in zit. Maar op 11 oktober 2017 bleek de berichtgeving over de uitspraak van de nVWA volgens hen te berusten op een misverstand, want alleen de productomschrijvingen op de website moesten worden aangepast, omdat er niet werd vermeld dat de aangeboden producten geen vlees bevatten.^[18][19] In die omschrijvingen staat inmiddels dat de producten ‘vegetarisch’ of ‘visvrij’ zijn.

Op 18 december 2019 schreef minister Bruno Bruins aan de Tweede Kamer dat de benamingen in Nederland juridisch toch mogelijk zijn. '..uit een juridische analyse is gebleken dat er ruimte is voor het gebruiken van namen van vleesproducten, mits uit de benaming duidelijk is dat het om een vegetarische variant gaat. De vermelding van ‘vegetarische kipstukjes’ is derhalve toegestaan, uitsluitend vermelden van de term ‘kipstukjes’ voor een vegetarische variant mag niet. [...] Voor wettelijke benamingen, zoals gehakt, is een aanpassing nodig in de wetgeving.'^[20]

Prijzen

• 2011 - Triodos Hart-Hoofdprijs
• 2012 - De smaak van NL
• 2013 - Telegraaf Lekkerste Gehaktbal 2013 - derde prijs^[21]
• 2014 - Versmarketeer van de Toekomst^[22]
• 2014 - Vegan Award voor Beste Vegan Friendly Merk
• 2015 - Ondernemer van het jaar^[23]
• 2016 - Eurogroup for Animals - Corporate 4 Animals 2016 Award
• 2016 - EY Emerging Entrepreneur of the Year
• 2017 - Dutch Marketing Awards - Scale up Company of the Year^[24]
• 2018 - New Food Challenge
• 2019 - FoodQualityAward
• 2020 - Dutch Marketing Awards - Marketing Transformer of the Year