Anna Enquist

Anna Enquist (2016)

Algemene informatie

Volledige naam

Christa Widlund-Broer

Pseudoniem(en)

Anna Enquist

Geboren

19 juli 1945

Geboorteplaats

Amsterdam^[1]

Land

Nederland

Beroep

schrijfster, dichteres, psychoanalytica

Handtekening

Werk

Genre

roman, poëzie

Bekende werken

Het meesterstuk (1994)
De tussentijd (2004, poëzie)
Contrapunt (2008, roman)

Uitgeverij

De Arbeiderspers

Dbnl-profiel

(en) IMDb-profiel

Portaal

Literatuur

Anna Enquist (Amsterdam, 19 juli 1945) is het pseudoniem van de Nederlandse schrijfster en dichteres Christa Widlund-Broer. Ze is psychoanalytica en debuteerde in 1991 met de poëziebundel Soldatenliederen. Met haar eerste roman Het Meesterstuk (1994) vestigde ze meteen haar naam als schrijfster.

Veel romans en bundels van Enquist zijn ook uitgebracht als E-boek, grootletterboek of luisterboek (voorgelezen door Enquist zelf) of Daisy-luisterboek, en daarnaast in diverse talen vertaald.

Biografie

Enquist groeide op in Delft als oudste kind en dochter van Lambertus Johannes Folkert (Bert) Broer (1916–1991) en Gabriëlle Elberta (Lina) van Delden (1916–2017). Haar vader was van 1949 tot 1960 hoogleraar in de aero- en hydrodynamica aan de TH Delft en daarna tot 1981 hoogleraar en vakgroepvoorzitter theoretische natuurkunde aan de TH Eindhoven.^[2] Enquist studeerde na het gymnasium-A klinische psychologie in Leiden. Daarna studeerde ze piano aan het Koninklijk Conservatorium (Den Haag), met bijvak cello. Daarna doceerde ze psychologie in Amsterdam en begon begin jaren 80 aan een gespecialiseerde opleiding psychoanalyse. In 1987 begon ze haar werk als psychoanalytica en stopte ze met haar muzikale carrière. Tegelijkertijd begon ze gedichten te schrijven. Het tijdschrift Maatstaf publiceerde in 1988 haar eerste gedichten. In 1991 kwam haar eerste dichtbundel uit: Soldatenliederen. Haar eerste roman "Het meesterstuk" werd gepubliceerd in 1994 en is geschreven op het stramien van de opera Don Giovanni van Mozart. Het boek kwam in de boeken-top tien en werd bekroond met de Debutantenprijs.

Beide ambities uit haar leven, muziek en de psychoanalyse, zijn terug te vinden in haar literaire werk. Zo is een van de twee hoofdpersonen in de roman Het Geheim een pianiste.

Ongeveer tien jaar na haar debuut als schrijfster kreeg Enquist veel bekendheid door haar bespiegelingen rond voetbal, die gepubliceerd werden in Hard gras.

Enquist trouwde met de Zweedse cellist Bengt Widlund, met wie ze twee kinderen kreeg. Op 3 augustus 2001 kwam hun toen 27-jarige dochter Margit op de Dam te Amsterdam om het leven bij een verkeersongeluk, toen zij op haar fiets werd overreden door een vrachtwagen zonder dodehoekspiegel die afsloeg naar rechts. Mede dankzij Enquist werd zo'n spiegel bij vrachtwagens verplicht gesteld vanaf 2003.^[3] Het tragische verlies komt terug in haar roman Contrapunt (2008), waarin het hoofdpersonage als pianist probeert Bachs Goldbergvariaties te doorgronden, om het verlies van haar dochter te verwerken.^[4]

Als stadsdichter van Amsterdam 2014-2015^[5]^[6] schreef Enquist onder meer drie teksten voor zitbankjes geplaatst boven de Noord/Zuidlijn, zoals aan de Ferdinand Bolstraat. In 2007 was er al een tekst van haar verwerkt op een duiker in het Vondelpark.

Bibliografie

Soldatenliederen (1991, poëzie)
Jachtscènes (1992, poëzie)
Een nieuw afscheid (1994, poëzie)
Het meesterstuk (1994, roman)
Klaarlichte dag (1996, poëzie)
Het geheim (1997, roman)
Het oordeel: tien jaar Surplus, elf verhalen (1997)
De kwetsuur (1999, verhalen)
De gedichten 1991-2000 (2000)
De tweede helft (2000, poëzie)
Tussen boven- en onderstem (2001, cd samen met pianist Ivo Janssen; preludes van Frédéric Chopin met voorgelezen poëzie door Anna Enquist)
Hier was vuur (2002, poëzie)
De ijsdragers (2002), boekenweekgeschenk
De erfenis van meneer De Leon (2002, cd samen met pianist Ivo Janssen; alle pianowerken uit 'Het geheim' en voorgelezen passages door Anna Enquist)
De sprong (2003), vijf monologen)^[7]
De tussentijd (2004, poëzie)
Kom dichterbij (2004, cd samen met pianist Ivo Janssen: Kinderszenen van Schumann, en Children's corner van Claude Debussy, afgewisseld met 'kindergedichten' van Anna Enquist)
De thuiskomst (2005, roman) genomineerd voor de NS-publieksprijs, historische roman gecentreerd rond Elizabeth Batts, de vrouw van de Britse ontdekkingsreiziger James Cook.
Alle gedichten (2005, poëzie, bundeling van Soldatenliederen, Jachtscènes, Een nieuw afscheid, Klaarlichte dag, De tweede helft en De tussentijd)
Lawines van steen (2005, cd met pianist Ivo Janssen: Sergej Prokofjevs zesde sonate voor piano afgewisseld met theatermonologen voor het stuk Lazarus-Een Rotterdamse anthologie (2001)).
De uittocht (2006, cd met pianist Ivo Janssen: On an overgrown path, een tiendelige cyclus van Leoš Janáček, gecombineerd met de theatermonoloog Mendel Bronstein, gevolgd door Papillons, de twaalfdelige cyclus van Robert Schumann, gecombineerd met gedichten uit Enquists laatste twee bundels).
Mei (2007, novelle)
Contrapunt (2008, roman)
Struisvogels op de Coolsingel (2009, theatermonologen met Antoine Uitdehaag en Anne Vegter).^[8]
Nieuws van nergens (2010, poëzie)
ALT (2010 gedicht, ill. Guy Swart)
Twaalf keer tucht (2011, verhalen)
De verdovers (2011, roman)
Kool! : alles over voetbal (2012, verhalen en gedichten)
Een kooi van klank (2013), poëzieweekgeschenk^[9]
Kwartet (2014, roman)
Hoor de stad (2015, poëzie)
Where a lord washes his hands (2016, vertaling van haar novelle)
Daer een seigneur zijn handen wast (2017, roman)
Want de avond (2018, roman)
Berichten van het front (2020, gedichten)
Tegenwind. Essays en beschouwingen (2020)
Sloop. (2021, roman)

Literaire prijzen

1992 – De C. Buddingh'-prijs voor nieuwe Nederlandse poëzie, voor Soldatenliederen.
1993 – De Lucy B. en C.W. van der Hoogtprijs, voor Jachtscènes.
- genomineerd voor de Europese Literatuurprijs.
1995 – De Debutantenprijs, voor de roman Het meesterstuk.
1997 – De Trouw Publieksprijs, voor de roman Het geheim.
2005 - De Gedichtendagprijs voor Essentie van het missen uit de bundel De Tussentijd.
2005 – De Taalunie Toneelschrijfprijs 2005, voor het stuk Struisvogels op de Coolsingel samen met Antoine Uitdehaag en Anne Vegter.

Jurylid voor literaire prijzen

De C. Buddingh'-prijs (1993)
De P.C. Hooft-prijs (1994)
De Herman Gorterprijs (1994)
De Lucy B. en C.W. van der Hoogtprijs (1998 – 2001)
De VSB Poëzieprijs (2000)
De Free Word Award (2003 - 2005)^[10]
De Gedichtendagprijs (2004)
De Plantage Poëzieprijs (2007)^[11]
De Eline van Haaren-prijs (2008 en 2013).^[12]
De Anna Bijnsprijs Poëzie (2009)

Externe links

Koninklijke Bibliotheek - profiel Anna Enquist
Biografieën, werken en teksten bij de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (dbnl)

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Gemeinsame Normdatei; geraadpleegd op: 15 december 2014.
↑ Haar moeder was een zus van Han van Delden (1919-1996) die ook onder de naam Hans van Weel, naar de naam van hun moeder, publiceerde over de geschiedenis van de homoseksualiteit, geregeld met Paul Snijders.
↑ Anna Enquist is 'met schrijven gewoon wel klaar'. Trouw. Gearchiveerd op 5 mei 2019. Geraadpleegd op 5 mei 2019.
↑ Mischa Spel, 'De muziek mocht beslist niet gevoelig zijn'. NRC Handelsblad. Gearchiveerd op 5 mei 2019. Geraadpleegd op 5 mei 2019.
↑ Maarten Moll, Anna Enquist is de nieuwe Amsterdamse stadsdichter (interview). Het Parool (5 februari 2014). Gearchiveerd op 28 februari 2019. Geraadpleegd op 5 mei 2019.
↑ Nieuwe stadsdichter: Anna Enquist. Stichting Literaire Activiteiten Amsterdam (SLAA) (januari 2014). Gearchiveerd op 23 mei 2019. Geraadpleegd op 5 mei 2019.
↑ oorspronkelijk voor toneel geschreven; enkele werden uitgevoerd.
↑ Zeven theatermonologen over de nadagen van het Duitse bombardement op Rotterdam in 1940, in samenwerking met het theatergezelschap Bonheur Rotterdam, Koos Hage en Henk Mali. Bekroond met de Taalunie Toneelschrijfprijs 2005.
↑ Poëzieweek archief. CPNB. Gearchiveerd op 15 september 2019. Geraadpleegd op 5 mei 2019.
↑ Sinds 1998 uitgereikte jaarlijkse prijs, ingesteld door de Stichting Poets of All Nations, in navolging van de Poetry International Award. De Free Word Award is bestemd voor een dichter die zich in ernstige politieke moeilijkheden bevindt op grond van zijn of haar literaire werk. De Award moet kunnen worden aangewend voor de dichter persoonlijk of voor zijn gezin. Het geld is uitsluitend bedoeld voor authentieke dichters, maar het is niet noodzakelijk dat ze al een internationale reputatie hebben. Door de jury wordt de mate van de politieke moeilijkheden vastgesteld en tevens wordt nagegaan van welke invloed de Award kan zijn op de omstandigheden waarin de dichter verkeert. Sinds 1999 bestaat een samenwerking met de Novib-uitgeverij.
↑ Jaarlijkse prijsvraag, sinds 1992 van de Vereniging Vrienden van de Plantage te Amsterdam met het doel de Plantage cultureel onder de aandacht te brengen en literair talent te stimuleren. de prijs bestaat uit een boekenbon van wisselende waarde, een kunstwerk van een in de Plantagebuurt wonende /werkende kunstenaar en het lidmaatschap van de Hortus en de Vereniging Vrienden van de Plantage.
↑ Vijfjaarlijkse prijs, sinds 1988 door uitgeverij Conserve ter gelegenheid van haar vijfjarige bestaan, genoemd naar de dichteres Eline van Haaren (1953-1983) wier postume debuut de eerste uitgave van uitgeverij Conserve was. De prijs is bedoeld als bekroning van het werk van een vrouw die zich heeft onderscheiden op literair, feministisch, maatschappelijk en/of politiek terrein. De winnares krijgt een symbolische prijs in de vorm van een kunstwerk, vervaardigd door Aris-Jan de Bakker, de vriend van Eline van Haaren. Het geldbedrag dat aan de prijs verbonden is gaat naar het Koningin Wilhelmina Fonds en naar het Nationaal Epilepsie Fonds.