AZD1222

Esculaap Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht.
Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts.
AZD1222
Chemische structuur
AZD1222
Gebruik
Geneesmiddelengroep Vaccin, aangepaste vector van chimpansee-adenovirus
Databanken
CAS-nummer 2420395-83-9
ATC-code geen
DrugBank DB15656
Portaal  Portaalicoon   Geneeskunde

AZD1222, ook bekend als het vaccin van Oxford–AstraZeneca, Covishield, of ChAdOx1 nCoV-19, is een COVID-19-vaccin ontwikkeld door de Universiteit van Oxford en het Brits-Zweedse AstraZeneca. Het vaccin staat geregistreerd bij het EMA onder de merknaam Vaxzevria®.[1][2] Net zoals het Russische Spoetnik V-vaccin is het een virale-vectorvaccin: het bevat genetisch gemodificeerd DNA dat in een DNA-virus, in casu het gewijzigd chimpansee-adenovirus ChAdOx1 werd geplaatst. Dit virus wordt gebruikt als de virale vector.

Het wordt toegediend met een intramusculaire prik.[3][4][5][6] Een van de testen gaf 90 % efficiëntie indien een halve dosis gevolgd werd door een volledige dosis na één maand.[7] Dat men best eerst een halve dosis toedient, werd slechts per ongeluk ontdekt.[8] Over de efficiëntie bij 65-plussers bestond eind januari 2021 nog onduidelijkheid.[9]

In december 2020 onderging het vaccin fase III-testen.

Op 30 december 2020 werd het vaccin goedgekeurd[10] voor gebruik in het Verenigd Koninkrijk en het werd voor het eerst toegediend op 4 januari 2021.[11] Het EMA keurde het vaccin goed op 29 januari 2021.[12] Het wordt geleverd in een flacon met 8 of 10 doses die bij 2 tot 8 °C moeten worden bewaard. Het vaccin moet twee keer worden toegediend met een tussentijd van 4 tot 12 weken.

Productie

In het Verenigd Koninkrijk wordt het vaccin geproduceerd in Oxford, Keele en Wrexham. De productie in de EU gebeurt in loonproductie bij de firma Thermo Fisher, tot januari 2021 Novasep, te Seneffe, België. In januari 2021 bleek er vertraging in de opstart van de productie.[13] Sinds december 2020 wordt het vaccin geproduceerd door Halix in Leiden. Sinds 26 maart 2021 heeft het bedrijf de goedkeuring om het vaccin ook te produceren voor de EU.

Bijwerkingen

Nederland stopte op 2 april 2021 voorlopig met het vaccineren van mensen onder de 60 jaar met het AZD1222-vaccin nadat een vrouw die het vaccin had gekregen overleed aan een ernstige complicatie, en bij anderen trombose was vastgesteld 5-24 dagen na hun vaccinatie.[14] Het gaat in Nederland om in totaal acht geregistreerde gevallen (op ongeveer 400.000 gevaccineerden in totaal).[15][16] De totale aantallen zijn echter lastig in te schatten, omdat in tegenstelling tot reguliere vaccins die een of meerdere decennia worden getest voor deze vaccins veel minder data beschikbaar is.

In België bevestigde het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten in mei 2021 dat er twee overlijdens bevestigd werden waar het oorzakelijk verband met het vaccin Vaxzevria van AstraZeneca waarschijnlijk wordt geacht, waarna de bijsluiter werd aangepast. Het ging daarbij om twee vrouwen, een veertiger en een vijftiger. Een persoon bezweek aan de gevolgen van capillair leksyndroom, de andere ten gevolge van immuuntrombocytopenie.[17]

Maatregelen per land

Duitsland besloot al eerder te stoppen met de toediening van het vaccin aan mensen onder de 60 jaar.

Op 15 maart 2021 stopte Nederland tijdelijk met toediening van het vaccin vanwege mogelijke bijwerkingen.[18] Dit was toen naar aanleiding van een advies van medicijnautoriteit CBG na enkele meldingen van bijwerkingen in het buitenland.[19]

De Belgische ministers van Volksgezondheid beslisten op 7 april om een maand lang het vaccin te beperken tot personen van 56 jaar of ouder.[20]

Denemarken heeft op 14 april, na het pauzeren van het vaccin op 11 maart, besloten definitief te stoppen met het gebruik van dit vaccin.[21] Voor de tweede dosis voor de reeds gevaccineerden zal een ander vaccin gebruikt worden.[22]

Vaccin en virusvarianten

In Zuid-Afrika domineert de Zuid-Afrikaanse variant van het virus. Zuid-Afrika heeft de inentingen met het AZD1222-vaccin op 7 februari 2021 tijdelijk stopgezet, tot studies aantonen dat het vaccin nog steeds effectief genoeg is. Een kleine studie heeft, zonder peer review, een indicatie gegeven dat het vaccin niet effectief is tegen deze variant.[23]

Externe links

  • Informatie over het AZD1222-vaccin op rijksoverheid.nl
  • Informatie over het AZD1222-vaccin op fagg.be van het Belgisch Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten
Bronnen, noten en/of referenties
  1. Vaxzevria (previously COVID-19 Vaccine AstraZeneca). Gearchiveerd op 5 januari 2022.
  2. Registratietekst Vaxzevria EMA. Gearchiveerd op 24 november 2021.
  3. "The world's hopes for a coronavirus vaccine may run in these health care workers' veins", CNN, 27 juli 2020. Geraadpleegd op 3 augustus 2020.
  4. Investigating a Vaccine Against COVID-19. ClinicalTrials.gov. United States National Library of Medicine (26 mei 2020). Gearchiveerd op 11 oktober 2020. Geraadpleegd op 14 juli 2020. NCT04400838
  5. A Phase 2/3 study to determine the efficacy, safety and immunogenicity of the candidate Coronavirus Disease (COVID-19) vaccine ChAdOx1 nCoV-19. EU Clinical Trials Register. European Union (21 april 2020). Gearchiveerd op 5 October 2020. Geraadpleegd op 3 August 2020. EudraCT 2020-001228-32
  6. (26 May 2020). A Phase III study to investigate a vaccine against COVID-19. DOI: 10.1186/ISRCTN89951424. ISRCTN89951424
  7. AZD1222 vaccine met primary efficacy endpoint in preventing COVID-19. Press Release. AstraZeneca (23 november 2020). Gearchiveerd op 5 januari 2021. Geraadpleegd op 5 januari 2021.
  8. De verkeerde dosis van het vaccin blijkt de juiste: vijf andere toevallige medische ontdekkingen, VRT, 25 november 2020. Gearchiveerd op 24 januari 2021.
  9. Hoe werkzaam is vaccin AstraZeneca bij senioren echt?, De Standaard, 27 januari 2021. Gearchiveerd op 2 maart 2021.
  10. Covid-19: Oxford-AstraZeneca coronavirus vaccine approved for use in UK. BBC News. BBC (30 december 2020). Gearchiveerd op 31 december 2020. Geraadpleegd op 30 december 2020.
  11. Covid: Brian Pinker, 82, first to get Oxford-AstraZeneca vaccine. BBC News. BBC (4 januari 2021). Gearchiveerd op 28 januari 2021. Geraadpleegd op 4 januari 2021.
  12. Registratietekst EMA. Gearchiveerd op 15 december 2021.
  13. Ook al zorgt ze nu voor vertraging: fabriek is Waals succesverhaal, Het Laatste Nieuws, 28 januari 2021
  14. Nederland stopt tijdelijk met AstraZeneca-vaccin bij mensen onder de 60 jaar, ad.nl, 2 april 2021. Gearchiveerd op 3 mei 2021.
  15. Update bijwerkingen coronavaccins (week 15). www.lareb.nl. Gearchiveerd op 22 april 2021. Geraadpleegd op 22 april 2021.
  16. College ter Beoordeling van Geneesmiddelen, Verband tussen stollingsproblemen en coronavaccin van AstraZeneca is waarschijnlijk - Nieuwsbericht - College ter Beoordeling van Geneesmiddelen. www.cbg-meb.nl (7 april 2021). Gearchiveerd op 22 april 2021. Geraadpleegd op 22 april 2021.
  17. Meer details over twee overlijdens met mogelijke link coronavaccin, gaat om twee vrouwen: "Uiterst zeldzaam", VRT, 20 mei 2021 . Gearchiveerd op 23 mei 2021.
  18. Nederland stopt tijdelijk met vaccineren met AstraZeneca, rtlnieuws.nl, 15 maart 2021. Gearchiveerd op 7 april 2021.
  19. Nederland stopt tijdelijk met vaccineren met AstraZeneca. RTL Nieuws (15 maart 2021). Gearchiveerd op 7 april 2021. Geraadpleegd op 22 april 2021.
  20. België geeft AstraZeneca maand lang enkel aan mensen van 56 of ouder, Europa: "Zeldzame trombose mogelijke bijwerking". vrtnws.be (7 april 2021). Gearchiveerd op 18 april 2021. Geraadpleegd op 9 april 2021.
  21. https://nos.nl/artikel/2376690-denemarken-stopt-vaccinaties-met-astrazeneca.html Denemarken stopt vaccinaties met AstraZeneca]; NOS, 14 april 2021. Gearchiveerd op 17 april 2021.
  22. Denmark says it’s permanently stopping use of the AstraZeneca vaccine; New York Times, 14 april 2021. Gearchiveerd op 9 december 2021.
  23. Zuid-Afrika stopt met AstraZeneca-inentingen, vrees voor minder bescherming; NOS 7 februari 2021. Gearchiveerd op 10 april 2021.