1984

Zie 1984 (doorverwijspagina) voor andere betekenissen van 1984.
1984
Eeuwen: 19e eeuw · 20e eeuw · 21e eeuw
Decennia: 1970-1979 · 1980-1989 · 1990-1999
Jaren: << · < · 1983 · 1984 · 1985 · > · >>
Maanden: jan · feb · mrt · apr · mei · jun
jul · aug · sep · okt · nov · dec
Jaartelling in verschillende culturen
Ab urbe condita: 2737 MMDCCXXXVII
Armeense jaartelling: 1433 – 1434
ԹՎ ՌՆԼԳ – ՌՆԼԴ
Chinese jaartelling: 4680 – 4681
庚亥 – 辛子
Christelijke jaartelling: 1984 MCMLXXXIV
Ethiopische jaartelling: 1976 – 1977
Hebreeuwse jaartelling: 5744 – 5745
Hindoekalenders:
- Vikram Samvat 2039 – 2040
- Shaka Samvat 1906 – 1907
- Kali yuga 5085 – 5086
Iraanse jaartelling: 1362 – 1363
۱۳۶۲ – ۱۳۶۳
Islamitische jaartelling: 1404 – 1405
١٤٠٥ – ١٤٠٤
Maçonnieke jaartelling: 5983 – 5984
1984 naar onderwerp
Lijst van landen
Overleden
Atlantisch orkaanseizoen
Auto's
Film
Muziek
Sport (categorie)
Gregoriaanse kalender van 1984
Bioscoopjournaal uit 1984. Impressie van het vliegerfestival op het strand van Scheveningen, met een recordpoging om de allergrootste vlieger in de lucht te krijgen.

Het jaar 1984 is een jaartal volgens de christelijke jaartelling.

Gebeurtenissen

januari
  • 1 - Brunei wordt een zelfstandige staat.
  • 1 - De hoogste West-Duitse NAVO-generaal Günther Kiessling wordt ontslagen omdat hij door de militaire veiligheidsdienst in homobars is gesignaleerd. Daardoor zou hij de kans lopen op chantage en een veiligheidsrisico inhouden. Onder druk van de publieke opinie moet defensieminister Manfred Wörner zijn besluit ongedaan maken, waarna de generaal eerherstel krijgt.
  • 3 - In Tunesië wordt de staat van beleg afgekondigd nadat verhoging van de broodprijzen tot bloedige onlusten hebben geleid.
  • 13 - In Amsterdam en Utrecht blijkt een groot aantal mensen te zijn besmet met dysenterie, na het eten van garnalen uit Zuidoost-Azië. Er overlijden in totaal veertien mensen aan de gevolgen van de besmetting. Er wordt een verbod in het vooruitzicht gesteld op het zogenaamde 'thuispellen' van garnalen, dat te weinig hygiëne kan garanderen.
  • 14 - De BBC verbiedt uitzending van de song Relax van Frankie Goes to Hollywood. Dat maakt de groep pas écht bekend.
  • 17 - In Stockholm begint de vervolgzitting van de Europese Veiligheidsconferentie van Madrid, met als thema's wederzijds vertrouwen en ontwapening.
  • 18 - Voor het eerst in elf jaar militair bewind breekt in Uruguay een algemene staking uit.
  • 19 - De Franstalige burgemeester van de Nederlandstalige Limburgse gemeente Voeren José Happart wordt geschorst omdat hij weigert een taalexamen af te leggen.
  • 24 - De eerste Apple Macintosh-computer kan worden gekocht. Hij wordt geleverd met een grafische gebruikersinterface (Mac OS) en met een muis.
  • 24 - Argentinië en Chili sluiten vrede in het conflict rond het Beaglekanaal bij Vuurland. In 1978 had de touwtrekkerij om drie kleine eilandjes bijna tot een oorlog geleid.
  • 30 - Met de aanhouding van voetbalmakelaar Jef Jurion komt in België een kleine serie voetbalschandalen uit. Eerst gaat het om fiscale fraude en valsheid in geschrifte, later blijken er ook 'verkochte' uitslagen van wedstrijden te zijn. Onder meer vijf spelers van het nationale team worden gestraft, van wie aanvoerder Eric Gerets het zwaarst: drie jaar schorsing vanwege zijn aandeel in de 'geregelde' 3-1-overwinning van Standard Luik op Waterschei in 1982.
februari
maart
  • 4 - In Versailles demonstreren 800.000 aanhangers van het particulier onderwijs tegen het streven van de Franse regering om van alle scholen openbare onderwijsinstellingen te maken onder toezicht van de staat.
  • 16 - In Wenen worden na een onderbreking van drie maanden de onderhandelingen tussen de Sovjet-Unie en de VS over troepenverminderingen in Midden-Europa weer opgepakt.
  • 16 - Zuid-Afrika en Mozambique tekenen een verdrag van 'non-agressie en goede nabuurschap'. Het zwarte Mozambique is wat buitenlandse handel aangaat afhankelijk van het Zuid-Afrikaanse apartheidsregime, dat de controle heeft over de transportwegen.
  • 24 - In Rome protesteren meer dan 700.000 mensen tegen het plan van de regering om af te stappen van de scale mobile, de automatische aanpassing van de salarissen en uitkeringen aan de stijgende prijsindex.
  • 26 - Onafhankelijke deskundigen bevestigen in een rapport van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties dat in de oorlog tussen Irak en Iran de gifgassen tabun en mosterdgas als wapen worden ingezet.
april
  • 1 - Amerikaanse soulzanger Marvin Gaye wordt op de dag vóór zijn verjaardag doodgeschoten door zijn eigen vader na een heftige ruzie.
  • 1 - De Nederlandse motorcoureur Jack Middelburg komt op het stratencircuit van Tolbert tijdens de race hard ten val en twee dagen later overlijdt hij in het ziekenhuis in Groningen.
  • 1 - Het Faeröerse televisiestation Sjónvarp Føroya zendt voor het eerst uit, waarmee deze eilandengroep het laatste gebied in Europa is dat een eigen publieke televisie-omroep krijgt.
  • 3 - Een week na de dood van president Sekou Touré van Guinee, die meer dan 25 jaar regeerde, grijpen de militairen de macht.
  • 5 - Sportverslaggever Theo Koomen verongelukt met zijn auto op de terugweg van de wedstrijd FC Twente-MVV.
  • 9 - Nicaragua dient bij het Internationaal Gerechtshof in Den Haag een klacht in tegen de VS, vanwege het aandeel van dat land in het leggen van mijnen in drie Nicaraguaanse havens door de contra's. Al op 10 mei sommeert het Hof de VS de gewraakte activiteiten te staken. De VS op hun beurt hadden eerder al verklaard dat ze de uitspraak van de internationale rechter niet zouden aanvaarden.
  • 10 - Het Europees Gerechtshof bepaalt dat vrouwen die in hun beroepsleven zijn benadeeld ten opzichte van mannen recht kunnen doen gelden op schadeloosstelling.
  • 12 - In Australië betogen meer dan 250.000 mensen tegen de nucleaire wapenwedloop en tegen de ontginning en export van Australisch uranium.
  • 14 - De Nederlandse band Doe Maar stopt en geeft twee afscheidsconcerten in de Maaspoort te 's-Hertogenbosch.
  • 15 - De Britse komiek Tommy Cooper overlijdt op 63-jarige leeftijd te midden van zijn publiek tijdens een show.
  • 21 - Jacques Hanegraaf wint de negentiende editie van Nederlands enige wielerklassieker, de Amstel Gold Race.
  • 26 - De President van de Verenigde Staten Ronald Reagan begint zijn zesdaagse bezoek aan China.
mei
  • 1 - In de Chileense en Uruguayaanse hoofdsteden Santiago en Montevideo vinden op de Dag van de Arbeid gevechten plaats tussen politie en demonstranten.
  • 6 - De tweede ronde van de presidentsverkiezingen in El Salvador levert een overwinning op van de christendemocraat José Napoleon Duarte op zijn extreemrechtse tegenstander. Ook in Panama zijn er verkiezingen, voor het eerst na 16 jaar militair regime, maar een golf van geweld volgt op de omstreden uitslag.
  • 7 - In het proces om schadevergoeding dat duizenden Vietnam-veteranen hebben aangespannen tegen de fabrikant van het zeer schadelijke ontbladeringsgif Agent Orange bereiken de partijen een akkoord op de uitkering van in totaal 250 miljoen dollar.
  • 8 - het nationaal Olympisch comité van de Sovjet-Unie besluit de Olympische Spelen van Los Angeles te boycotten. Andere Oostbloklanden scharen zich achter die beslissing.
  • 11 - Op 11 mei deed de aardeovergang, gezien van Mars af, zich voor het laatst voor tot 11 november 2084.
  • 12 - Winnie Mandela mag na 22 jaar voor het eerst haar man Nelson bezoeken op het Robbeneiland.
  • 13 - In Rijsel winnen de Nederlandse hockeysters de Europese titel door de Sovjet-Unie in de finale met 2-0 te verslaan.
  • 14 - Nadat in West-Europa de plaatsing van Amerikaanse Pershing II's en kruisraketten als uitvloeisel van het NAVO-dubbelbesluit onmiskenbaar is begonnen, brengt de Sovjet-Unie in de DDR eveneens middellangeafstandsraketten in stelling.
  • 17 - Ten noorden van Bombay komen bij rellen tussen moslims en hindoes ten minste 230 mensen om het leven.
  • 27 - Voor het eerst sinds 1952 krijgen de burgers van Egypte gelegenheid om bij parlementsverkiezingen een keuze te maken uit vijf verschillende partijen. Winnaar wordt de regerende nationaal-democratische partij, met 73 procent van de stemmen.
  • 31 - In de nachtelijke uren worden in Nederland drie Noordelijke provincies, Overijssel en delen van Gelderland getroffen door een grote stroomstoring die tweeënhalf uur aanhoudt. Oorzaak van de storing is het ontploffen van een transformator in een koppelstation in Ens. Op diverse plaatsen worden winkels geplunderd.
juni
  • De NMBS reorganiseert het spoorverkeer in België met de invoering van het IC/IR-plan.
  • 1 - De Nederlandse regering besluit dat alle 48 Amerikaanse kruisraketten zullen worden geplaatst, tenzij op 1 november 1985 kan worden vastgesteld dat de Sovjet-Unie haar bestand aan SS-20-raketten na 1 juni 1984 niet heeft uitgebreid.
  • 6 - Speciale eenheden van het Indiase leger bestormen de Gouden Tempel in Amritsar, het centrum van de Sikh-separatisten, in de Punjab. In dit belangrijkste heiligdom van de Sikhs zaten al bijna twee jaar enkele honderden radicale, separatistisch gezinde Sikhs verschanst.
  • 6 - Acht staatshoofden en regeringsleiders van de landen die in de Tweede Wereldoorlog de geallieerden vormden, gedenken op het strand van Normandië de 40ste verjaardag van D-Day, de geallieerde invasie in het bezette Europa van 1944.
  • 11 - De Amerikanen vernietigen bij een SDI-test voor het eerst een (gefingeerde) aanvalsraket in de ruimte.
  • 12 - Na bemiddeling van de Secretaris-generaal van de Verenigde Naties gaan de oorlogvoerende partijen Irak en Iran ermee akkoord over en weer niet langer burgerdoelen aan te vallen.
  • 17 - Voor het eerst sinds de stakingen van 1980 en de instelling van de staat van beleg zijn er in Polen verkiezingen. Aan de oproep van de verboden vakbond 'Solidariteit' om de stemming te boycotten, wordt nauwelijks gehoor gegeven.
  • 21 - De Wet-Gol regelt de verkrijging van de Belgische nationaliteit door geboorte.
  • 24 - Elf Latijns-Amerikaanse landen met samen meer dan 300 miljard dollar aan buitenlandse schulden eisen in een gemeenschappelijke verklaring dat rentes en aflossingen drastisch worden verlaagd.
  • 27 - Gastland Frankrijk wint in Parijs het EK voetbal door Spanje in de finale met 2-0 te verslaan.
juli
  • 1 - Rechtse partijen behalen een meerderheid van de zetels bij de verkiezingen voor de Nationale Vergadering die in Guatemala een nieuwe grondwet moet gaan ontwerpen.
  • 5 - In Londen vindt een poging tot ontvoering plaats: een Nigeriaanse politicus in ballingschap, ex-minister Umaru Dikko, wordt als diplomatieke bagage in een kist door de douane op de luchthaven geloodst. Vlak vóór de start van het vliegtuig naar Nigeria kan de gevangene alsnog worden bevrijd.
  • 17 - Laurent Fabius, op dat moment 37 jaar oud, wordt benoemd als Franse premier, als opvolger van Pierre Mauroy. Hij was tot deze datum minister van Industrie.
  • 18 - Walter Mondale, vicepresident onder de Amerikaanse president Jimmy Carter, wordt door de Democratische Partij tot presidentskandidaat gekozen. Mondale neemt als kandidaat vicepresident voor het eerst een vrouw: Geraldine Ferraro.
  • 19 - Jacques Delors wordt de nieuwe voorzitter van de EG-Commissie, als opvolger van de Luxemburger Gaston Thorn. Eerder was Delors in Frankrijk minister van Economische Zaken en Financiën.
  • 22 - De Franse wielrenner Laurent Fignon wint voor de tweede keer de Ronde van Frankrijk.
  • 23 - De Belgische Minister van Buitenlandse Zaken Leo Tindemans verbiedt op het allerlaatste moment de uitvoer van een boor- en freesmachine van het Waalse bedrijf Pégard naar de Sovjet-Unie. De betreffende hoogwaardige technologie mag van de VS niet aan de Russen worden geleverd. Later zal het Belgische leger de machine aankopen. In september krijgt Pégard alsnog toestemming voor de export naar het Oostblok.
  • Van 28 juli tot 12 augustus vinden in Los Angeles de Olympische Zomerspelen van de XXIIIe Olympiade plaats.
augustus

in 2:24.52.

september
oktober
november
december
Datum onbekend

Film

Zie Film in 1984 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Klassieke muziek

Literatuur

Beeldende kunst

Bouwkunst

  • In het centrum van Rotterdam komen de kubuswoningen, naar ontwerp van de architect Piet Blom, gereed
  • In Den Bosch worden de bolwoningen opgeleverd, ontworpen door Dries Kreijkamp
Rotterdamse kubuswoningen gezien vanaf de Binnenrotte
Rotterdamse kubuswoningen gezien vanaf de Binnenrotte

Geboren

Januari

Valerio Zeno,
geboren op 2 januari
Lisa Lambe,
geboren op 8 januari
Ben Shapiro,
geboren op 15 januari
Calvin Harris,
geboren op 17 januari
Arjen Robben,
geboren op 23 januari
Tino Martin,
geboren op 27 januari
Kid Cudi,
geboren op 30 januari

Februari

Stephanie Leonidas,
geboren op 14 februari
Brahim Attaeb,
geboren op 24 februari
Lovefoxxx,
geboren op 25 februari
Jan Paternotte,
geboren op 26 februari

Maart

Bram Douwes (rechts),
geboren op 6 maart
Sara Jean Underwood,
geboren op 26 maart
Mensur Mujdža,
geboren op 28 maart
Martins Dukurs,
geboren op 31 maart

April

Özcan Akyol,
geboren op 7 april
Michael Tinsley,
geboren op 21 april
Sanne Langelaar,
geboren op 22 april

Mei

Noel Barrionuevo,
geboren op 16 mei
Passenger,
geboren op 17 mei
Nadia Moussaid,
geboren op 30 mei

Juni

Wesley Sneijder,
geboren op 9 juni
Diederik Jekel,
geboren op 22 juni
Priscah Jeptoo,
geboren op 26 juni

Juli

Zhang Hao (links),
geboren op 6 juli
Eva Koreman,
geboren op 10 juli
Taihei Kato,
geboren op 30 juli

Augustus

Charles Ng,
geboren op 1 augustus
Helene Fischer,
geboren op 5 augustus
Typhoon,
geboren op 6 augustus
Nicolette van Dam,
geboren op 14 augustus
Molly Huddle,
geboren op 31 augustus

September

Raven van Dorst,
geboren op 11 september
Harry van Sussex,
geboren op 15 september
Sanne Hans,
geboren op 22 september
Nicolette Kluijver,
geboren op 29 september

Oktober

Renée van Wegberg,
geboren op 14 oktober
Alex McKenna,
geboren op 15 oktober
Jelle Klaasen,
geboren op 17 oktober
Katy Perry,
geboren op 25 oktober
Jaap Reesema,
geboren op 28 oktober

November

Andreas Gabalier,
geboren op 21 november
Alexander Kops,
geboren op 23 november
Nigel de Jong,
geboren op 30 november

December

Hind Laroussi,
geboren op 3 december
Badr Hari,
geboren op 8 december
Peter Kwint,
geboren op 19 december
LeBron James,
geboren op 30 december

Datum onbekend

Overleden

Zie Lijst van personen overleden in 1984 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Weerextremen in België

  • 8 februari: Neerslagtotaal in Chiny: 147 mm tussen 3 en 8 februari.
  • mei: Mei met laagste zonneschijnduur: 90 uur (normaal 231 uur).
  • 1 juli: Minimumtemperatuur in Rochefort: –1,2 °C .
  • 9 juli: Hevige onweders met grote hagelstenen brengen schade aan serres en moestuinen in Oost-Vlaanderen en in Antwerpen.
  • 11 juli: Tornado met veel schade in de streek van Virton.
  • 10 september: Natste september-decade van de eeuw: neerslaghoeveelheid van 83,7 mm.
  • september: September met hoogste neerslag van de eeuw : 198,8 mm (normaal : 63,4 mm).
  • september: September met laagste zonneschijnduur: 85 uur (normaal 175 uur).
  • 25 oktober: Onweders veroorzaken veel schade in Vlaanderen.
  • 10 november: In heel het land bevat de regen zand uit de Sahara.
  • 24 november: Zeer winderige periode van drie dagen loopt ten einde: tot 144 km/h in Luik en 147 km/h in Antwerpen…
  • 29 december: Eerste vorstdag, meest laattijdige van de eeuw. Enkele dagen later intense koudegolf.

Bron: KMI Gegevens Ukkel 1901-2003 met aanvullingen

Bijzonderheden

Mediabestanden
Zie de categorie 1984 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.