Skorpuchowate

Skorpuchowate
Chelydridae[1]
J.E. Gray, 1831
Ilustracja
Jeden z pięciu obecnie żyjących gatunków skorpuchowatych – skorpucha jaszczurowata (Chelydra serpentina)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Podkrólestwo

Bilateria

(bez rangi) wtórouste
Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Infratyp

żuchwowce

Nadgromada

czworonogi

Gromada

gady

Rząd

żółwie

Podrząd

żółwie skrytoszyjne

Rodzina

skorpuchowate

Rodzaje

zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Skorpuchowate (Chelydridae) – rodzina żółwi z podrzędu żółwi skrytoszyjnych. To największe żółwie słodkowodne[2].

Opis
Karapaks normalnie wykształcony, plastron mocno zredukowany ma kształt klamry w kształcie krzyża. Karapaks jest oddzielony od plastronu rzędem małych rogowych tarczek[2]. Głowa duża, szyja gruba oraz nieproporcjonalnie grube i mocne odnóża. Głowy nie mogą schować w całości pod pancerzem. Również ich nogi nie są wciągane pod pancerz. Aby je chronić, żółw ściśle je do siebie przyciska. Ogon długi, pokryty tarczkowatymi łuskami (przypominającymi te u krokodyli)[3].
Rozmiary
Karapaks dochodzi do 80 cm długości, masa ciała do 100 kg[2].
Biotop
Wodny, chociaż są słabymi pływakami. Leżą zagrzebane w mule dennym płytkich zbiorników śródlądowych[2].
Pokarm
Wszystkożerne, drapieżne i agresywne[2].
Występowanie
Ameryka Północna i północno-zachodnia część Ameryki Południowej – od południowej Kanady na południe po Ekwador[4].
Systematyka[5]
  • Klad Pan-Chelydridae (klad obejmujący rodzinę Chelydridae i wszystkie wymarłe taksony bliżej spokrewnione z Chelydridae niż z którymikolwiek innymi współcześnie żyjącymi żółwiami)
    • Rodzaj †Chelydropsis
      • Chelydropsis decheni (syn. C. sanctihenrici, C. apellanizi)
      • Chelydropsis kusnetzovi
      • Chelydropsis murchisoni (syn. Chelydra allingensis, Chelydropsis carinata, Chelydropsis staeschei, Macrocephalochelys pontica, Trionyx sansaniensis)
    • Rodzaj †Denverus
      • Denverus middletoni
    • Rodzaj †Protochelydra
      • Protochelydra zangerli
    • Rodzina Chelydridae (grupa koronna)
      • Rodzaj Chelydra
        • skorpucha jaszczurowata (Chelydra serpentina) (syn. Chelydra laticarinata, Chelydra sculpta)
        • Chelydra acutirostris
        • Chelydra rossignonii[6]
        • Chelydra floridana (syn. Macrochelys floridana)
      • Rodzaj Macrochelys (syn. Chelydrops)
        • skorpucha sępia (Macrochelys temminckii)
        • Macrochelys apalachicolae?[7]
        • Macrochelys suwanniensis[8][9]
        • Macrochelys auffenbergi
        • Macrochelys schmidti
        • Macrochelys stricta[8]

Joyce (2016) zaliczył dodatkowo do Pan-Chelydridae gatunki Broilia robusta Bergounioux i Crouzel (1965), Chelydra argillarum Laube (1900), Chelydropsis minax Chkhikvadze (1971), Chelydropsis poena Chkhikvadze (1971), Chelydra strausi Schmidt (1966), Emys sansaniensis Lartet (1851), Emysaurus meilheuratiae Pomel (1846), Hoplochelys caelata Hay (1908) i Testudo grandis Macarovici i Vancea (1959), uznając je wszystkie za nomina dubia[10].

Przypisy

  1. Chelydridae, [w:] Integrated Taxonomic Information System  (ang.).
  2. a b c d e W. Juszczyk: Gady i płazy. Wyd. 2. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986, s. 293, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0043-4.
  3. F.J. Obst: Żółwie. W: Harold G. Cogger, Richard G. Zweifel: Encyklopedia Zwierząt. Gady i Płazy. Warszawa: Agencja ELIPSA, 1933, s. 113. ISBN 83-85152-31-8.
  4. R.R. Midtgaard R.R., Family Chelydridae, [w:] RepFocus [online] [dostęp 2024-02-26]  (ang.).
  5. Za: Walter G. Joyce. A Review of the Fossil Record of Turtles of the Clade Pan-Chelydridae. „Bulletin of the Peabody Museum of Natural History”. 57 (1), s. 21–56, 2016. DOI: 10.3374/014.057.0103. (ang.). 
  6. Turtle Taxonomy Working Group [John W. Bickham, John B. Iverson, James F. Parham, Hans-Dieter Philippen, Anders G.J. Rhodin, H. Bradley Shaffer, Phillip Q. Spinks i Peter Paul van Dijk]: An Annotated List of Modern Turtle Terminal Taxa with Comments on Areas of Taxonomic Instability and Recent Change. W: Defining Turtle Diversity: Proceedings of a Workshop on Genetics, Ethics, and Taxonomy of Freshwater Turtles and Tortoises. H. Bradley Shaffer, Nancy N. FitzSimmons, Arthur Georges i Anders G.J. Rhodin (red.). Chelonian Research Monographs No. 4, 2007, s. 173–199. (ang.).
  7. Travis M. Thomas, Michael C. Granatosky, Jason R. Bourque, Kenneth L. Krysko, Paul E. Moler, Tony Gamble, Eric Suarez, Erin Leone, Kevin M. Enge i Joe Roman. Taxonomic assessment of Alligator Snapping Turtles (Chelydridae: Macrochelys), with the description of two new species from the southeastern United States. „Zootaxa”. 3786 (2), s. 141–165, 2014. DOI: 10.11646/zootaxa.3786.2.4. (ang.).  Natomiast Folt i Guyer (2015) uznali M. apalachicolae za młodszy synonim M. temminckii. Patrz: Brian Folt i Craig Guyer. Evaluating recent taxonomic changes for alligator snapping turtles (Testudines: Chelydridae). „Zootaxa”. 3947 (3), s. 447–450, 2015. DOI: 10.11646/zootaxa.3947.3.11. (ang.). 
  8. a b Travis M. Thomas, Michael C. Granatosky, Jason R. Bourque, Kenneth L. Krysko, Paul E. Moler, Tony Gamble, Eric Suarez, Erin Leone, Kevin M. Enge i Joe Roman. Taxonomic assessment of Alligator Snapping Turtles (Chelydridae: Macrochelys), with the description of two new species from the southeastern United States. „Zootaxa”. 3786 (2), s. 141–165, 2014. DOI: 10.11646/zootaxa.3786.2.4. (ang.). 
  9. Brian Folt i Craig Guyer. Evaluating recent taxonomic changes for alligator snapping turtles (Testudines: Chelydridae). „Zootaxa”. 3947 (3), s. 447–450, 2015. DOI: 10.11646/zootaxa.3947.3.11. (ang.). 
  10. Walter G. Joyce. A Review of the Fossil Record of Turtles of the Clade Pan-Chelydridae. „Bulletin of the Peabody Museum of Natural History”. 57 (1), s. 21–56, 2016. DOI: 10.3374/014.057.0103. (ang.). 
  • p
  • d
  • e
Podrząd
               Rodzina
       Podrodzina
  • Rodzaj
Cryptodira
Carettochelyidae
Cheloniidae
Chelydridae
Dermatemydidae
Dermochelyidae
Emydidae
Deirochelyinae
Emydinae
Geoemydidae
Kinosternidae
Kinosterninae
Staurotypinae
Platysternidae
Testudinidae
Trionychidae
Cyclanorbinae
Trionychinae
Pleurodira
 Chelidae
   Pelomedusidae
Podocnemididae
  • Układ filogenetyczny na podstawie Anders G.J. Rhodin, James F. Parham, Peter Paul van Dijk, and John B. Iverson: Turtles of the World: Annotated Checklist of Taxonomy and Synonymy, 2009 Update, with Conservation Status Summary. 2009. (ang.).
  • Aktualizacja za: P. Uetz & J. Hallermann, Higher Taxa in Extant Reptiles, [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2024-02-18]  (ang.).
  • БРЭ: 2034110
  • SNL: alligatorskilpadder
Identyfikatory zewnętrzne:
  • EoL: 8124
  • GBIF: 5462
  • identyfikator iNaturalist: 39680
  • ITIS: 173750
  • NCBI: 8473
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 37704