Pelodiscus

Pelodiscus[1]
Fitzinger, 1835[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – żółwiak chiński (P. sinensis)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Rząd

żółwie

Podrząd

żółwie skrytoszyjne

Nadrodzina

Trionychoidea

Rodzina

żółwiakowate

Rodzaj

Pelodiscus

Typ nomenklatoryczny

Trionyx sinensis Wiegmann, 1835

Synonimy
  • Landemania J.E. Gray, 1869[3]
  • Ceramopelta Heude, 1880[4]
  • Cinctisternum Heude, 1880[5]
  • Coelognathus Heude, 1880[6]
  • Coptopelta Heude, 1880[7]
  • Gomphopelta Heude, 1880[8]
  • Psilognathus Heude, 1880[9]
  • Temnognathus Heude, 1880[10]
  • Tortisternum Heude, 1880[11]
Gatunki

7 gatunków – zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Pelodiscus – rodzaj żółwi z rodziny żółwiakowatych (Trionychidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Azji (Rosja, Chińska Republika Ludowa, Tajwan, Laos, Wietnam, Korea Północna, Korea Południowa i Japonia)[12][13].

Systematyka

Etymologia

  • Pelodiscus: gr. πηλος pēlos „błoto, muł”[14]; δισκος diskos „dysk”[15].
  • Landemania: etymologia niejasna, Gray nie wyjaśnił pochodzenia nazwy rodzajowej[3]. Gatunek typowy: Landemania irrorata J.E. Gray, 1869 (= Trionyx sinensis Wiegmann, 1835).
  • Ceramopelta: gr. κεραμος keramos „gliniane naczynie, dzban”[16]; πελτη peltē „mała tarcza bez obramowania”[17]. Gatunek typowy: Ceramopelta latirostris Heude, 1880 (= Trionyx sinensis Wiegmann, 1835).
  • Cinctisternum: łac. cinctus „opasanie”[18]; sternon „pierś, klatka piersiowa”[19]. Gatunek typowy: Cinctisternum bicinctum Heude, 1880 (= Trionyx sinensis Wiegmann, 1835).
  • Coelognathus: gr. κοιλος koilos „wydrążony”[20]; γναθος gnathos „żuchwa”[21]. Gatunek typowy: Coelognathus novem-costatus Heude, 1880 (= Trionyx sinensis Wiegmann, 1835); młodszy homonim Coelognathus Fitzinger, 1843 (Serpentes).
  • Coptopelta: gr. κοπτος koptos „pokruszony”[22]; πελτη peltē „mała tarcza bez obramowania”[17]. Gatunek typowy: Coptopelta septem-costata Heude, 1880 (= Trionyx sinensis Wiegmann, 1835).
  • Gomphopelta: gr. γομφος gomphos „klin, kołek”[21]; πελτη peltē „mała tarcza bez obramowania”[17]. Gatunek typowy: Gomphopelta officinae Heude, 1880 (= Trionyx sinensis Wiegmann, 1835).
  • Psilognathus: gr. ψιλος psilos „goły, nagi”[23]; γναθος gnathos „żuchwa”[21]. Gatunek typowy: Psilognathus laevis Heude, 1880 (= Trionyx sinensis Wiegmann, 1835).
  • Temnognathus: τεμνω temnō „ciąć”[24]; γναθος gnathos „żuchwa”[21]. Gatunek typowy: Temnognathus mordax Heude, 1880 (= Trionyx sinensis Wiegmann, 1835).
  • Tortisternum: łac. tortus „kręty”[25]; sternon „pierś, klatka piersiowa”[19]. Gatunek typowy: Tortisternum novem-costatum Heude, 1880 (= Trionyx sinensis Wiegmann, 1835).

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[12]:

  • Pelodiscus axenaria (Zhou, Zhang & Fang, 1991)
  • Pelodiscus huangshanensis Gong, Peng, Huang, Lin, Huang, Xu, Yang, & Nie, 2021
  • Pelodiscus maackii (Brandt, 1858)
  • Pelodiscus parviformis Tang, 1997
  • Pelodiscus shipian Gong, Fritz, Vamberger, Gao & Farkas, 2022
  • Pelodiscus sinensis Wiegmann, 1835żółwiak chiński[26]
  • Pelodiscus variegatus Farkas, Ziegler, Pham, Ong & Fritz, 2019

Przypisy

  1. Pelodiscus, [w:] Integrated Taxonomic Information System  (ang.).
  2. L. Fitzinger. Entwurf einer systematischen anordnung der schildkröten nach den grundsätzen der natürlichen methode. „Annalen des Wiener Museums der Naturgeschichte”. 1 (1), s. 110, 1835. (niem.). 
  3. a b J.E. Gray. Notes on the families and genera of tortoises (Testudinata), and on the characters afforded by the study of their skulls. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1869, s. 211, 1869. (ang.). 
  4. Heude 1880 ↓, s. 33.
  5. Heude 1880 ↓, s. 36.
  6. Heude 1880 ↓, s. 29.
  7. Heude 1880 ↓, s. 34.
  8. Heude 1880 ↓, s. 27.
  9. Heude 1880 ↓, s. 24.
  10. Heude 1880 ↓, s. 25.
  11. Heude 1880 ↓, s. 31.
  12. a b P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Pelodiscus. The Reptile Database. [dostęp 2024-02-18]. (ang.).
  13. R. Midtgaard: Pelodiscus. RepFocus. [dostęp 2024-02-18]. (ang.).
  14. Jaeger 1944 ↓, s. 164.
  15. Jaeger 1944 ↓, s. 83.
  16. Jaeger 1944 ↓, s. 45.
  17. a b c Jaeger 1944 ↓, s. 165.
  18. Jaeger 1944 ↓, s. 51.
  19. a b Jaeger 1944 ↓, s. 221.
  20. Jaeger 1944 ↓, s. 55.
  21. a b c d Jaeger 1944 ↓, s. 98.
  22. Jaeger 1944 ↓, s. 58.
  23. Jaeger 1944 ↓, s. 187.
  24. Jaeger 1944 ↓, s. 231.
  25. Jaeger 1944 ↓, s. 240.
  26. W. Juszczyk: Gady i płazy. Wyd. 2. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986, s. 304, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0043-4.

Bibliografia

  • P.M. Heude. Mémoire sur les Trionyx. „Mémoires concernant l’Histoire Naturelle de l’Empire Chinois”. 1 (1), s. 1–38, 1880. (fr.). 
  • Edmund C.E.C. Jaeger Edmund C.E.C., Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1–256, OCLC 637083062  (ang.).
  • p
  • d
  • e
Podrząd
               Rodzina
       Podrodzina
  • Rodzaj
Cryptodira
Carettochelyidae
Cheloniidae
Chelydridae
Dermatemydidae
Dermochelyidae
Emydidae
Deirochelyinae
Emydinae
Geoemydidae
Kinosternidae
Kinosterninae
Staurotypinae
Platysternidae
Testudinidae
Trionychidae
Cyclanorbinae
Trionychinae
Pleurodira
 Chelidae
   Pelomedusidae
Podocnemididae
  • Układ filogenetyczny na podstawie Anders G.J. Rhodin, James F. Parham, Peter Paul van Dijk, and John B. Iverson: Turtles of the World: Annotated Checklist of Taxonomy and Synonymy, 2009 Update, with Conservation Status Summary. 2009. (ang.).
  • Aktualizacja za: P. Uetz & J. Hallermann, Higher Taxa in Extant Reptiles, [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2024-02-18]  (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • BioLib: 59531
  • EoL: 83759
  • GBIF: 2442599
  • identyfikator iNaturalist: 39570
  • ITIS: 208696
  • NCBI: 204969