Voetbalscheidsrechter

Scheidsrechter Björn Kuipers in actie tijdens de finale van de Confederations Cup 2013.

Een voetbalscheidsrechter is een persoon die in een voetbalwedstrijd de beide teams controleert op het navolgen van de regels en het overtreden van de regels bestraft. Bij voetbal is er één scheidsrechter, die aan de zijlijnen wordt ondersteund door twee assistent-scheidsrechters of lijnrechter (ook wel grensrechter genoemd). Op de hoogste niveaus is er daarnaast een vierde official buiten het veld. Bij het WK 2006 werd een vijfde official geïntroduceerd. In de Champions League en Europa League wordt gewerkt met een vijfde en een zesde official, die plaatsnemen achter de doellijn. Na experimenten vanaf 2016 werd op de hoogste niveaus de video assistant referee (VAR) toegevoegd.

Dood element

In het veld is de scheidsrechter een zogeheten dood element. Als de scheidsrechter geraakt wordt door de bal, geldt hetzelfde als wanneer de bal tegen de paal of lat, wat ook dode elementen zijn, wordt geschoten: er moet worden doorgespeeld. Als de bal via de scheidsrechter, die zich binnen het speelveld bevindt, over de zij- of achterlijn gaat, krijgt de partij die daaraan voorafgaande de bal het laatste speelde, een inworp of hoekschop tegen, dus weer hetzelfde verhaal als wanneer de bal via de paal of lat over de zij- of achterlijn lijn gaat, de partij die de bal daarvoor het laatst raakte, krijgt een inworp of hoekschop tegen.

Bij aanvang van het seizoen 2019-2020 veranderde deze regel. Wanneer de bal de scheidsrechter raakt en er daardoor een beloftevolle aanval ontstaat of de bal op die manier bij de tegenstander komt, wordt er hernomen met een scheidsrechtersbal.

Beginnende scheidsrechters

Nederland

In Nederland kan men vanaf twaalf jaar de cursus Pupillenscheidsrechter volgen. Voor de Basisopleiding Scheidsrechter (BOS) veld moeten deelnemers ten minste veertien jaar zijn (eventueel na toelatingsgesprek). Voor de BOS futsal geldt een minimumleeftijd van zestien jaar. De cursist van de Basisopleiding Scheidsrechter (BOS) zal 2 "stagewedstrijden" moeten fluiten, en een examen afleggen. Indien de cursist slaagt dan zal deze ingedeeld worden in een START-groep, hierin zal hij de eerste paar wedstrijden begeleid worden door een ervaren scheidsrechter. Deze begeleider beoordeelt de beginnend scheidsrechter ook, en zal deze scheidsrechter indelen in een groep die voor hem/haar geschikt is.

België

In België kan men scheidsrechter worden vanaf vijftien jaar. Daarvoor moeten de kandidaat-scheidsrechters een cursus volgen en een bijhorend examen afleggen (3 zaterdagen). De geslaagde kandidaten worden dan stagiair. Per provincie is er een cursus, behalve in West-Vlaanderen en Oost-Vlaanderen. Daar is er per gewest een cursus. De stagiairs worden in hun eerste drie wedstrijden opgevolgd door een peter. Deze zorgen voor de begeleiding van de beginnende scheidsrechters. Stagiairs die slagen bij de controle (uitgevoerd door een 'observer'), worden in een categorie geplaatst.

Opvolging van scheidsrechters

In België krijgen scheidsrechters regelmatig een nazicht waarbij ze worden beoordeeld. Aan de hand van die beoordeling kan de scheidsrechter aangeduid worden voor wedstrijden uit hogere categorieën. De nazichten bepalen ook in welke categorie de scheidsrechter terechtkomt. De begeleiding van scheidsrechters is afhankelijk van de categorie van de scheidsrechters.

Onderrichtingen

In elk land zijn er onderrichtingen opgesteld voor voetbalscheidsrechters. Deze zijn gebaseerd op de algemene onderrichtingen, opgesteld door de FIFA. De onderrichtingen kunnen in elk land verschillen. Een voorbeeld is dat de KBVB in de Belgische onderrichtingen vermeldt dat doelnetten verplicht zijn, terwijl de algemene onderrichtingen van de FIFA vermelden dat doelnetten niet verplicht zijn.

Vriendenkringen/Scheidsrechtersverenigingen

In België is er per gewest een vereniging voor scheidsrechters, een vriendenkring of SVK's. In Nederland zijn er scheidsrechtersverenigingen, per stad of regio. De overkoepelende organisatie in Nederland is COVS. De vriendenkringen houden regelmatig een vergadering waarbij onderrichtingen van de provinciale scheidsrechterscommissie worden meegedeeld. De scheidsrechtersverenigingen hebben vergelijkbare clubavonden en trainingsmogelijkheden. De meeste vriendenkringen organiseren regelmatig activiteiten en quizzen om de spelregels bij scheidsrechters op te frissen.

Uitrusting van een voetbalscheidsrechter

Scheidsrechter Pol van Boekel trekt de gele kaart (2024)
Scheidsrechter José Torres Cadena tijdens het WK1994 in een geel tenue
Tenue

Scheidsrechters dragen een tenue waarmee ze zich onderscheiden van de spelers, meestal door een shirt van een andere kleur dan de spelers van beide teams. In het begin van de 20e eeuw droegen scheidsrechters een blazer in plaats van een shirt. Traditioneel was het scheidsrechterstenue bijna altijd helemaal zwart. Alleen als een van de teams een heel donker shirt droeg droeg de scheidsrechter een andere kleur (meestal rood) om zich van beide teams te onderscheiden.[1][2][3][noot 1] Bij het WK1994 kregen de scheidsrechters geen zwarte shirts, maar de keuze uit bordeauxrode, gele of witte.[4] In datzelfde jaar kregen de scheidsrechters in de in 1992 opgerichte Premier League in Engeland groene shirts.[1] Deze veranderingen zorgden ervoor de scheidsrechter beter herkenbaar was op de televisie. Sindsdien dragen de scheidsrechters tenues in vele verschillende kleuren, die variëren per land, competitie, kledingmerk en seizoen. De scheidsrechter bepaalt zelf welke kleur hij draagt, door een kleur te kiezen die voldoende afwijkt van de tenues van de thuisspelende en uitspelende clubs van de wedstrijd die de scheidsrechter moet leiden.

Uitrusting

Alle scheidsrechters hebben een fluitje,[noot 2] een horloge, gele en rode kaarten en een notitieboekje met pen of potlood bij zich en een muntstuk om te bepalen welk team de keuze heeft tussen speelhelft of aftrap.

Op hogere niveaus, en soms ook op lagere, hebben scheidsrechters een spuitbus met wit spuitschuim (‘scheidsrechters spray’) in een houder aan een riem.[noot 3]

Op de hoogste niveaus dragen scheidsrechters een draadloos full-duplex communicatiesysteem met headset (‘oortje’) om met hun assistenten te communiceren,[noot 4] en assistent-scheidsrechters gebruiken ‘elektronische vlaggen’, die een signaal naar de scheidsrechter sturen wanneer er op een knop wordt gedrukt[21][22] Bij wedstrijden met doellijntechnologie dragen scheidsrechters een smartwatch waarmee ze de meldingen van het systeem kunnen ontvangen.[23]

België

In de hogere afdelingen van België dragen de scheidsrechters een uitrusting van het merk Patrick en de daarbij horende schoenen van Patrick, in de lagere afdelingen mogen de scheidsrechters kiezen en worden er ook veel uitrustingen van Erima en Adidas gedragen en nu ook van Patrick.

Nederland

In Nederland dragen scheidsrechters in het betaald voetbal tenues van het merk Nike, met het KNVB logo. Sinds seizoen 2012/13 is het Nike-logo duidelijk te zien op de kleding, en kunnen particulieren deze tenues met KNVB-logo ook zelf aanschaffen. Scheidsrechters en assistent-scheidsrechters in de hoogste regionen van het Nederlandse voetbal zijn verplicht om ook schoenen van Nike te dragen of anders de logo’s van andere fabrikanten zwart te maken met stift.[24] In lagere afdelingen mogen de scheidsrechters zelf kiezen welk merk tenue ze dragen. Veel voetbalverenigingen stellen tenues beschikbaar voor hun (club)scheidsrechters.

Europa

In Europese wedstrijden dragen de scheidsrechters een uitrusting van het Italiaanse merk Macron (UEFA) en Adidas (FIFA).

Scheidsrechters in het Nederlandse betaald voetbal - seizoen 2023/2024

FIFA International

Scheidsrechters Masterclass

Assistent-scheidsrechters in het Nederlandse betaald voetbal - seizoen 2022/2023

Assistent-scheidsrechter Senior en FIFA-International

  • Johan Balder
  • Rens Bluemink
  • Mario Diks
  • Rogier Honig
  • Roy de Nas
  • Charl Schaap
  • Hessel Steegstra
  • Jan de Vries
  • Erwin Zeinstra
  • Joost van Zuilen

Assistent-scheidsrechter Senior

  • Ruud Bexkens
  • Angelo Boonman
  • Richard Brondijk
  • Cristian Dobre
  • Bas van Dongen
  • Dave Goossens
  • Frank Jansen
  • Maarten Ketting
  • Erik Kleinjan
  • Richard Polman
  • Freek Vandeursen
  • Rob van de Ven

Assistent-scheidsrechter Masterclass

  • Jordi Been
  • Martijn Beijer
  • Kevin Bodde
  • Dyon Fikkert
  • Don Frijn
  • Stefan de Groot
  • Patrick Inia
  • Mark Janssen
  • Nils van Kampen
  • Danny Kempinga
  • Jari de Koning
  • Luc de Koning
  • Erik Koopman
  • Thomas Krijt
  • Murat Kucukerbir
  • Robert Kunst
  • Jeremy van der Ley
  • Roan van Marrewijk
  • Sjoerd Nanninga
  • Michael Osseweijer
  • Franca Overtoom
  • Frans Ozinga
  • Michael Rasch
  • Michael Ribbink
  • Rick van Rijn
  • Bram Vervoorn
  • Ralf van Vlokhoven
  • Jeroen van der Waaij
  • Joey Waleveld
  • Kevin Weever
  • Joris Westhof
  • Yorick Weterings

Nederlandse scheidsrechters in internationale wedstrijden

Naam Aantal Periode Eerste wedstrijd Laatste wedstrijd
Janus Aalbrecht 3 1966-1968 Vlag van Duitsland Duitsland - Noorwegen Vlag van Noorwegen Vlag van Zwitserland Zwitserland - Oostenrijk Vlag van Oostenrijk
Bertus Ausum 3 1951-1954 Vlag van België België - Luxemburg Vlag van Luxemburg Vlag van Luxemburg Luxemburg - Ierland Vlag van Ierland
Cees Bakker 3 1983-1991 Vlag van Luxemburg Luxemburg - Engeland Vlag van Engeland Vlag van IJsland IJsland - Spanje Vlag van Spanje
Jan Beck 3 1975-1978 Vlag van Nederland Nederland - Finland Vlag van Finland Vlag van Denemarken Denemarken - Ierland Vlag van Ierland
Wim Beltman 1 1958 Vlag van België België - Luxemburg Vlag van Luxemburg -
Gerrit Berrevoets 2 1977 Vlag van Tsjecho-Slowakije Tsjecho-Slowakije - Turkije Vlag van Turkije Vlag van Zweden Zweden - Denemarken Vlag van Denemarken
Engelbert George van Bisselick 1 1928 Vlag van België België - Oostenrijk Vlag van Oostenrijk -
John Blankenstein 12 1988-1994 Vlag van Duitsland Duitsland - Zwitserland Vlag van Zwitserland Vlag van Griekenland Griekenland - Schotland Vlag van Schotland
Kevin Blom 26 2007-heden Vlag van Zweden Zweden - Verenigde Staten Vlag van Verenigde Staten Vlag van Azerbeidzjan Azerbeidzjan - Hongarije Vlag van Hongarije
Wolf Simon Boas 10 1920-1924 Vlag van Zweden Zweden - Noorwegen Vlag van Noorwegen Vlag van Zweden Zweden - Polen Vlag van Polen
Pol van Boekel 9 2009-heden Vlag van Luxemburg Luxemburg - IJsland Vlag van IJsland Vlag van Qatar Qatar - IJsland Vlag van IJsland
Hans Boekman 6 1928-1937 Vlag van Luxemburg Luxemburg - Frankrijk Vlag van Frankrijk Vlag van België België - Frankrijk Vlag van Frankrijk
Charles Boeree 1 1939 Vlag van België België - Luxemburg Vlag van Luxemburg -
Ad Boogaerts 5 1965-1970 Vlag van Ierland Ierland - België Vlag van België Vlag van Noorwegen Noorwegen - Hongarije Vlag van Hongarije -
Theo Boosten 4 1969-1974 Vlag van Duitsland Duitsland - Israël Vlag van Israël Vlag van Zweden Zweden - Noord-Ierland Vlag van Noord-Ierland
Tien Bos 1 1920 Vlag van België België - Engeland Vlag van Engeland -
Ruud Bossen 8 2002-2007 Vlag van Zwitserland Zwitserland - Slovenië Vlag van Slovenië Vlag van Frankrijk Frankrijk - Marokko Vlag van Marokko
Eric Braamhaar 18 2003-2011 Vlag van Schotland Schotland - Moldavië Vlag van Moldavië Vlag van Duitsland Duitsland - Italië Vlag van Italië
Jan Bronkhorst 20 1948-1960 Vlag van België België - Luxemburg Vlag van Luxemburg Vlag van Zweden Zweden - Ierland Vlag van Ierland
Charles Corver 22 1972-1983 Vlag van Schotland Schotland - Denemarken Vlag van Denemarken Vlag van Schotland Schotland - Zwitserland Vlag van Zwitserland
Jan de Wolf 3 1930-1934 Vlag van Italië Italië - Spanje Vlag van Spanje Vlag van Luxemburg Luxemburg - Duitsland Vlag van Duitsland
Frans Derks 1 1974 Vlag van Israël Israël - Roemenië Vlag van Roemenië -
Jef Dorpmans 3 1967-1972 Vlag van Duitsland Duitsland - Luxemburg Vlag van Luxemburg Vlag van Duitsland Duitsland - Luxemburg Vlag van Luxemburg
Henk van Dijken 1 1980 Vlag van Thailand Thailand - Luxemburg Vlag van Luxemburg -
Herman van Dijk 2 1996-1998 Vlag van Schotland Schotland - Australië Vlag van Australië Vlag van Schotland Schotland - Finland Vlag van Finland
Bill Dijxhoorn 1 1908 Vlag van België België - Engeland Vlag van Engeland -
Dick van Egmond 11 2002-2006 Vlag van Zwitserland Zwitserland - Costa Rica Vlag van Costa Rica Vlag van Wales Wales - Slovenië Vlag van Slovenië
Willem Eijmers 12 1913-1930 Vlag van België België - Zwitserland Vlag van Zwitserland Vlag van Hongarije Hongarije - Oostenrijk Vlag van Oostenrijk
Mario van der Ende 26 1991-2001 Vlag van België België - Duitsland Vlag van Duitsland Vlag van Litouwen Litouwen - Italië Vlag van Italië
Henk van Ettekoven 5 1979-1987 Vlag van Frankrijk Frankrijk - Verenigde Staten Vlag van Verenigde Staten Vlag van Schotland Schotland - Ierland Vlag van Ierland
Koos van Gelder 1 1954 Vlag van Luxemburg Luxemburg - België Vlag van België -
Arie van Gemert 5 1969-1974 Vlag van Nederland Nederland - Finland Vlag van Finland Vlag van Brazilië Brazilië - Schotland Vlag van Schotland
Gerard Geurds 7 1980-1987 Vlag van Duitse Democratische Republiek Duitse Democratische Republiek - Sovjet-Unie Vlag van Sovjet-Unie Vlag van Zwitserland Zwitserland - Zweden Vlag van Zweden
Christiaan Groothoff 14 1908-1920 Vlag van Hongarije Hongarije - Duitsland Vlag van Duitsland Vlag van Hongarije Hongarije - Oostenrijk Vlag van Oostenrijk
Serdar Gözübüyük 9 2013-heden Vlag van Malta Malta - Italië Vlag van Italië Vlag van Ierland Ierland - Gabon Vlag van Gabon
Ben Haverkort 1 2002 Vlag van Estland Estland - IJsland Vlag van IJsland -
Dennis Higler 1 2017-heden Vlag van Malta Malta - Roemenië Vlag van Roemenië -
Leo Horn 41 1951-1965 Vlag van België België - Luxemburg Vlag van Luxemburg Vlag van Portugal Portugal - Tsjecho-Slowakije Vlag van Tsjecho-Slowakije
Frans Houben 1 1990 Vlag van Schotland Schotland - Argentinië Vlag van Argentinië -
Jack van Hulten 4 1999-2002 Vlag van Macedonië Macedonië - Moldavië Vlag van Moldavië Vlag van Denemarken Denemarken - Israël Vlag van Israël
Dick Jol 17 1993-2001 Vlag van Letland Letland - Oostenrijk Vlag van Oostenrijk Vlag van Engeland Engeland - Griekenland Vlag van Griekenland
Jan Keizer 22 1974-1987 Vlag van Frankrijk Frankrijk - Argentinië Vlag van Argentinië Vlag van Italië Italië - Portugal Vlag van Portugal
Leo van der Kroft 5 1972-1975 Vlag van Zwitserland Zwitserland - Zweden Vlag van Zweden Vlag van Zwitserland Zwitserland - Sovjet-Unie Vlag van Sovjet-Unie
Björn Kuipers 43 2007-2021 Vlag van Oostenrijk Oostenrijk - Duitsland Vlag van Duitsland Vlag van Italië Italië - Engeland Vlag van Engeland
Chris van der Laar 1 1988 Vlag van Israël Israël - Roemenië Vlag van Roemenië -
Andries van Leeuwen 9 1958-1964 Vlag van Luxemburg Luxemburg - Duitsland Vlag van Duitsland Vlag van Bulgarije Bulgarije - Roemenië Vlag van Roemenië
Richard Liesveld 2 2012-2016 Vlag van Noord-Ierland Noord-Ierland - Finland Vlag van Finland Vlag van Bosnië en Herzegovina Bosnië en Herzegovina - Liechtenstein Vlag van Liechtenstein
Roelof Luinge 8 1994-2000 Vlag van Noord-Ierland Noord-Ierland - Liechtenstein Vlag van Liechtenstein Vlag van Azerbeidzjan Azerbeidzjan - Zweden Vlag van Zweden
Hugo Luijten 2 1995-1996 Vlag van Noorwegen Noorwegen - Frankrijk Vlag van Frankrijk Vlag van Ierland Ierland - Rusland Vlag van Rusland
Danny Makkelie 15 2012-heden Vlag van Oostenrijk Oostenrijk - Roemenië Vlag van Roemenië Vlag van Bosnië en Herzegovina Bosnië en Herzegovina - Griekenland Vlag van Griekenland
Joop Martens 6 1957-1962 Vlag van Duitsland Duitsland - Hongarije Vlag van Hongarije Vlag van Tsjecho-Slowakije Tsjecho-Slowakije - Uruguay Vlag van Uruguay
Karel van der Meer 24 1947-1956 Vlag van Tsjecho-Slowakije Tsjecho-Slowakije - Polen Vlag van Polen Vlag van Noorwegen Noorwegen - Duitsland Vlag van Duitsland
Hans Meerum Terwogt 9 1912-1917 Vlag van Zweden Zweden - Hongarije Vlag van Hongarije Vlag van Zweden Zweden - Denemarken Vlag van Denemarken
Joop van Moorsel 9 1932-1936 Vlag van België België - Luxemburg Vlag van Luxemburg Vlag van Duitsland Duitsland - Luxemburg Vlag van Luxemburg
Egbert Mulder 6 1982-1986 Vlag van Frankrijk Frankrijk - Bulgarije Vlag van Bulgarije Vlag van Noorwegen Noorwegen - Duitse Democratische Republiek Vlag van Duitse Democratische Republiek
Job Mutters 33 1919-1935 Vlag van Denemarken Denemarken - Zweden Vlag van Zweden Vlag van België België - Zwitserland Vlag van Zwitserland
Jaap van der Niet 1 1988 Vlag van Luxemburg Luxemburg - Italië Vlag van Italië -
Bas Nijhuis 26 2007-heden Vlag van Macedonië Macedonië - Nigeria Vlag van Nigeria Vlag van Noord-Ierland Noord-Ierland - Israël Vlag van Israël
Dirk Nijs 1 1948 Vlag van België België - Frankrijk Vlag van Frankrijk -
Lau van Ravens 11 1966-1972 Vlag van Duitse Democratische Republiek Duitse Democratische Republiek - Zweden Vlag van Zweden Vlag van Zweden Zweden - Hongarije Vlag van Hongarije
Piet Roomer 17 1956-1967 Vlag van Luxemburg Luxemburg - België Vlag van België Vlag van Finland Finland - Griekenland Vlag van Griekenland
Wim Schalks 3 1966-1968 Vlag van Denemarken Denemarken - Israël Vlag van Israël Vlag van Noord-Ierland Noord-Ierland - Turkije Vlag van Turkije
Klaas Schipper 9 1949-1959 Vlag van Noorwegen Noorwegen - Joegoslavië Vlag van Joegoslavië (1943-1992) Vlag van Luxemburg Luxemburg - Engeland Vlag van Engeland
Ignace van Swieten 5 1984-1988 Vlag van Denemarken Denemarken - Oostenrijk Vlag van Oostenrijk Vlag van Roemenië Roemenië - Israël Vlag van Israël
René Temmink 17 1995-2005 Vlag van Armenië Armenië - Griekenland Vlag van Griekenland Vlag van Slovenië Slovenië - Schotland Vlag van Schotland
Bep Thomas 8 1982-1988 Vlag van Spanje Spanje - Schotland Vlag van Schotland Vlag van Denemarken Denemarken - Spanje Vlag van Spanje
Herman Tromp 3 1914-1916 Vlag van Zweden Zweden - Engeland Vlag van Engeland Vlag van Denemarken Denemarken - Zweden Vlag van Zweden
Jaap Uilenberg 10 1989-1995 Vlag van Denemarken Denemarken - Engeland Vlag van Engeland Vlag van Slovenië Slovenië - Roemenië Vlag van Roemenië
Henri Vermeulen 1 1905 Vlag van Nederland Nederland - België Vlag van België -
Joop Vervoort 2 1974 Vlag van Zwitserland Zwitserland - Portugal Vlag van Portugal Vlag van Luxemburg Luxemburg - België Vlag van België
Pieter Vink 17 2004-2009 Vlag van Schotland Schotland - Trinidad en Tobago Vlag van Trinidad en Tobago Vlag van Macedonië Macedonië - Spanje Vlag van Spanje
Jef van Vliet 1 1994 Vlag van Moldavië Moldavië - Duitsland Vlag van Duitsland -
Henk Weerink 3 1978-1980 Vlag van Luxemburg Luxemburg - Frankrijk Vlag van Frankrijk Vlag van Luxemburg Luxemburg - Italië Vlag van Italië
Jan Wegereef 22 1996-2007 Vlag van Denemarken Denemarken - Schotland Vlag van Schotland Vlag van Kazachstan Kazachstan - Portugal Vlag van Portugal
Aad van Welzenes 2 1940-1945 Vlag van België België - Luxemburg Vlag van Luxemburg Vlag van België België - Frankrijk Vlag van Frankrijk
Herbert James Willing 15 1906-1914 Vlag van Nederland Nederland - België Vlag van België Vlag van Denemarken Denemarken - Engeland Vlag van Engeland
Theo van Zwieteren 3 1923-1925 Vlag van Duitsland Duitsland - Noorwegen Vlag van Noorwegen Vlag van Frankrijk Frankrijk - Engeland Vlag van Engeland

Bijgewerkt t/m 30 juli 2019[25]

Zie ook

Bronnen
  • Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Referee (association football) op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
  • Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Fußballschiedsrichter op de Duitstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
  • Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Arbitre (football) op de Franstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
  • KNVB.nl, Spreekbeurt Scheidsrechter
Referenties
  1. ↑ a b c (en) Referee kit history, Geschiedenis Scheidsrechterstenues
  2. ↑ (en) Referee kit history, Scheidsrechterstenues Premier League
  3. ↑ Jenisport, Evolutie van scheidsrechterstenues
  4. ↑ (en) Referee kit history, Scheidsrechterstenues FIFA WK 1994
  5. ↑ Kamphuis, Marjolijn, 18 jun 2014.Wat is nou precies dat scheerschuim dat scheidsrechters gebruiken op het WK voetbal?
  6. ↑ Teamswear, Scheidsrechters Spray
  7. ↑ (de) Weitgehend positive Erfahrungen mit der Verwendung von "Freistoß-Spray" bei FIFA-Wettbewerben. FIFA.com (20 november 2013). Gearchiveerd op 11 mei 2022. Geraadpleegd op 6 juli 2014.
  8. ↑ (de) WZ-Newsline.de, 19 juli 2011, Freistoß-Spray: Rasierschaum auf dem Fußball-Platz
  9. ↑ (de) Der Spiegel Online, 16 okt 2014, Schiri-Sahne erstmals in der Bundesliga, bezocht 8 dezember 2015
  10. ↑ KNVB.nl, 1 augustus 2014, Spray bij vrije trappen ook in Nederlandse competities
  11. ↑ AD, 1 aug 2014, KNVB start met spray bij vrije trappen
  12. ↑ AD, 16 juli 2014, Ook Franse arbiters gaan vanishing spray gebruiken
  13. ↑ AD, 30 juli 2014, Spuitbus voor arbiters in Premier League
  14. ↑ FC Update, 29 november 2005, Belgische scheidsrechters krijgen 'oortjes'
  15. ↑ Nieuwsblad.be, 7 dec 2007, Voortaan oortjes voor alle scheidrechters in eerste klasse
  16. ↑ (fr) Le Football Professionnel, Situation du football professionnel français, Saison 2005/2006 (p55)
  17. ↑ (fr) La Libre, 22-09-2005, Une oreillette pour l'arbitre
  18. ↑ Voetbalprimeur, 07-03-2006, Scheidsrechters krijgen oortjes op WK
  19. ↑ Doof.nl, 5 mrt 2008, Horen, zien en fluiten, “… komt korte tijd nadat de voetbalbond heeft bekend gemaakt dat alle arbitrageteams in de eredivisie elektronische communicatiemiddelen krijgen. De headsets zijn bedoeld om de communicatie tussen de scheidsrechters en hun assistenten te bevorderen, zoals dat ook bij Europese wedstrijden gebeurt. …”
  20. ↑ NRC, vr. 4 apr. 2008, A-scheidsrechters krijgen van KNVB allemaal headset, “… Alle A-scheidsrechters van de KNVB zijn van vanaf komend weekeinde uitgerust met een headset. …”
  21. ↑ (en) Solomon, Jon, SEC will try wireless communication for football officials in 2012. AL.com (10 juli 2012). Geraadpleegd op 13 mei 2014. ""wireless communication ... a concept used by international soccer referees for several years""
  22. ↑ (en) Electronic Flags. United States Soccer Federation. Gearchiveerd op 18 oktober 2011. Geraadpleegd op 13 mei 2014.
  23. ↑ (en) Weir, Keith, Premier League unveils goalline technology to end disputes. Reuters (8 augustus 2013). Geraadpleegd op 13 mei 2014.
  24. ↑ (en) Referee kit history, Scheidsrechterstenues Eredivisie
  25. ↑ (en) Interlands met Nederlandse scheidsrechters, European Football
Voetnoten
  1. ↑ In Engeland mochten voetbalteams tot begin jaren ‘90 geen zwarte shirts dragen, zodat de scheidsrechters hun traditionele zwarte tenue konden dragen. Maar (zeer) donkerblauw kwam wel voor, en in dat geval droeg de scheidsrechter meestal rood.[1]
  2. ↑ Voordat er een fluit werd gebruikt gaven de scheidsrechters hun beslissing aan door met een witte zakdoek te zwaaien. In het algemeen wordt aangenomen dat er voor het eerst een fluit werd gebruikt in 1878 bij een wedstrijd tussen Nottingham Forest en Sheffield Norfolk. Pas in 1936 werd de fluit voor het eerst vermeld in de reglementen.
  3. ↑ Scheidsrechters spray, ook wel referee spray, vrije trappen spray, verdwijnspray of vanishing spray, werd uitgevonden door de Argentijnse journalist Pablo Silva, nadat hij als amateurvoetballer eens een wedstrijd verloor omdat het muurtje van de tegenstander te dichtbij kwam staan toen de scheids niet oplette. Zijn idee stamt al uit de jaren ‘80, maar pas in 2014 werd het voor het eerst tijdens een WK gebruikt. De spray is een mix van water, butaan en een oppervlakte-actieve stof, dat door de druk in een spuitbus als een soort wit schuim naar buiten komt. Na 1 tot 2 minuten verdwijnt de spray weer. [5][6] De spray is sinds maart 2012 officieel goedgekeurd door de FIFA.[7] Daarvoor werd het al in Zuid- en Noord-Amerika gebruikt.[8] Het witte spuitschuim zit in een spuitbus, die de scheidsrechter in een houder aan zijn broekriem meedraagt. Met het biologisch afbreekbare schuim kan hij de positie markeren van waar een vrije trap genomen moet worden, en de afstand (9,15m) markeren die spelers van de tegenstander, bv. in een ‘muurtje’, daar tenminste vanaf moeten blijven. De spray werd ook gebruikt op het Wereldkampioenschap 2014 in Brazilië, en wordt sindsdien ook in verschillende Europese competities gebruikt.[9] Ook in België en Nederland gingen scheidsrechters de spray vanaf het seizoen 2014/15 gebruiken bij alle duels op de hoogste niveaus.[10][11] Ook in o.a. Frankrijk[12] en Engeland[13] werd de spray dat seizoen ingevoerd.
  4. ↑ In het seizoen 2004/05 gebruikten scheidsrechters bij alle wedstrijden in de Franse Ligue 1 een communicatiesysteem met een headset (‘oortjes’). In België, waar al testen waren gedaan, werd het begin 2006 ingevoerd.[14] Engeland, Spanje, Zweden en Hongarije volgden al snel.[15] De UEFA voerde in het seizoen 2004/05 tests uit tijdens dertig wedstrijden, de laatste de finale van de Champions League op 17 mei 2006 tussen FC Barcelona en Arsenal in het Stade de France.[16][17] Ook tijdens het WK2006 in Duitsland kregen de scheidsrechters oortjes.[18] In de eredivisie in Nederland werd het in april 2008 ingevoerd.[19][20]
Mediabestanden
Zie de categorie Association football referees van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.