Tramremise Westervoortsedijk

Tramremise Westervoortsedijk
Dec remise in 1912 met directeur Nieuwenhuizen en personeel
Locatie
Locatie Westervoortsedijk 4, Arnhem
Opening 1911
Sluiting 1944
Portaal  Portaalicoon   Civiele techniek en bouwkunde

De tramremise Westervoortsedijk was een remise in de Nederlandse gemeente Arnhem voor het Arnhemse tramnet. In 1944 werd de remise en het daarin aanwezige trammaterieel verwoest, waarna Arnhem na de oorlog overschakelde op een trolleynetwerk. De remise is gebouwd in 1911 naar ontwerp van Gerrit Versteeg. De remise bevond zich oostelijk van de Rijnbrug op een terrein waar zich meer gemeentelijke voorzieningen bevonden zoals een elektriciteitscentrale en gemeentewerf. De remise was opgebouwd uit baksteen en had acht sporen.[1]

Op zondag 17 september 1944 kwam er een abrupt einde aan het trambedrijf als gevolg van de oorlogshandelingen tijdens de slag om Arnhem. Doordat de stroom uitviel, strandden de paar trams die 's ochtends in de stad onderweg waren en deze werden naderhand beschadigd. Door beschietingen nabij de Rijnbrug werd de remise met daarin het grootste deel van het wagenpark in brand geschoten, waardoor er slechts verbrande wrakken overbleven. Na de bevrijding werd het trambedrijf niet hervat. Na de oorlog is in hetzelfde gebied de trolleybusremise Westervoortsedijk gebouwd.

  • Plattegrond van de tramlijnen (rood) en remise in Arnhem bij de aanvang in 1911
    Plattegrond van de tramlijnen (rood) en remise in Arnhem bij de aanvang in 1911
  • Tekening in vogelvlucht van de remise uit 1918
    Tekening in vogelvlucht van de remise uit 1918
  • Luchtfoto van de tramremise (rechtsboven) vijf dagen voor de verwoesting in 1944
    Luchtfoto van de tramremise (rechtsboven) vijf dagen voor de verwoesting in 1944
  • Foto van de verwoestingen, 1945
    Foto van de verwoestingen, 1945

Replica

Replica in het Nederlands Openluchtmuseum

Een replica van een deel van de tramremise is in 1996 gebouwd in het Nederlands Openluchtmuseum bij de aanleg van de museumtramlijn.[2] De replica heeft vier in plaats van acht sporen en is de helft korter dan het origineel. Voor de bouw van de replica moesten op foto's van de originele remise de bakstenen geteld worden om de maten te weten te komen; ook alle tekeningen waren in de oorlog verloren gegaan.

Bronnen, noten en/of referenties
  1. Tramremise Gemeente Electrische Tram (Arnhem), Het Nieuwe Instituut
  2. objectbeschrijving 198267, openluchtmuseum