Svanetisch zout

Svanetisch zout
Svanetisch zout
Land Vlag van Georgië Georgië
Streek Svanetië
Hoofdingrediënt(en) zout
Type kruidenmengsel
Portaal  Portaalicoon   Eten en drinken
Georgië

Svanetisch zout (Georgisch: სვანური მარილი, svanoeri marili) is een gekruid zout uit de Georgische bergregio Svanetië.

Achtergond

Historisch gezien leed Svanetië aan een gebrek aan zout. Het gebied ligt diep in de bergen en was daardoor lastig te bereiken vanaf de zee. Dat verbeterde pas echt in de 20e eeuw toen er een weg werd aangelegd. Volgens de folklore reisden de Svaneten naar verschillende plaatsen om zout te halen. Om het schaarse goed spaarzamer te gebruiken kwamen de vindingrijke bewoners op het idee om het zout te mengen met verschillende kruiden die lokaal in overvloed groeien op de berghellingen.[1]

Ingrediënten en toepassing

Svanetisch zout bevat naast zout ook knoflook, gedroogde koriander, rode chilipeper, afrikaantjes (Imeretisch saffraan), blauwe fenegriek ('Trigonella caerulea', Georgisch: ულუმბო, oeloembo of ook wel oetscho soeneli) en het lokaal in Svanetië groeiende gitsroeli (een wild karwijzaad).[2] Soms wordt ook gedroogde dille of venkel toegevoegd en in plaats van karwijzaad kan komijn of tijm worden gebruikt.[3][4][5][6] De kruidenmix bevat geen synthetische bestanddelen.

De in het wild groeiende kruiden worden geplukt in Zemo Svanetië in de Kaukasus, dat rond de 2000 meter boven zeeniveau ligt. De kruiden en het zout worden na drogen in een vijzel vermalen en gemengd. Het kruidenzout wordt in allerlei gerechten gebruikt, van soep tot vlees-, vis-, meel- en aardappelgerechten. Ook wordt het gebruikt als vervanger voor tafelzout.[3] Volgens de legende zou de traditionele mix de gezondheid tot op hoge leeftijd bevorderen.[7]

Cultureel erfgoed

Op 9 maart 2015 werd het Svanetisch zout samen met een aantal andere Svanetische culinaire en culturele uitingen op de Georgische lijst van immaterieel cultureel erfgoed geplaatst.[8]

Film

Film Salt for Svanetia (1930)

In 1930 verscheen de Sovjet-documentaire Salt for Svanetia van de Georgisch-Russische filmmaker Michail Kalatozov over de geïsoleerde bergregio en het zoutgebrek waar de inwoners aan leden. De stille film is een 'pseudo-documentaire' en geldt als een van de laatste grote films uit de zogeheten 'Gouden Eeuw van de Sovjet stille zwart-witcinema'. De film werd zeer bewonderd om zijn briljante fotografie, expressieve camerawerk, de dramatische montage en de krachtige en levendige etnografie.[9] De film nam de kijker mee hoe de Sovjetmacht het woeste Georgische land aan het transformeren en moderniseren was, bijvoorbeeld door een weg te bouwen zodat de Svaneten met de Sovjetbeschaving verbonden werden.[10]

Zie ook

Referenties

Bronnen, noten en/of referenties
  1. (en) The history of Svanuri salt recipe. Svanuri Salt. Geraadpleegd op 24 juli 2023.
  2. (en) CB On The Road: Salt of the (Svanetian) Earth. Culinary Backstreets - Tbilisi chapter (26 augustus 2019). Geraadpleegd op 24 juli 2023.
  3. a b (en) Svanetian Salt. Georgian recipes (5 september 2013). Geraadpleegd op 24 juli 2023.
  4. (en) Svaneti Salt. Borjomi LLC. Geraadpleegd op 24 juli 2023.
  5. (ka) სვანური მარილი - ბებიას მარილი (Svanetisch zout - Oma's zout). AgroNews Georgia (19 december 2021). Geraadpleegd op 24 juli 2023.
  6. (en) Ingredient Spotlight: Svaneti Salt. The Kitchn (3 februari 2012). Geraadpleegd op 24 juli 2023.
  7. (de) Bergwerk. Süddeutsche Zeitung Magazin (11 juli 2015). Geraadpleegd op 24 juli 2023. "Bockshornklee wiederum soll aphrodisierend wirken und die ganze Mischung die Gesundheit bis ins hohe Alter erhalten. (Van fenegriek daarentegen wordt gezegd dat het een lustopwekkend effect heeft en het hele mengsel zou de gezondheid tot op hoge leeftijd bevorderen.)"
  8. (en) არამატერიალური კულტურული მემკვიდრეობის ობიექტებისათვის ძეგლის სტატუსის მინიჭების შესახებ (Over het verlenen van de monumentenstatus aan objecten van immaterieel cultureel erfgoed). Legislative Herald of Georgia (9 maart 2015). Geraadpleegd op 24 juli 2023.
  9. (en) Anemone, Anthony (2015). The polemic around Mikhail Kalatozov’s A Nail in the Boot. Studies in Russian and Soviet Cinema 9 (2): Pag.126-133 (Taylor & Francis). DOI: 10.1080/17503132.2015.1035082. Geraadpleegd op 24 juli 2023.
  10. (en) Salt for Svanetia review – poetic, dreamlike Soviet documentary of forgotten world. The Guardian (26 september 2022). Geraadpleegd op 24 juli 2023.