Regelmatige zeshoek

constructie regelmatige zeshoek.
Honingraat in een bijenkast
Honingraat in een bijenkast

Een regelmatige zeshoek is een regelmatige veelhoek met zes gelijke hoeken en zes gelijke zijden. Een zeshoek of hexagoon, Oudgrieks: ἕξ, hex, zes en γωνία, gonia, hoek, in het algemeen is een figuur met zes hoeken en zes zijden. De hoeken van een regelmatige zeshoek zijn 120° = 180° – 360°/6. De regelmatige zeshoek kan worden gezien als samengesteld uit zes gelijkzijdige driehoeken. Zoals het honingraatpatroon laat zien, is de regelmatige zeshoek een van de regelmatige veelhoeken die een vlak kunnen betegelen. De andere zijn de gelijkzijdige driehoek en het vierkant.

Het is eenvoudig een regelmatige zeshoek te construeren met passer en liniaal.

Techniek

Regelmatige zeshoeken worden in de techniek gebruikt voor zeskantmoeren en -bouten, die met een bijpassende sleutel kunnen worden aangedraaid.

Honingraat-vermoeden

Zeshoeken hebben een kleine omtrek ten opzichte van hun oppervlakte, kleiner dan de andere regelmatige vlakvullende veelhoeken. Marcus Terentius Varro schreef daar in 36 v.Chr. al over, en ook Pappos van Alexandrië was ermee bekend. Thomas C. Hales bewees in 1999 het honingraat-vermoeden: hij toonde aan dat regelmatige zeshoeken de zuinigste manier geven om een vlak te vullen met figuren van gelijk oppervlak: een verdeling met minder omtreklengte is onmogelijk.[1]

Formules

Voor een regelmatige zeshoek met zijde z {\displaystyle z} is:

{ de straal van de omgeschreven cirkel R = z de omtrek  O = 6 z de breedte  B = 2 z de hoogte  H = 3 z de oppervlakte  A = 3 2 3 z 2 {\displaystyle {\begin{cases}{\mbox{de straal van de omgeschreven cirkel}}&R=z\\{\mbox{de omtrek }}&O=6\,z\\{\mbox{de breedte }}&B=2\,z\\{\mbox{de hoogte }}&H={\sqrt {3}}\,z\\{\mbox{de oppervlakte }}&A={\tfrac {3}{2}}{\sqrt {3}}\,z^{2}\end{cases}}}

Hoogte en breedte gelden voor een zeshoek die onderaan en bovenaan een horizontale zijde heeft, dus net zoals bij de zeshoek in de afbeelding.

Frankrijk als zeshoek

Het vasteland van metropolitaan Frankrijk wordt wel voorgesteld als een regelmatige zeshoek: La France hexagone.[2][3] Daarmee is l'Hexagone een cultureel symbool en een bijnaam van het land geworden. Overigens zijn er ook andere schematiseringen gebruikt, bijvoorbeeld de vijfhoek, onregelmatige zeshoeken en diverse concave veelhoeken.

  • Kaart en zeshoek
    Kaart en zeshoek
  • Herdenkingsmunt bij het 30-jarig bestaan van de Vijfde Franse Republiek
    Herdenkingsmunt bij het 30-jarig bestaan van de Vijfde Franse Republiek
  • Embleem van de Parti Social Français
    Embleem van de Parti Social Français
Mediabestanden
Zie de categorie Regular hexagons van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Bronnen, noten en/of referenties
  1. Hales, Thomas C. (January 2001). The Honeycomb Conjecture. Discrete and Computational Geometry 25 (1): 1–22. DOI: 10.1007/s004540010071.
  2. (fr) Géographie de la France. Frankrijk in Nederland/ La France aux Pays-Bas. Geraadpleegd op 8 februari 2024.
  3. Sportredactie, Winnaars van olympische medailles in Parijs krijgen stukje Eiffeltoren mee naar huis. AD.nl (8 februari 2024). Geraadpleegd op 8 februari 2024.
· · Sjabloon bewerken
1-10 zijden:tweehoek (2) · driehoek (3) · vierhoek (4) · vijfhoek (5) · zeshoek (6) · zevenhoek (7) · achthoek (8) · negenhoek (9) · tienhoek (10)
11-20 zijden:elfhoek (11) · twaalfhoek (12) · dertienhoek (13) · veertienhoek (14) · vijftienhoek (15) · zestienhoek (16) · zeventienhoek (17) · achttienhoek (18) · negentienhoek (19) · twintighoek (20)
> 21 zijden:vierentwintighoek (24) · 257-hoek · duizendhoek (1000) · 65537-hoek