Portret van Jan de Leeuw

Portret van Jan de Leeuw
Portret van Jan de Leeuw
Kunstenaar Jan van Eyck
Jaar 1436
Techniek Olieverf op paneel
Afmetingen 24,6 × 19,2 cm
Museum Kunsthistorisches Museum
Locatie Wenen
RKD-gegevens
Portaal  Portaalicoon   Kunst & Cultuur

Portret van Jan de Leeuw is een portret in olieverf op paneel geschilderd door Jan van Eyck in 1436. De afgebeelde persoon is Jan de Leeuw (1401-na 1456). Het portret bevindt zich nog in de originele lijst die rondom gemerkt is met de volgende tekst: “IAN DE [leeuwfiguurtje] OP SANT ORSELEN DACH[1]/ DAT CLAER EERST MET OGHEN SACH. 1401. GHECONTERFEIT NU HEEFT MI IAN / VAN EYCK WEL BLIICT WANNEER BEGA[N]. 1436”.[2] Met de lijst meet het portret 33 bij 27,5 cm.

Wie Jan de Leeuw was is blijkbaar niet honderd percent zeker. De meeste onderzoekers noemen hem goudsmid[2][3] of edelsmid die deken werd van de gilde van goud- en zilversmeden in Brugge. De meeste kunsthistorici gaan ervan uit dat Jan de Leeuw en Jan van Eyck vrienden waren gezien de familiariteit van het portret.

De zitter werd afgebeeld in een zwarte mantel en hij draagt een zwarte kaproen. De mantel is afgezoomd met bont aan de hals en de mouwen. Hij kijkt ernstig met een indringende blik de toeschouwer aan. In de rechterhand houdt hij een gouden ring met een rode steen, volgens sommigen een referentie naar zijn beroep, anderen zien hierin een symbool van een huwelijksbelofte.

In de tekst op de lijst hebben onderzoekers drie chronogrammen ontdekt. Als men de letters die Romeinse cijfers voorstellen in de zinsdelen gaat optellen (en sommige weglaat!) bekomt men in de eerste twee zinnen het geboortejaar van de zitter en in de twee volgende het jaar van uitvoering van het werk, als men de Y voor een I neemt en de W voor twee V’s.[4]

Weblinks

Men kan een aantal werken van Jan van Eyck raadplegen en sterk vergroten op de website Further works by Jan van Eyck van het KIK/IRPA.

· · Sjabloon bewerken
Werken van Jan van Eyck
Portretten:Man met de blauwe kaproen (ca. 1430) · Léal Souvenir (1432) · Portret van kardinaal Albergati (1432) · Portret van een man met rode tulband (1433) · Portret van Giovanni Arnolfini en zijn vrouw (1434) · Portret van Boudewijn van Lannoy (ca. 1435) · Portret van Jan de Leeuw (1436) · Portret van Giovanni di Nicolao Arnolfini (ca. 1438) · Portret van Margareta van Eyck (1439)
Schilderijen:Franciscus van Assisi ontvangt de stigmata (ca. 1432-40) · Boodschap aan Maria (ca. 1434-36) · De Maagd van kanselier Rolin (1435) · Madonna met kanunnik Joris van der Paele (1436) · Diptiek met kruisiging en laatste oordeel (ca. 1430-40) · Lucca Madonna (1437) · Maria met kind in een kerk (ca. 1438-40) · Madonna bij de fontein (1439) · Madonna van Jan Vos (1441-43)
Altaarstukken:Diptiek van de Boodschap aan Maria (ca. 1432-34) · Het Lam Gods (1432) · Dresdens reisaltaar (ca. 1437)
Verluchtingen:Turijn-Milaan-Getijdenboek (ca. 1420)
Tekeningen:H. Barbara van Nicomedië (1437) · Studie voor het portret van kardinaal Albergati (ca. 1432) · Studie voor een Kruisiging (ca. 1440)
Verloren:Portret van Isabella van Portugal (ca. 1428-29) · Sint-Christoffel (ca. 1460) · Badende vrouw (ca. 1434) · Vera Icon (vóór 1438) · Madonna van Nicolaas van Maelbeke (na 1440)
Betwist:De drie Maria's aan het graf (ca. 1420-30) · De levensbron (ca. 1432) · Man met anjer (1475-1499)
Atelier:Kruisiging (atelier Van Eyck) (ca. 1430-32) · Maagd met lezend kind (na 1434) · Christus aan het kruis met de Maagd en Sint-Jan (ca. 1435) · H. Hiëronymus in zijn studeervertrek (1442)
Mediabestanden
Zie de categorie Portrait of Jan de Leeuw by Jan van Eyck van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Bronnen, noten en/of referenties
  1. Feestdag van Sint Ursula, 21 oktober.
  2. a b Jan van Eyck Portret van de edelsmid Jan de Leeuw (1401-?), Vienna, Kunsthistorisches Museum, inv./cat.nr. 946 op de website van RKD.
  3. Millard Meiss, Nicholas Albergati' and the Chronology of Jan van Eyck’s Portraits The Burlington Magazine, Vol. 94, No. 590 (May, 1952), pp. 137-146.
  4. Hugh Hudson, The chronograms in the inscription of Jan van Eycks Portrait of Jan de Leeuw, Oud Holland Jaargang/volume 116, 2003 Nr.2.