Lijst van Zuid-Amerikaanse inheemse volken

Dit is een lijst van Zuid-Amerikaanse inheemse volken. Met inheems worden in het algemeen de oudste bewoners van Amerika bedoeld. De volken en groepen worden gewoonlijk geclassificeerd met behulp van hun talen, locatie en culturele overeenkomsten. Onderstaande lijst omvat volken en groepen uit heden en verleden. Zie ook het artikel over precolumbiaanse culturen en beschavingen en de lijst van Noord-Amerikaanse inheemse volken.

Colombia en Venezuela

Quimbaya (verdwenen)
Tairona (verdwenen)
Zenú

Guyana's

Akuriyo
Aparai
Ingarikó (Akawaio, Kapon)
Karaïben (Kari’na)
Karipuna do Amapá
Katuena
Lokono (Arowakken)
Macushi
Palikur
Patamona
Pemón
Saloema (Taruma)
Sanema
Sikiiyana
Teko (Emerillon)
Trio (Tiriyó)
Yanomamö (Yanomami, Yąnomamö, Ianomami)
Wapishana
Warau (Warao)
Wayampi (Wajãpi)^[1]
Wayana

Andes

Atacameño (Lickan-antay)
Awa-Kwaiker (Awa)
Aymara
Chimborazo
Calima(verdwenen)
Cañar
Cayambe/Kayambi
Chachapoya (Wolkenmensen, verdwenen)
Chachi (Cayapa)
Chavin (verdwenen)
Chibcha
Chimú (verdwenen)
Conchucos
Cotopaxi
Diaguita (Diaguita-Calchaquí)
Huarochiri
Inca's
Kogi (Kogui(s))
Moche
Muisca
Nazca (verdwenen)
Nariño
Otavalo
Paez (Nasa)
Paracas (verdwenen)
Quichua(s)/Quechua(s) (Kichwa(s))
- Chanka(s)
- Wanka(s) (Haunca(s))
Quimbaya
Salasaca
Saraguro
San Agustín
Tairona (Teruna)
Tierradentro
Tiwanaku (Tiahuanaco) (verdwenen)
Tsáchila (Colorados)
Tumaco
Uros
Valdivia
Wari (Huari) (verdwenen)
Zenú

Kustregio (Costa)

Atacameño
Bara
Chango
Yukpa (Yuko)
Yurutí

Oostelijk Brazilië

Apinajé (Apinaye Caroyo)
Apurinã (Popũkare)
Arara
Bororo
Botocudo (Lakiãnõ)
Carijo Guarani
Guató
Kadiwéu (Guaicuru)
Karajá (Iny, Javaé)
Kaxixó
Kayapo (Cayapo, Mebêngôkre)
Laklãnõ
Mehim (Krahô, Crahao)
Ofayé
Parakatêjê (Gavião)
Pataxo
Potiguara (Pitigoares)
Tabajara
Tupiniquim (Oostelijke Tupi)
Umutina (Barbados)
Xakriabá (Chakriaba, Chikriaba, or Shacriaba)
Xavante (Shavante)
Xerénte (Sherente)
Xucuru

Subandes (Noordwestelijk Amazonebekken)

Volkeren in de uitlopers van de Andes, ook Montaña genoemd.

Arabela
Arapaso (Arapaco)
Baniwa
Barbudo
Bora
Candoshi-Shapra (Chapras)
Carútana (Arara)
ChayahuitaChayahuita (Chaywita)
Cocama
Cofán (Cofan)
Cubeo (Kobeua)
Dâw
Flecheiro
Huaorani (Waorani, Waodani, Waos)
Hupda (Hup)
Jibito
Jivaro
- Achuar (Shiwiar)
- Aguaruna (Aguarana)
- Huambisa
- Shuar (Jívaro, Jibaro)
Kachá (Shimaco, Urarina)
Kamsá (Sebondoy)
Kanamarí
- Cañari Kichua (Canari)
- Canelo Kichua (Canelos-Quichua)
- Chimborazo Kichua
- Cholos cuencanos
- Napo Runa (Napo Kichua, Quijos-Quichua, Napo-Quichua)
- Saraguro
- Sarayacu Kichua
Korubu
Kugapakori-Nahua
Macaguaje (Majaguaje)
Machiguenga
Marubo
Matsés (Mayoruna, Maxuruna)
Mayoruna (Maxuruna)
Miriti
Murato
Mura
- Pirahã (Mura-pirarrã)
Nukak (Nukak-Makú)
Ocaina
Omagua (Cambeba, Kambeba, Umana)
Orejón (Orejon)
Panoan (Panoano, Panoana, Páno)
Quichua
Sharpas
Secoya
Siona (Sioni)
Siriano
Siusi
Tariano (Tariana)
Tsohom Djapá
Tukanoan (Tucano)
- Barasana (Pareroa, Taiwano)
- Oostelijke Tukanoan
- Makuna (Buhagana, Macuna)
Waikino (Vaikino)
Waimiri-Atroari (Kinja, Uaimiri-Atroari)
Wanano (Unana, Vanana)
Witoto
- Murui Witoto
Yagua (Yahua)
Yaminawá (Jaminawa, Yamanawa, Yaminahua)
Yora
Záparo (Zaparo)
Zuruahã (Suruahá, Suruwaha)

Amazonebekken

Oostelijk Amazonebekken

Amanayé (Ararandeura)
Araweté (Araueté, Bïde)
Awá (Guajá)
Chuncho
Ge
Guajajára (Guajajara)
Guaraní
Ka'apor
Kuruaya
Marajoara, Precolumbiaanse cultuur (verdwenen)
Panará
Parakanã (Paracana)
Suruí do Pará
Tembé (Tembe)
Turiwára (Turiwara)
Wayampi
Zo'é

Zuidelijk Amazonebekken

Zuidwestelijk Amazonebekken

Gran Chaco

Abipon (verdwenen)
Angaite (Angate)
Ayore (Morotoco, Moro, Zamuco)
Chamacoco (Ishiro)
Chané
Chiquitano (Chiquito, Tarapecosi)
Chorote (Manjuy, Iyo'Wujwa)
Chulupe (Chulupí, Nivaclé, Ashluslay, Guentusé)
Guana (Kaskihá)
Guaraní
- Boliviaanse Guarani
  - Chiriguano
  - Guarayo (Oost-Boliviaanse Guarani)
- Chiripá (Tsiripá, Ava)
- Pai Tavytera (Pai, Montese, Ava)
- Tapieté (Ñandeva)
- Yuqui (Bia)
Guaycuru (Guaycurú)
- Mbaya (Caduveo), historisch
  - Kadiweu
- Mocoví (Mocobí)
- Pilagá (Pilage Toba)
- Toba (Qom, Frentones)
Kaiwá
Lengua (Enxet)
- Noord-Lengua (Eenthlit)
- Zuid-Lengua
Lulé (Pelé, Tonocoté)
Maca (Towolhi)
Mataco (Wichí)
Nivaclé (Ashlushlay, Chulupí, Chulupe, Guentusé)
Sanapana (Quiativis)
Vilela
Wichí (Mataco)

Zuidelijk Zuid-Amerika

Aché
Chaná (verdwenen)
Chandule (Chandri)
Charrúa
Chono (verdwenen)
Comechingon (Henia-Camiare)
Haush (Manek'enk, Mánekenk, Aush)
Het (Querandí) (verdwenen)
- Chechehet
- Didiuhet
- Taluhet
Huarpe (Warpes) (verdwenen)
- Allentiac (Alyentiyak)
- Millcayac (Milykayak)
- Oico
Kawésqar (Alacalufe, Halakwulup)
Mapuche of Araucanen
- Huilliche (Huillice, Hlliche)
- Lafquenche
- Mapuche
- Pehuenche
- Picunche
- Promaucae
Mbeguá (verdwenen)
Minuane (verdwenen)
Puelche (Guenaken, Pampa) (verdwenen)
Tehuelche
- Künün-a-Güna (Gennakenk, Gennaken, Noordelijke Tehuelche)
- Küwach-a-Güna
- Mecharnúekenk
- Aónikenk (Zuidelijke Tehuelche)
Teushen
Selknam (Ona)
Wanano
Yaghan (Yámana)
Yaro (Jaro)

Zie ook

Bronnen, noten en/of referenties

Dit artikel of een eerdere versie ervan is (gedeeltelijk) afgesplitst vanaf een ander artikel op de Nederlandstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie deze pagina voor de bewerkingsgeschiedenis.