Kwakel

Zie Kwakelbrug (doorverwijspagina) voor andere betekenissen van Kwakelbrug.
Kwakel in Heemstede (ets van Adriaen van Ostade)
Een kwakel in Weipoort.
Hoogholtje over het Achterdiep in Sappemeer.

Een kwakel, ook wel kwaak, kwakeltje of kwakelbrug genoemd, is een hoge smalle voetgangersbrug, met een vlak middengedeelte[1] en aan weerszijden schuine plankieren met gespijkerde dwarslatten.[2] Langs de schuine planken en het platte dek zijn houten leuningen aangebracht. Deze bruggen zijn vaak onderdeel van een voormalig trekvaartenstelsel. Ze stonden meestal op de kruispunten waar twee vaarten bij elkaar kwamen. Een soortgelijke brug heet in de provincie Groningen een hoogholtje.

Historisch

Sinds de veertiende eeuw bestonden er voorschriften die het bouwen van lage bruggen verboden, om voor de scheepvaart een vrije doorvaart mogelijk te maken.[3] Daarom werden er hoge bruggen gebouwd als een vaste verbinding nodig was. Het nadeel van een kwakel is dat men er met paard en wagen niet overheen kan. Daarom werden op drukke punten de kwakelbruggen wel vervangen door een ophaalbrug.[1] Soms bleef de kwakel naast de ophaalbrug liggen.

Trivia

  • Het dorp De Kwakel in Noord-Holland is naar de daar oorspronkelijk aanwezige kwakel genoemd.
  • In de Commandeurspolder bij Maasland in de gemeente Midden-Delfland bevindt zich de Kwakelweg.
  • In Heemstede bestaat een Kwakelbrug. In Edam is de kwakel vervangen door een ophaalbrug. Ook in Woerden is een Kwakelbrug, een ophaalbrug over de Oude Rijn tussen de Boerendijk en de Jozef Israëlslaan.

Bronnen

  • Enkhuizer Steevast editie 2011 P.J. de Vries Tussen Hel en Vagevuur (Het Kwakerspad), pp.121-125
Bronnen, noten en/of referenties
  1. a b De Binnenvaart woordenlijst. Geraadpleegd op 30 oktober 2021.
  2. Rijksmonumenten, Kwakelbrug Zoeterwoude. Gearchiveerd op 4 maart 2016.
  3. Algemeen Dagblad, donderdag 10 oktober 2013, pag. Woerden-5
Mediabestanden
Zie de categorie Kwakel van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.