Kruis pattée

Een kruis pattée, croix pattée of breedarmig kruis[1][2] is een heraldisch kruis met armen die steeds breder worden. Deze afgeleide vorm van het kruis wordt in de heraldiek weinig gebruikt, maar komt erg vaak voor bij ridderorden en onderscheidingen.

Etymologie

Een klauw is in het Frans een patte. Op grond van vormovereenkomst spreekt de heraldicus van een "geklauwd kruis" of croix pattée. In het Duits is de naam Tatzenkreuz gebruikelijk.

Voorbeelden

  • Het Nederlandse Bronzen Kruis
  • Het Britse Victoria Cross
  • De versierselen van de Oostenrijkse Leopoldsorde
  • Het Kozakkenkruis

Het kruis komt ook voor op het wapen van Heiloo en in dat van Walhain.

Vormen van het kruis pattée

  • Bronzen Kruis
    Bronzen Kruis
  • Met concave armen. Het model van het tempelierskruis of IJzeren Kruis
    Met concave armen. Het model van het tempelierskruis of IJzeren Kruis
  • Met recht uitlopende armen
    Met recht uitlopende armen
  • Met driehoekige armen
    Met driehoekige armen
  • Met ronde uiteinden, het zogenaamde "croix pattée alésée arrondie"
    Met ronde uiteinden, het zogenaamde "croix pattée alésée arrondie"
  • Kozakkenkruis
    Kozakkenkruis
  • Bolnisikruis
    Bolnisikruis
  • Bij onderscheidingen wordt vaak een medaillon op het midden van het kruis gelegd.
    Bij onderscheidingen wordt vaak een medaillon op het midden van het kruis gelegd.
  • Orde van Sint-George, Rusland tot 1917
    Orde van Sint-George, Rusland tot 1917

Zie ook

  • Meer kruisen op heraldisch kruis
  • Maltezer kruis
  • Kozakkenkruis
Bronnen, noten en/of referenties
  1. Johannes Rietstap Handboek der wapenkunde bladzijde 114
  2. Rietstaps handboek der heraldiek met heraldische woordenlijst in Frans, Engels, Duits en Afrikaans - Cornelius Pama, Uitgave Brill, Leiden, 1987
Mediabestanden
Zie de categorie Cross pattée van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.