Kasteel Holtmühle

Kasteel Holtmühle
Kasteel Holtmühle
Locatie Tegelen, Venlo, Nederland
Coördinaten 51° 20′ NB, 6° 8′ OL
Algemeen
Kasteeltype Herenhuis met bijgebouwen
Stijl classicisme
Bouwmateriaal baksteen / blauwe hardsteen
Eigenaar Bilderberg groep
Huidige functie Hotel / restaurant
Gebouwd in 17e eeuw
Monumentale status Rijksmonument
Monumentnummer 34981
Kaldenkerker poort
Kaart
Kasteel Holtmühle (Nederland)
Kasteel Holtmühle

Kasteel Holtmühle is een kasteelcomplex, in zijn huidige hoofdvorm in hoofdzaak uit de 17e eeuw. Het hoofdgebouw is een bakstenen gebouw met twee torenvormige hoekpaviljoens. De hoofdentree heeft een 19e-eeuwse hardstenen deuromlijsting. Tot het kasteelcomplex behoort een van de weinige geheel bewaard gebleven tiendschuren in Nederland. Verder bestaat het complex uit twee solitaire poortgebouwen (Kaldenkerker Poort en Venlose Poort), bijgebouwen, tuinen, grachten, vijvers en landerijen.

Geschiedenis

Dit kasteel in Tegelen in Nederlands-Limburg is in oorsprong bijna 700 jaar oud. Archeologisch onderzoek toont aan dat het kasteel waarschijnlijk in de laatste helft van de 14e eeuw is gebouwd. De eerste met naam bekende eigenaar was Otto van Holtmeulen. Hij werd in 1394 met de heerlijkheid Tegelen en toebehoren beleend door de hertog van Gelre. De stelling dat Otto, de nieuwe heer van Tegelen, gehuwd zou zijn met ene Elisabeth van Tegelen wordt door geen enkele bron ondersteund, maar wordt helaas tot op de dag van vandaag kritiekloos in diverse publicaties gekopieerd. De heren van Tegelen hadden tot die tijd altijd in kasteel de Munt en de Bongertshof gewoond: hier ging nu een zijtak van de familie wonen. Het huidige 17e-eeuwse hoofdgebouw bevat nog fragmenten van het oorspronkelijke 14e-eeuws gebouw.

In de 17e eeuw werd het kasteel bewoond door leden van het Duits adellijk geslacht Metternich, die hun rechten op de heerlijkheid Tegelen en het inmiddels bouwvallige kasteel Holtmühle in 1702 verkochten aan de familie von Hundt zum Busch, die het kasteel weer bewoonbaar liet maken. Ze lieten ook een nieuwe weg naar Kaldenkerken aanleggen. Deze verhoogde weg liep van de Kaldenkerker Poort door het moerassige gebied onder de steilrand rechtstreeks naar Kaldenkerken en het slot Wambach, en kwam bekend te staan als de Huntsleich, Hondsdiekerweg of Hondsdijk.[1]

In 1744 trouwde de jonge barones Anne Elisabeth von Hundt met de Pruisische militair Joachim Reinhold von Glasenapp, die in 1747 het kasteel en de bijbehorende titel, heer van Tegelen, van zijn schoonvader erfde.[2] Na von Glasenapps vertrek uit Tegelen rond 1780 stond het kasteel geregeld langere tijd leeg. In 1879 was Jacobus Craandijk in Tegelen. In zijn Wandelingen door Nederland met pen en potlood wijdt hij enkele regels aan het kasteel: 't Is vooral opmerkelijk om het uitgestrekte kasteel Holtmuhle, het hoofdkwartier van Frederik Hendrik bij het beleg van Venlo in 1646. Vroeger bezat dit slot aanzienlijke achterleenen en waren er belangrijke regten aan verbonden. Tegenwoordig is het onbewoond, maar, naar het schijnt, nog goed onderhouden en, met zijn twee poorten, zijn' ommuurden voorhof, zijn breede gracht, maakt het gebouw een' goeden indruk, die nog zou worden vermeerderd, als de muren niet met een leelijk, eentoonig donker grijs kleurtje waren bedekt.

Rond 1850 was het kasteel zo vervallen dat de helft van de gebouwen werd afgebroken toen Louis de Rijk zich er vestigde, die het gebouw in 1852 grondig liet verbouwen. Zijn dochter Theodora trouwde in 1883 met Henri van Basten Batenburg.[3] De gemeente Tegelen kocht het kasteel met de bijgebouwen en de omliggende landerijen in 1968 van de familie van Basten Batenburg voor 800.000 Nederlandse gulden.[4] In 1985 werd de Kaldenkerker Poort gerestaureerd en een jaar later de Venlose Poort. Na een omvangrijke restauratie in 1993 is in het complex het hotel-restaurant Château de Holtmühle, behorende tot de Bilderberg-hotelketen,[5] gevestigd. Rondom het kasteel zijn fraaie kasteeltuinen in diverse stijlen te bewonderen.

Tiendschuur

De gemeente Tegelen liet in 1978 de hoektorentjes van de tiendschuur herstellen en in 1988 werd het gebouw in de oorspronkelijke staat hersteld, waarbij onder andere een later aangebouwde opslagloods werd gesloopt. In het gebouw werd in 1985 een keramische leerwerkplaats gevestigd[6] en sinds 1987 huist het Tegels keramiekmuseum in de tiendschuur.[7]

Externe links

  • Website Stichting Limburgse Kastelen
  • Website Keramiekcentrum Tiendschuur Tegelen
  • Website Castellogica (1983 - 1999)
Mediabestanden
Zie de categorie Kasteel Holtmühle van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Bronnen, noten en/of referenties
  1. P.M. Canoy, Tegelen en Steyl (Mechelen 1861) p. 29
  2. P.J. Blok, P.C. Molhuysen, Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek (Leiden 1933), deel 9, p. 290 (Beschikbare tekst in de dbnl). Gearchiveerd op 6 juni 2023.
  3. Geslacht (Van) Batenburg . Gearchiveerd op 3 juni 2023.
  4. A.J.H. Metsemakers, De Holtmühle van kasteel naar château (Tegelen 1993) p. 5
  5. Bilderberg Château Holtmühle
  6. A.J.H. Metsemakers, De Holtmühle van kasteel naar château (Tegelen 1993) p. 24
  7. Keramiekcentrum Tiendschuur Tegelen
Wapen Venlo
· · Sjabloon bewerken
Vlag Venlo
(Voormalige) kastelen in Venlo
Alde Huys · Arcen · Arenborg · Boerlo · Groethof · Heerlaer · Holtmühle · Den Kamp · De Munt · Nije Huys · Prinsenhof · Spyker · Huize Stalberg · Vrijburg · Wambach · Wylre
· · Sjabloon bewerken
Kastelen in Nederlands-Limburg

Aerwinkel · Kasteel Afferden · Aldt Huys · Aldenborgh · Kasteel Aldenghoor · Aldenhoven · Alte Burg · Kasteel Amstenrade · Slot Annendael · Kasteel Arcen · Baersdonck · Bakvliet · Baronsberg · Baxhof · Beegden · Benzenrade · Kasteel De Berckt · Kasteel Bethlehem · Beusdaelshof · Binsfeld · Huis Blankenberg · Kasteel Bleijenbeek · Blitterswijck · Boerlo · Bolberg · Bollenberg · Kasteel De Bongard · Borggraaf · Kasteel d'Erp · Kasteel Borggraaf · Kasteel Borgharen · Kasteel Born · Huis Bree · Breust · Kasteel Broekhuizen · Broekhuizen · Gracht Burggraaf · Kasteel De Burght · Kasteel Cartils · Cloppenburg (Oost-Maarland) · Kasteel Cortenbach · Huis De Dael · Dammerscheid · Kasteel De Bockenhof · De Donck (Sevenum) · De Donck (Swolgen) · De Dorth · Huis ten Dijcken · Kasteel Doenrade · De Doom · Douve · Douvenrade · De Dries · Kasteel Erenstein · Kasteel Eijsden · Eijsden · Einrade · Kasteel Elsloo · Ensenbroek · Eperhuis · Etzenraderhuuske · Exaten · Kasteel Eijckholt · Kasteel Eyckholt · Eys · Gastendonck · Kasteel Genbroek · Gebroken Slot · Kasteel Geijsteren · Kasteel Op Genhoes · Kasteel Genhoes · Genneperhuis · Kasteel Het Geudje · Kasteel Geulle · Kasteel Geusselt · Geijsteren · Gen Heck · Ghoor · Kasteel Goedenraad · Kasteel Grasbroek · Kasteel Groenendaal · Groethof · Groot Paarlo · Kasteel van Gronsveld · De Gun ·Kasteel Haeren · Kasteel Den Halder · Heerlaer · Heeze · Heijen · 's-Herenanstel · Kasteel Hillenraad · Kasteel Hoensbroek · Hoenshuis · Holstrate · Holtmühle · Huize Holtum · Kasteel Horn · De Horst · Huys ter Horst · Ten Hove (Grathem) · Ten Hove (Panningen) · Huis Brias · Huis Darth · Kasteel Hurpesch · Kasteel Sint-Jansgeleen · Kasteel Jerusalem · Kasteel Kaldenbroek · Den Kamp · Kasteel Karsveld · Kasteel Keverberg · Klein Paarlo · Klimmender Huuske · De Kolck · Koppelberg · Laar · Landsfort · Kasteel Lemiers · Kasteelruïne Lichtenberg · Kasteel Limbricht · Lonesteyn · Huize Lovendael · Mazenburg · Kasteel van Meerlo · Kasteel Meerssenhoven · Meezenbroek · Kasteel van Mheer · Middelaar · Kasteel Millen · Kasteel Montfort · Movert · Mulrode · De Munt · Château Neercanne · Kasteel Neubourg · Nienghoor · Huis Nierhoven · Kasteel Nieuwenbroeck · Nije Huys · Kasteel Nijenborgh · Kasteel Nijswiller · Nijthuysen · Kasteel Obbicht · Oedenrade · Kasteel Ooijen · Kasteel Oost (Valkenburg) · Kasteel Oost (Oost-Maarland) · Kasteel Ouborg · Overen · Kasteel Passarts-Nieuwenhagen · Prickenis · Prinsenhof · Puth · De Putting · Raath · De Raay · Ravenhof · Kasteel Reijmersbeek · Kasteel van Rijckholt · Kasteel Rivieren · Rodenbroek · Rosendaal · Kasteel Schaesberg · Kasteel Schaloen · Te Scharen · Schenkenburg · Kasteel Scheres · De Spijker (Geijsteren) · De Spijker (Leeuwen) · Huis Severen · Sibberhuuske · Château St. Gerlach · Spraland · Huis De Spyker · Huize Stalberg · Stalberg (Wellerlooi) · De Steeg · Kasteel Stein · Steinhagen · Steenen Huis · Stoel van Swentibold · Strijthagen (Landgraaf) · Strijthagen (Welten) · Struyver · Kasteel Terborgh · Terlinden (Wijnandsrade) · Terveurdt · Ter Weyer · Kasteel Ter Worm · De Tombe · Huis De Torentjes · Triest · Trippaert · Kasteel Vaalsbroek · Kasteel Vaeshartelt · Valkenburg · Vliek · De Vroenhof · Vrijburg · Kasteel Wambach · Warenberg · Well · Weyershof · Wijlre · Kasteel Wijnandsrade · Wijnandsrade · Wijnantshof · Wissegracht · Huize Witham · Kasteel Wittem · Wolfrath · Wylre