Kacheti

Kacheti
კახეთი

Regio in Georgië
Geografie
Hoofdplaats	Telavi
Oppervlakte	11375 km² [1]
Hoogste punt	Teboelosmta (4493 m)
Coördinaten	41° 45′ NB, 45° 43′ OL
Bevolking
Inwoners (2023)	306.216 [2] (26,9 inw./km²)
Etniciteit (2014)	Georgisch (85,2%) Azerbeidzjaans (10,2%) Kist (1,8%) Osseets (0,8%) Armeens (0,7%) Russisch (0,6%) Avaars (0,3) Jezidi (0,2%)
Religie (2014)	Georgisch-Orthodox (98,8%) Islam (12,1%) Jehova (0,3%) Protestants (0,1%) Katholiek (0,1%)
Bestuur
Gouverneur	Giorgi Aladasjvili (2022)
Gemeenten	8
Overige informatie
Opgericht	1995
Tijdzone	UTC+4
ISO 3166-2	GE-KA
Website	kakheti.gov.ge
Reliefkaart Kacheti
Foto's
Telavi, hoofdstad van Kacheti
Portaal    Georgië

Kacheti (Georgisch: კახეთი) is een regio (mchare) in het oosten van Georgië met een oppervlakte van 11.375 km² en 306.216 inwoners (2023). De hoofdstad is Telavi, de belangrijkste stad van de regio en hoofdstad van historische Kachetiaanse koninkrijken. De gouverneur van Kacheti is sinds augustus 2022 Giorgi Aladasjvili.^[3] Kacheti is veruit de grootste regio van het land en heeft acht gemeenten.

De regio komt overeen met het historische Georgische koninkrijk Kachetië en staat bekend als hoofdgebied van de Georgische wijnbouw. De historische regio Toesjeti in het noorden van Kacheti ligt aan de noordkant van de Grote Kaukasus waterscheiding, in het Europese deel van het Euraziatische continent.

Geografie

Kacheti grenst in het westen aan de Georgische regio's Mtscheta-Mtianeti en Kvemo Kartli. Het heeft van alle Georgische regio's de langste buitengrens met de buurlanden. Het grenst in noordoosten aan de Russische deelrepublieken Tsjetsjenië en Dagestan, en in het oosten en zuiden aan Azerbeidzjan, wat tevens vrijwel de gehele Georgisch-Azerbeidzjaanse grens is. Deze lange grens met Azerbeidzjan is voor een groot deel niet formeel overeengekomen. Er speelt met name rond het David Garedzja-klooster op de Oedabno-berg een conflict over Georgisch cultureel-historisch erfgoed dat aan de Azerbeidzjaanse kant van de huidige grens ligt, zoals het Oedabnoklooster in de zuidwand van deze berg.^[4]

Gebergtes

Een gedeelte van de grens met Rusland (Dagestan) volgt de waterscheiding van de Grote Kaukasus, maar de historische regio Toesjeti in Kacheti ligt aan de Europese kant van de waterscheiding. Naar de Toesjetivallei gaat slechts één weg, over de 2829 meter hoge Abanopas, die 4 à 5 maanden per jaar open is. Nationaal park Toesjeti beslaat het grootste deel van deze deelregio. De westelijke grens met de regio Mtscheta-Mtianeti wordt voor het grootste deel bepaald door de Kacheti- en Gomborigebergtes, noord-zuid en west-oost sub-bergketens van de Grote Kaukasus. De hoogste bergen van Kacheti bevinden zich in het noorden, in de Grote Kaukasus. De hoogste top is de 4493 meter hoge Teboelosmta, in het uiterste noordwesten van de regio, tevens de hoogste top van het oostelijke deel van de Grote Kaukasus.

Alazanivallei

Het Gomborigebergte strekt zich in zuidoostelijke richting lang uit in de regio, parallel aan de Grote Kaukasus. Hiertussen ligt de zeer vruchtbare vallei van de Alazani-rivier, de langste rivier van Georgië die in het noorden van de Pankisivallei de bron heeft. In de vruchtbare Alazanivallei vindt het grootste deel van de wijnbouw in de regio plaats. Het zuidoostelijke deel van Kacheti bestaat echter uit steppe-achtige en semi-woestijn landschappen. Er liggen hier diverse natuurparken, zoals Nationaal park Vasjlovani en het Tsjatsjoena Reservaat.

Bestuurlijke onderverdeling

Gemeenten in Kacheti

Achmeta

Telavi

Kvareli

Lagodechi

Sagaredzjo

Goerdzjaani

Signagi

Dedoplistskaro

Kacheti heeft acht gemeenten:

De regio heeft in totaal 342 bewoonde kernen:^[1]

• Negen steden: Achmeta, Dedoplistskaro, Goerdzjaani, Kvareli, Lagodechi, Sagaredzjo, Signagi, Telavi en Tsnori
• Geen daba's
• 333 dorpen, waaronder Kardanachi, Matani, Manavi, Moechrovani, Moeghanlo, Omalo en Sjenako. De dorpen zijn ingedeeld in 133 administratieve gemeenschappen (თემი, temi).

Demografie

Kacheti telde op 1 januari 2023 306.216 inwoners, een daling van ruim 12% ten opzichte van de volkstelling van 2014. De urbanisatiegraad is 23,2%. Hieronder vallen alle steden en daba's in de regio. De bevolking van Kacheti bestaat volgens de volkstelling van 2014 grotendeels uit Georgiërs (85,2%).

Bevolkingsontwikkeling van de regio Kacheti[5][2]
Jaar	1959	1970	1979	1989	2002*	2002**	2014	2020	2023
Kacheti	395.438	416.048	427.841	442.296	407.182	352.736	318.583	310.051	306.216
Achmeta	37.141	40.960	43.587	42.254	41.641	-	31.461	28.933	28.181
Dedoplistskaro	36.316	37.330	35.405	37.299	30.811	-	21.221	20.759	20.396
Goerdzjaani	71.829	75.357	76.753	78.442	72.618	-	54.337	52.116	50.793
Kvareli	38.878	41.564	42.132	42.237	37.658	-	29.827	30.318	30.855
Lagodechi	48.476	52.840	52.217	54.402	51.066	-	41.678	41.125	40.897
Sagaredzjo	51.717	48.031	54.163	60.348	59.212	-	51.761	52.238	52.150
Signagi	51.942	52.034	50.073	49.326	43.587	-	29.948	29.290	28.712
Telavi	59.139	67.932	73.511	77.988	70.589	-	58.350	55.272	54.232
* Uit onderzoek na volkstelling 2014 is gebleken dat volkstelling 2002 8-9 procent te hoog is uitgevallen.[6] **Gecorrigeerde data op basis van retro-projectie 1994-2014 i.s.m. VN.[7]

Etniciteit

De belangrijkste etnische minderheid zijn de Azerbeidzjanen (10,2%). Zij wonen voornamelijk in de gemeenten Sagaredzjo, Lagodechi en Telavi.

Kacheti kent enkele Kaukasische etnische minderheden die binnen Georgië vrijwel alleen in deze regio wonen, de Kisten en Avaren. De ruim 5500 Kisten (1,8%), een aan Tsjetsjenen verwante bevolkingsgroep, zijn de tweede grote etnische minderheid in Kacheti. Zij wonen voornamelijk in de Pankisivallei (gemeente Achmeta). Een gemeenschap van ruim 1000 Avaren (0,3%) woont voornamelijk in de gemeente Kvareli. Een relatief groot aantal Osseten (0,8%, 2500) woont voornamelijk in Achmeta en Lagodechi, verspreid over enkele dorpsgemeenschappen.

Andere etnische minderheden zijn Armeniërs (0,7%), etnisch Russen (0,6%) en ruim 500 Jezidi (0,2%) die vooral in de stad Telavi wonen.^[8] De meeste inwoners zijn Georgisch-Orthodox (85,7%), terwijl 12,1% moslim is. Verder zijn er kleine gemeenschappen jehova's (0,3%), protestanten (0,1%), katholieken (0,1%), belijdende Jezidi's (0,1%) en Armeens-orthodoxen.^[9]

Zie ook

• Koninkrijk Kachetië
• Wijnbouw in Georgië

Externe links

• (ka) Website regio Kacheti

Referenties

Zie de categorie Kakheti van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.