Kabinetten-Smuts

Generaal Jan Smuts

Zuid-Afrika kende in de periode tussen 1929 en 1948 vijf kabinetten-Smuts.

Kabinetten-Smuts I, II en III (1919-1924)

Generaal Jan Smuts (SAP) volgde generaal Louis Botha (SAP) na diens overlijden in september 1919 op als premier van Zuid-Afrika. Bij de parlemenstverkiezingen van 20 maart 1920 leed Smuts' Suid-Afrikaanse Party (SAP) een flinke nederlaag en boekte de Nasionale Party van James Barry Hertzog flinke winst. De NP werd met 44 zetels in de 134 zetels tellende Volksraad zelfs de grootste partij. De SAP (41 zetels) kon echter steunen op de Engelstalige Unionist Party (25 zetels). Later dat jaar besloot de Unionist Party toe te treden tot het kabinet. Hierop werden nieuwe parlementsverkiezingen gehouden (februari 1921) die door het kartel SAP-UP overtuigend werden gewonnen (79 van de 134 zetels). Dit derde kabinet-Smuts bleef aan tot de parlementsverkiezingen van 19 juni 1924.

Ministerspost naam afbeelding partij periode
Minister-president
Minister van Naturellen Zaken
Generaal Jan Smuts Generaal Jan Smuts SAP 1919 - 1924
Minister van Financiën Thomas Orr
Henry Burton
SAP 1919 - 1920
1920 - 1924
Minister van Justitie Nicolaas Jacobus de Wet SAP 1919 - 1924
Minister van Verdediging Kolonel Hendrik de Mentz SAP 1919 - 1924
Minister van Binnenlandse Zaken Thomas Watt
Patrick Duncan
SAP
SAP-UP
1919 - 1921
1921 - 1924
Minister van Spoorwegen en Havens Henry Burton
John William Jagger
SAP
SAP-UP
1919 - 1921
1921 - 1924
Minister van Land Hendrik Mentz
Generaal Deneys Reitz
SAP 1919 - 1920
1921 - 1924
Minister van Landbouw Hendrik Christiaan van Heerden
François Stephanus Malan
Arthur Smartt
SAP
SAP
SAP-UP
1919 - 1920
1920 - 1921
1921 - 1924
Minister van Onderwijs François Stephanus Malan
Patrick Duncan
SAP
SAP-UP
1919 - 1921
1921 - 1924
Minister van Mijnbouw en Industrie François Stephanus Malan SAP 1920 - 1924
Minister van Gezondheid en Volkswelzijn Thomas Watt
Patrick Duncan
SAP
SAP-UP
1919 - 1921
1921 - 1924
Minister van Sociale Zaken Thomas Watt
Jacobus A. de Graaff
Thomas Watt
SAP 1919 - 1920
1920 - 1921
1921 - 1924
Minister van Postwezen Thomas Orr
Jacobus A. de Graaff
Thomas Watt
SAP 1919 - 1920
1920 - 1921
1921 - 1924

Kabinet-Smuts IV (1939-1943)

De parlementsverkiezingen van 1938 brachten winst voor de Verenigde Party (fusiepartij bestaande uit de SAP en de NP) van generaal James Barry Hertzog en generaal Jan Smuts. Hertzog vormde hierop zijn vierde kabinet. Binnen de coalitie ontstond al spoedig een conflict tussen Hertzog en zijn aanhangers en Smuts en diens aanhang. Dit conflict ontstond naar aanleiding van de Britse oorlogsverklaring aan nazi-Duitsland in september 1939. Smuts was voorstander van Zuid-Afrika's deelname aan de strijd aan Britse zijde terwijl Hertzog voorstander was van een strikte neutraliteit. In het kabinet kozen zeven ministers de zijde van Hertzog, terwijl zes ministers het standpunt van Smuts deelden.[1] Een stemming in het Zuid-Afrikaans parlement gaf echter een heel ander beeld: 80 tegen 67 parlementariërs stemden op 4 september 1939 vóór oorlogsdeelname.[2] Hierop diende Hertzog zijn ontslag en verlieten hij en een aantal van zijn medestanders in de regering en het parlement de Verenigde Party en sloten zich aan bij de Gesuiwerde Nasionale Party van ds. Daniel François Malan. Generaal Smuts kreeg de opdracht een nieuwe regering te vormen. Omdat de Verenigde Party geen meerderheid meer had in het parlement betrok Smuts de sociaaldemocratische partij South-African Labour Party en de Dominion Party bij de coalitie.

Ministerspost naam afbeelding partij periode
Minister-president
Minister van Buitenlandse Zaken
Minister van Verdediging
Generaal Jan Smuts Gen. J. Smuts VP 1939 - 1943
Minister van Naturellen Zaken Generaal Deneys Steyn VP 1939 - 1943
Minister van Financiën
Minister van Onderwijs
Jan Hendrik Hofmeyr J. Hofmeyr VP 1939 - 1943
Minister van Justitie Collin Fraser Steyn VP 1939 - 1943
Minister van Binnenlandse Zaken Harry Gordon Lawrence VP 1939 - 1943
Minister van Spoorwegen en Havens Claud Sturrock VP 1939 - 1943
Minister van Land en Water Andrew Meintjes Conroy VP 1939 - 1943
Minister van Land- en Bosbouw William Richard Collins VP 1939 - 1943
Minister van Handel en Industrie Richard Stuttaford
Sidney Frank Waterson
VP 1939 - 1941
1941 - 1943
Minister van Mijnbouw Kolonel Charles Stallard DP 1939 - 1943
Minister van Gezondheid en Volkswelzijn Harry Gordon Lawrence VP 1939 - 1943
Minister van Werkgelegenheid
Minister van Sociale Zaken
Walter Madeley LP 1939 - 1943
Minister van Openbare Werken
Minister van Post- en Telegraafwezen
Charles Francis Clarkson VP 1939 - 1943
Minister zonder Portefeuille Majoor Pieter Voltelyn Graham van der Byl VP 1939 - 1943

Kabinet-Smuts V (1943-1948)

De VP won de parlementsverkiezingen van 7 juli 1943 glansrijk, maar ook voor de HNP was er winst. Met 105 zetels behaalde de VP echter een meerderheid in de Volksraad en Smuts vormde een nieuw kabinet waar aanvankelijk ook de Labour Party deel van uitmaakte (tot 1945).

Ministerspost naam afbeelding partij periode
Minister-president
Minister van Buitenlandse Zaken
Minister van Verdediging
Veldmaarschalk Jan Smuts Veldmaarschalk J. Smuts VP 1943 - 1948
Minister van Naturellen Zaken Majoor Pieter Voltelyn Graham van der Byl VP 1943 - 1948
Minister van Financiën Jan Hendrik Hofmeyr
Claud Sturrock
J. Hofmeyr VP 1943 - 1948
1948
Minister van Justitie Collin Fraser Steyn
Harry Gordon Lawrence
VP 1943 - 1945
1945 - 1948
Minister van Binnenlandse Zaken Charles Francis Clarkson
Harry Gordon Lawrence
VP 1943 - 1948
1948
Minister van Transport Claud Sturrock
Luitenant Sidney Frank Waterson
VP 1943 - 1948
1948
Minister van Land en Water Andrew Meintjes Conroy VP 1943 - 1948
Minister van Land- en Bosbouw Jacobus Gideon Nel Strauss VP 1943 - 1948
Minister van Onderwijs Jan Hendrik Hofmeyr J. Hofmeyr VP 1943 - 1948
Minister van Handel en Industrie Sidney Frank Waterson VP 1943 - 1948
Minister van Mijnbouw Kolonel Charles Stallard
Sidney Frank Waterson
DP
VP
1943 - 1945
1945 - 1948
Minister van Gezondheid en Volkswelzijn
Minister van Sociale Zaken
Harry Gordon Lawrence VP 1943 - 1948
Minister van Werkgelegenheid Walter Madeley
Collin Fraser Steyn
LP 1943 - 1945
1946 - 1948
Minister van Openbare Werken
Minister van Post- en Telegraafwezen
Charles Francis Clarkson VP 1943 - 1945

Zie ook

Verwijzingen

  1. De geschiedenis van de Apartheid, door: Brian Lapping (1986), blz. 91
  2. De geschiedenis van de Apartheid, door: Brian Lapping (1986), blz. 92
Voorganger:
Kabinet-L. Botha
Kabinet-Hertzog
Kabinetten-Smuts

1919-1924
1939-1948

Opvolger:
Kabinet-Hertzog
Kabinet-Malan