Eurocopter EC-135

Eurocopter EC-135
EC-135 T2 van de National Police Air Service of England & Wales
Fabrikant Eurocopter
Lengte 12,16 m
Hoogte (vanaf de grond) 3,62 m
Leeggewicht 1.465 kg
Bemanning 1
Max. aantal passagiers 7 of 2 bemanningsleden en 2 patiënten (Air Ambulance variant)
Max. vracht 1.455 kg
Hoofdrotor 4 bladen, Ø 10,2 m
Motoren 2x Turboméca Arrius 2B2-turboshafts of
2x Pratt & Whitney Canada 206B-turboshafts
vermogen per motor 472 kW (633 pk) (Turboméca)
463 kW (621 pk) (Pratt & Whitney)
Prestaties
Max. startgewicht 2.835 kg
Max. snelheid 259 km/h
Plafond 3.045 m (16.000 ft)
Max. reikwijdte 595 km
Eerste vlucht 1994
Portaal  Portaalicoon   Luchtvaart
Een Eurocopter 135, gebruikt door een Oostenrijks MMT

De EC-135 is een tweemotorige civiele helikopter, gebouwd door Airbus Helicopters. Hij wordt ruim gebruikt door politie- en brandweer- en ambulancediensten en voor executive-transport. Hij kan ook vliegen volgens instrument flight rules (IFR) en maakt gebruik van een 'Fenestron'-staartrotor.

Sinds Eurocopter in 2000 onderdeel werd van de Airbus Group wordt de EC-135 verkocht als Airbus H-135.

Geschiedenis

De EC-135 bestond al voor de formatie van Eurocopter. Hij begon als de BO-108 van MBB midden jaren ‘80. Een technologiedemonstrator vloog voor het eerst op 15 oktober 1988, aangedreven door twee Allison 205-C20R-motoren. Een tweede BO-108 volgde op 5 juni 1991, dit keer met twee Turboméca TM319-1b Arriusmotoren. Beide modellen hadden een conventionele staartrotor.

Eind 1992 werd het toestel opnieuw ontworpen, nu met een 'Fenestron'-staartrotorsysteem. In tegenstelling tot andere helikopters zijn bij dit systeem de rotorbladen van de staartrotor opgenomen in de staart van het toestel, waardoor de risico's op een ongeluk significant kleiner worden, vooral tijdens moeilijke vluchten zoals die van een traumahelikopter. Dit rotorsysteem heeft er samen met de afmetingen van de romp voor gezorgd dat het toestel razend populair is onder de operators van traumahelikopters en afgeleiden.

Er werden twee pre-productietoestellen gebouwd die voor het eerst vlogen op 15 februari en 16 april 1994. De ene had Arrius 2B-motoren, en de andere Pratt & Whitney Canada PW206B-motoren. Een derde helikopter volgde op 28 november 1994.

De EC-135 maakte zijn debuut in de Verenigde Staten in januari 1995 op de Heli Expo in Las Vegas. Na meer dan zestienhonderd vlieguren werd een Europese JAA-certificatie verkregen op 16 juni 1995. FAA-certificatie volgde op 31 juli. De leveringen begonnen op 1 augustus toen twee helikopters (0005 en 0006) werden overhandigd aan de Deutsche Rettungsflugwacht.

De 100e EC-135 werd in juni 1999 aan de Beierse politie afgeleverd. Op dat moment hadden alle toestellen bij elkaar zo'n dertigduizend vlieguren op hun naam staan.

In de herfst van 2000 kondigde Eurocopter aan dat het bedrijf begonnen was aan de certificatieprocedure van een EC-135 met Pratt & Whitney PW206B-motoren. De certificatie werd met enige vertraging verkregen op 10 juli 2001 en de eerste EC-135 met de nieuwe motoren werd op 10 augustus 2001 aan de Zweedse nationale politie geleverd.

Gebruik door overheid en hulpverleningsinstanties

Politie

Voor gebruik door politieorganisaties kan de EC-135 worden uitgerust met externe luidsprekers, lierinstallatie aan linker- of rechterzijde, abseil-systemen,[1] zoeklicht met laseraanwijzer en elektronische en/of optische sensoren. In Nederland werden vanaf 2007 de zeven Bölkow BO-105’s van de Politie Luchtvaart Dienst (PLD) vervangen door zes EC-135's met registraties PH-PXA (roepnaam: ‘Police01’), PH-PXB (‘Police02’), PH-PXC (‘Police03’), PH-PXD (‘Police04’), PH-PXE (‘Police05’) en PH-PXF (‘Police06’)[2] en drie grotere Agusta Westland AW139’s met registraties PH-PXX (‘Police24’) en PH-PXY (‘Police25’) en PH-PXZ (‘Police26’).[3] De PLD is gestationeerd op Schiphol-Oost.[4]

Medische diensten

De EC135 is zeer populair bij ambulance- en reddingsdiensten. In 2013 werd gerapporteerd dat ongeveer vijfentwintig procent van de helikopters die voor zulke diensten werd ingezet een EC135 was, en dat er meer dan vijfhonderd EC135's waren afgeleverd in een aeromedische configuratie.[5] In Nederland heeft ANWB Medical Air Assistance (MAA) naast twee Eurocopter EC145 ambulancehelikopters zes Eurocopter EC-135’s in gebruik als traumahelikopter. Deze hebben de registraties PH-MMT,[6] PH-ELP,[7] PH-ULP,[8] PH-HVB,[9] PH-MAA,[10] en PH-TTR.[11][12] Ze worden ingezet vanuit het VU medisch centrum in Amsterdam, Rotterdam The Hague Airport, Vliegbasis Volkel en Groningen Airport Eelde. De reservetoestellen staan in principe gestald op Lelystad Airport.[13]

In België heeft het bedrijf Heliventure FTO NV sinds 2012 een Eurocopter EC135 T1 in dienst met naam MEDIC1. Deze opereert als onafhankelijke medische helikopter voor diverse hospitalen en verzekeringsmaatschappijen. Het toestel vloog tot 2020 onder de callsign D-HEOY maar is sinds 2021 geregistreerd als 9H-RSQ op de Maltese AOC van het bedrijf.

In maart 2022 zal er in België een tweede EC135 in gebruik worden genomen. De oude MUG-helikopter, met standplaats Brugge, zal vervangen worden door een Eurocopter EC-135. Het toestel zou de huidige, een Eurocopter AS 355 Écureuil 2 dat sinds 2005 actief is als de OO-HSN, vanaf februari vervangen.

Militair gebruik

De strijdkrachten van Australië, Brazilië, Gabon, Duitsland, Ierland, Japan, Marokko, Nigeria en Spanje hebben de EC-135 in gebruik. Een militaire variant die voorzien kan worden van bewapening, de Eurocopter EC-635, is in gebruik bij de strijdkrachten van Irak, Jordanië en Zwitserland.

Voetnoten
  1. Defensie Materieel Gezien Wanneer over het in- of uitstijgen van helikopters gesproken wordt, zijn er binnen Defensie verschillende technieken die worden toegepast. "Fast ropen" is met slijtvaste handschoenen aan een dik touw ongezekerd uit de helikopter stappen, bij de grond alleen op knijpkracht remmen en daarna direct de actie in gaan. "Abseilen" is met behulp van een harnasgordel, een remapparaat en een dunner touw uit de helikopter afdalen. Hierbij nemen de militairen wat meer bagage mee in een rugzak om een langer durende actie uit te kunnen voeren. "SPIE" (uitgesproken op z’n Engels, dus ‘spy’) staat voor ‘Special Patrol Insertion and Extraction’ en wordt gebruikt voor het oppikken van militairen die zich met een harnasgordel aan een dikke kabel die onder de helikopter hangt kunnen aanhaken. Gearchiveerd op 9 december 2022.
  2. Politievoertuigen.nl Eurocopter EC135
  3. Politievoertuigen.nl Agusta Westland AW139
  4. Politie.nl Helikopters, bezochtdatum 25 april 2018
  5. Ozbek, Tolga. "EC135 picked for Turkish air ambulance duties." Flight International, 9 mei 2013. Gearchiveerd op 9 juli 2017.
  6. Helispot.nl PH-MMT, EC-135 P2, bj 2009, bezochtdatum 27 april 2018. Gearchiveerd op 18 april 2023.
  7. Helispot.nl PH-ELP, EC-135 T2, bj 2004, bezochtdatum 27 april 2018. Gearchiveerd op 19 april 2023.
  8. Helispot.nl PH-ULP, EC-135 T2, bj 2004, bezochtdatum 27 april 2018. Gearchiveerd op 18 april 2023.
  9. Helispot.nl PH-HVB, EC-135 T2+/T2i, bj 2009, bezochtdatum 27 april 2018. Gearchiveerd op 14 april 2023.
  10. Helispot.nl PH-MAA, EC-135 T2+/T2i, bj 2006, bezochtdatum 27 april 2018. Gearchiveerd op 18 april 2023.
  11. PH-TTR, EC-135 P3, bj2017
  12. Aironline.nl PH-TTR Airbus Helicopters H135 de nieuwste aanwinst van ANWB Medical Air Assistance, bezochtdatum 27 april 2018. Gearchiveerd op 18 april 2023.
  13. ANWB.nl Medical Air Assistance. Gearchiveerd op 7 juni 2023.

Bronnen

  • Eurocopter EC145 technical data [1], bezochtdatum 17 July 2007
  • Eurocopter EC145 technical data [2], archiefdatum 29 September 2007
  • EC 145 specs [3], Eurocopter USA.
Mediabestanden
Zie de categorie Airbus Helicopters H135 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.