Egbert Onsta

Egbert Onsta
Egbert Onsta afgebeeld op een epitaaf in de kerk van Middelstum
Hoofdambt pastoor Middelstum
Religie rooms-katholiek
Sterfdatum 20 augustus 1476
Sterfplaats Middelstum
Spiritueel ambt
Ambt priester
Portaal  Portaalicoon   Religie
religie

Egbert Onsta (? - Middelstum, 20 augustus 1476) was een priester van de Sint-Hippolytuskerk in de Groninger plaats Middelstum.

Leven en werk

Onsta was de tweede priester van de in 1445 herbouwde Sint-Hippolytuskerk van Middelstum. Hij was rijk begiftigd met inkomsten uit landerijen, die geschonken waren aan de kerk door de stichter en kerkheer, Onno van Ewsum. Nadat Onsta zo oud was geworden, dat hij zijn functie niet meer kon vervullen werd hij benoemd tot vicaris en kreeg hij een vergoeding van het Onze Lieve Vrouwealtaar. Na zijn overlijden in 1476 werd hij vlak bij dit altaar begraven. In een nis in de muur achter het altaar werd een epitaaf aangebracht, waarop hij staat afgebeeld knielend voor Maria met kind. Achter hem staan vermoedelijk afgebeeld Onno van Ewsum of Sint-Egbertus en Hippolytus.[1] De afgebeelde hoofden zijn niet origineel, bij de beeldenstorm werden ze vernield. In 1876 werden er nieuwe hoofden geplaatst en in 1987 werden de kleuren aangebracht.[2] Onsta overleed op de 20 augustus 1746, de naamdag van Sint-Bernardus.

De tekst op het epitaaf luidt (vertaald):[3]

Kijk neer, gij die voorbijgaat, op het graf van heer Egbert Onsta, die onze goede pastoor was; zwak en oud legde hij vrijwillig dit ambt neer; prebendaris geworden van het altaar van de Maagd hier, overleed hij in het jaar 1476, wanneer het volk de feestdag van Bernardus viert.

Literatuur

  • Schmidt, Victor M. De epitaaf van Egbert Onsta in Middelstum en de laatmiddeleeuwse steensculptuur in Groningen in Groninger kerken, jaargang 17, nr 3, blz. 68-75, 2000
  • Wumkes, G.A. Het grafmonument van Egbert Onsta in de kerk te Middelstum in de Groninger Volksalmanak 1908, blz. 228-234,
Epitaaf voor Egbert Onsta in de Sint-Hippolytuskerk te Middelstum
Bronnen
  • Wumkes, G.A. Onsta (Egbert) in: Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek (NNBW)
  • Karstkarel, Peter Alle Middeleeuwse kerken, van Harlingen tot Wilhelmshaven, tweede druk, Noordboek, Groningen, 2008
  • Plas, Harm en Wim Plas, Religieus erfgoed in Groningen, oude kerken in de Ommelanden, Profiel Uitgeverij, Bedum, 2008
  • Kroesen, J. en R. Steensma (redactie) De Groninger Cultuurschat - kerken van 1000 tot 1800, Koninklijke Van Gorcum/Philip Elchers, Assen/Groningen, 2008

Noten

  1. Niet duidelijk is wie de twee figuren achter de knielende Egbert van Onsta werkelijk zijn. Genoemd worden Onno van Ewsum en Hippolytus (Plas 2008:197 en Karstkarel 2008:448) of Sint-Egbertus en Hippolytus, de laatste zou dan de figuur met het wapenschild zijn (Kroesen/Steensma 2008:66 en Duijvendak 2008: 324).
  2. Memoria in beeld (Onderzoekinstituut voor Geschiedenis en Cultuur, Universiteit Utrecht) Maria met Kind met het gebedsportret van Egbert Onsta[dode link]
  3. Memoria in beeld (Onderzoekinstituut voor Geschiedenis en Cultuur, Universiteit Utrecht) Maria met Kind met het gebedsportret van Egbert Onsta (vertaalde tekst)[dode link]