Deltatheroida

Deltatheroida
Status: Uitgestorven
Fossiel voorkomen: Vroeg-Krijt - Laat-Paleoceen
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Mammalia (Zoogdieren)
Infraklasse:Metatheria
Orde
Deltatheroida
Gregory & Simpson, 1926
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Zoogdieren

De Deltatheroida[1] zijn een orde van uitgestorven zoogdieren die tot de Metatheria behoren. De soorten uit deze orde kwamen van het Vroeg-Krijt tot Laat-Paleoceen voor in Azië en Noord-Amerika.[2] De deltatheroiden waren carnivoren die vermoedelijk konden klimmen.

Classificatie

De positie van de Deltatheroida binnen de Theria was lang onduidelijk. Aanvankelijk werd de groep ingedeeld bij de Insectivora[3] en later als basale groep in de Eutheria of Boreosphenida[4]. Tegenwoordig wordt de Deltatheroida beschouwd als zustergroep van de buideldierachtigen.[5]

De Deltatheroida omvat twee families, de Pappotheriidae en de Deltatheridiidae:

Ontwikkeling

De oudste soorten zijn bekend uit het Vroeg-Krijt van Noord-Amerika met Atokatheridium en Oklatheridium uit de Antlersformatie in Oklahoma uit het Aptien. De Deltatheroida overleefde op dit continent tot in het Maastrichtien, maar had een lage diversiteit met enkel Nanocuris. In Azië waren de deltatheroiden echter de algemeenste metatheriën in het Laat-Krijt met Sulestes uit het Turonien van Oezbekistan en Deltatheridium en Deltatheroides uit het Campanien van Mongolië. Tijdens de massa-extinctie bij de overgang van het Krijt naar het Paleoceen stierven de Deltatheroida vrijwel volledig uit. Gurbanodelta uit Azië is de enige bekende overlever uit het Paleoceen.[6]

Bronnen, noten en/of referenties
  1. Fossilworks: Deltatheroida. www.fossilworks.org. Geraadpleegd op 12-04-2023.
  2. (en) The origin and early evolution of metatherian mammals: the Cretaceous record. TE Williamson, SL Brusatte & GP Wilson. Zookeys (2014).
  3. (en) Affinities of the Mongolian Cretaceous insectivores. GG Simpson. American Museum Novitates (1928).
  4. (en) Is Deltatheridium a marsupial?. PM Butler & Z Kielan-Jaworowska. Nature (1973).
  5. (en) New specimen of Deltatheroides cretacicus (Metatheria, Deltatheroida) from the late Cretaceous of Mongolia. GW Rougier et al. Bulletin of Carnegie Museum of Natural History (2004).
  6. (en) A late Paleocene probable metatherian (?deltatheroidan) survivor of the Cretaceous mass extinction. X Ni et al. Scientific Reports (2016).