Billy Wilder

Billy Wilder
Billy Wilder en Gloria Swanson (1950)
Volledige naam	Samuel Wilder
Geboren	22 juni 1906
Overleden	27 maart 2002
Geboorteland	Oostenrijk-Hongarije
(en) IMDb-profiel
(nl) Moviemeter-profiel
(mul) TMDB-profiel
Portaal    Film

Samuel (Billy) Wilder (Sucha, 22 juni 1906 – Beverly Hills, 27 maart 2002) was een Amerikaans filmmaker van Joodse komaf. Wilder was meervoudig Oscarwinnaar en geldt als een van de belangrijkste regisseurs uit de Amerikaanse filmgeschiedenis.

Levensloop

Wilder begon zijn loopbaan als verslaggever, eerst in Wenen en later in Berlijn. Daar kwam hij met de filmindustrie in aanraking. Hij werd aangenomen als scenarioschrijver, maar moest voor het opkomende Duitse nazisme vluchten. Later zou hij vernemen dat zijn hele familie in de concentratiekampen was omgekomen.

Hij kwam terecht in Parijs, waar hij een tijdlang als regieassistent werkte. Vervolgens begon hij in de Verenigde Staten een loopbaan als filmregisseur. Bovendien trad hij in militaire dienst en nam deel aan gevechtshandelingen. Na de oorlog oogstte hij snel succes als regisseur. Op latere leeftijd raakte hij weliswaar iets van zijn glans kwijt, maar toch gelden veel van zijn films nog steeds als klassiekers.

Als scenarist deed Wilder onder meer ervaring bij de regisseur Ernst Lubitsch op, die hij het draaiboek voor de komedie Ninotchka op papier hielp te zetten.

Wilder kreeg al in 1945 voor de dramafilm The Lost Weekend zijn eerste Oscar, een verhaal over een auteur met een drankprobleem. In 1944 draaide hij de misdaadfilm Double Indemnity, in 1950 de klassieker Sunset Boulevard en in 1959 de komedie Some Like It Hot met Marilyn Monroe als hoofdrolspeelster.

Zijn werk wordt gekenmerkt door cynisme, humor en een originele verhaallijn. Hij was geboeid door zeer uiteenlopende onderwerpen en hij gebruikte dikwijls dezelfde acteurs, zoals Jack Lemmon en Walter Matthau.

In 2002 stierf Wilder op 95-jarige leeftijd aan de gevolgen van een longontsteking.

Filmografie

Jaar	Titel	Prijzen en nominaties	Land(en)
1934	Mauvaise Graine		Frankrijk
1942	The Major and the Minor		Verenigde Staten
1943	Five Graves to Cairo		Verenigde Staten
1944	Double Indemnity	Oscarnominatie voor beste regisseur Oscarnominatie voor beste aangepaste scenario	Verenigde Staten
1945	The Lost Weekend	Oscar voor beste regisseur Oscar voor beste aangepaste scenario Golden Globe voor beste regisseur Gouden Palm	Verenigde Staten
1948	The Emperor Waltz		Verenigde Staten
	A Foreign Affair	Oscarnominatie voor beste aangepaste scenario	Verenigde Staten
1950	Sunset Boulevard	Oscarnominatie voor beste regisseur Oscar voor beste originele scenario Golden Globe voor beste regisseur	Verenigde Staten
1951	Ace in the Hole		Verenigde Staten
1953	Stalag 17	Oscarnominatie voor beste regisseur	Verenigde Staten
1954	Sabrina	Oscarnominatie voor beste regisseur Oscarnominatie voor beste aangepaste scenario	Verenigde Staten
1955	The Seven Year Itch		Verenigde Staten
1957	The Spirit of St. Louis		Verenigde Staten
	Love in the Afternoon		Verenigde Staten
	Witness for the Prosecution	Oscarnominatie voor beste regisseur	Verenigde Staten
1959	Some Like It Hot	Oscarnominatie voor beste regisseur Oscarnominatie voor beste aangepaste scenario	Verenigde Staten
1960	The Apartment	Oscar voor beste film Oscar voor beste regisseur Oscar voor beste originele scenario	Verenigde Staten
1961	One, Two, Three		Verenigde Staten
1963	Irma la Douce		Verenigde Staten
1964	Kiss Me, Stupid		Verenigde Staten
1966	The Fortune Cookie	Oscarnominatie voor beste originele scenario	Verenigde Staten
1970	The Private Life of Sherlock Holmes		Verenigd Koninkrijk
1972	Avanti!		Verenigde Staten  Italië
1974	The Front Page		Verenigde Staten
1978	Fedora		Frankrijk  West-Duitsland
1981	Buddy Buddy		Verenigde Staten

Zie de categorie Billy Wilder van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.