Annie Romein-Verschoor

Annie Romein-Verschoor (jaren 70)
(foto Annelies Romein)

Algemene informatie

Volledige naam

Anna Helena Margaretha Romein-Verschoor

Geboren

4 februari 1895

Geboorteplaats

Nijmegen

Overleden

5 februari 1978

Overlijdensplaats

Amsterdam

Land

Nederland

Beroep

geschiedkundige

Handtekening

Werk

Bekende werken

Erflaters van onze beschaving, Omzien in verwondering

Dbnl-profiel

Portaal

Geschiedenis

Anna Helena Margaretha (Annie) Romein-Verschoor (Nijmegen, 4 februari 1895 - Amsterdam, 5 februari 1978) was een Nederlandse schrijfster en geschiedkundige.

Levensloop

Polygoonjournaal: Annie Romein-Verschoor ontvangt prozaprijs (Amsterdam, 1948)

Annie Verschoor werd geboren in de Nijmeegse Burghardt van den Berghstraat, nummer 107 (destijds nummer 89). Ze groeide op in Java en in Den Helder. Ze studeerde letteren en geschiedenis aan de Rijksuniversiteit Leiden. In 1920 trouwde Verschoor met de geschiedkundige Jan Romein. Haar vele publicaties op het gebied van de literatuursociologie en cultuurgeschiedenis waren doorgaans marxistisch georiënteerd.

In 1935 voltooide Romein-Verschoor haar dissertatie Vrouwenspiegel, een literair-sociologische studie over de Nederlandse romanschrijfster na 1880. Dit boek werd bekroond met de Dr. Wijnaendts Franckenprijs. Daarna schreef ze Slib en wolken (1947), een overzicht van de Nederlandse letteren na 1880. Dit boek werd in 1947 vertaald in het Frans en in 1950 in het Engels. Hierna volgde een studie over tendensliteratuur (De vruchtbare muze uit 1949). Meer uitgesproken historisch werk leverde zij vooral in samenwerking met haar echtgenoot (De Lage Landen bij de zee uit 1934 en Erflaters van onze beschaving (vier delen, 1938-1940).

In 1946 kregen Romein-Verschoor en haar man Jan Romein via hun kennis Otto Frank het toen nog onbekende dagboek van Anne Frank in handen^[1]. Mede dankzij een column op de voorpagina van Het Parool^[2] van Jan Romein werd een uitgever gevonden: Contact in Amsterdam^[1]. De eerste editie van Het Achterhuis in 1947 bevat een voorwoord van Romein-Verschoor.

In 1948 schreef Romein-Verschoor een roman (vie romancée) over het leven van Hugo Grotius: Vaderland in de verte. In Met eigen ogen (1953) bracht zij verslag uit over een studiereis naar Indonesië. In haar autobiografie Omzien in verwondering (twee delen, 1970-1971) kijkt Romein-Verschoor terug op haar leven van links engagement en inzet voor de vrouwenemancipatie.

Prijzen

1937: Dr. Wijnaendts Francken-prijs voor Vrouwenspiegel
1948: Prozaprijs van de gemeente Amsterdam voor Vaderland in de verte
1970: Constantijn Huygens-prijs voor haar gehele oeuvre
1977: Dr. J.P. van Praag-prijs

Bibliografie

1924: Het laatste hoofdstuk. Vertaling van Siste kapittel van Knut Hamsun, 1924. Uit het Noorsch
1927: De zwarte monnik. Vertaling van Černyj monach van Anton Tsjechov, 1894. Uit het Russisch
1927: ... maar het schip gaat verder. Vertaling van Skibet gaar videre van Nordahl Grieg, 1924. Uit het Noorsch
1928: Aan de Oedjoeng (meisjesboek)
1931: Marie Grubbe. Vertaling van Fru Marie Grubbe naar de Deensche uitg. van Jens Peter Jacobsen, 1876
1934: De Lage Landen bij de zee. geïllustreerde geschiedenis van het Nederlandsche volk van Duinkerken tot Delfzijl. Met Jan Romein
1935: Vrouwenspiegel. (Dissertatie, oorspronkelijke titel De Nederlandsche romanschrijfster na 1880)
1938-1940: Erflaters van onze beschaving. I. 14e-16e eeuw; II. zeventiende eeuw; Van de 17e tot de 19e eeuw; Negentiende eeuw. Met Jan Romein
1938: Brieven uit de gevangenis van Rosa Luxemburg. Vertaald uit het Duits
1946: Ahnherren der holländischen Kultur. Vertaling van: Erflaters van onze beschaving
1947: Slib en wolken. Stromingen en gestalten van de nieuwste Nederlandse literatuur. Vertaald als: Alluvions et nuages. Courants et figures de la littérature hollandaise contemporaine; Silt and sky : men and movements in modern Dutch literature
1947: P. C. Hooft, 1581-1647. In opdracht van het Amsterdamsche comité P.C. Hooft 1647.21 mei.1947 en onder auspiciën van het nationale comité voor de herdenking van P.C. Hooft 1581-1647
1948: Vaderland in de verte (roman)
1949: De vruchtbare muze. Tendens en engagement in de literatuur
1951: Man en vrouw. Uit de geschiedenis van een menselijke verhouding. Diescollege 10 februari 1951
1953: Met eigen ogen. Heugenissen van een Indonesische reis
1954: Aera van Europa. De Europese geschiedenis als afwijking van het algemeen menselijk patroon. Met Jan Romein
1957: Spelen met de tijd (essays)
1962: Zedelijkheid en schijnheiligheid (essay)
1970-1971: Omzien in verwondering (twee delen)
1974: Ja vader, nee vader. Over de afbraak van het patriarchaal gezag en over wat er voor in de plaats kwam (essays)
1975: Drielandenpunt (essays)
1979: Spelen met de tijd (essays)
1981: Vrouwen, wijsheid (kritieken en essays) [verzameld en verzorgd door Claire Rappange, inl. Emma Brunt.]

Trivia

Een voormalig McDonnell Douglas MD-11 toestel (registratie PH-KCF) van de Koninklijke Luchtvaart Maatschappij was vernoemd naar Annie Romein-Verschoor. Het toestel verliet op 26 november 2012 de vloot van de Koninklijke Luchtvaart Maatschappij en werd later verschroot op Southern California Logistics Airport in Victorville, Verenigde Staten.
een aantal plekken in de open ruimte is vernoemd naar de schrijfster, onder meer het Annie Romeinplein in Amsterdam.
In Culemborg, in de wijk Eva Lanxmeer, is een pad naar haar vernoemd.

Externe links

Portret Digitaal Vrouwenlexicon Nederland
Annie Romein-Verschoor (biografie, met foto), Universiteit Leiden
Straten vernoemd naar Annie Romein-Verschoor
(en) Annie Romein-Verschoor op de website van Yad Vashem

Bronnen, noten en/of referenties

↑ ^a ^b De publicatie van het dagboek. Anne Frank Website (15 oktober 2018). Gearchiveerd op 12 september 2021. Geraadpleegd op 12 september 2021.
↑ Jan Romein, Kinderstem. Het Parool (3 april 1946). Geraadpleegd op 12 september 2021.