Matrix (film)
| The Matrix | |
 | |
| Yönetmen | Lana ve Lilly Wachowski |
|---|---|
| Yapımcı | Joel Silver |
| Senarist | Lana ve Lilly Wachowski |
| Oyuncular | Keanu Reeves Laurence Fishburne Carrie-Anne Moss Hugo Weaving Joe Pantoliano |
| Müzik | Don Davis |
| Görüntü yönetmeni | Bill Pope |
| Kurgu | Zach Staenberg |
| Stüdyo | Warner Bros Village Roadshow Picture Groucho II Film Partnership Silver Pictures |
| Dağıtıcı | Warner Bros Roadshow Entertainment |
| Cinsi | Sinema filmi |
| Renk | Renkli |
| Yapım yılı | 1999 |
| Süre | 136 dakika |
| Dil | İngilizce |
| Bütçe | 63.000.000 $ |
| Hasılat | 466.600.000 $ |
| Devam filmi | Matrix Reloaded |
"Matrix, (özgün adıyla: The Matrix) 1999 yapımı bir bilim kurgu aksiyon filmidir.[1] Wachowski kardeşler tarafından yazılmış ve yönetilmiştir.[a] Matrix film serisinin ilk bölümü olup, Keanu Reeves, Laurence Fishburne, Carrie-Anne Moss, Hugo Weaving ve Joe Pantoliano'nun başrollerini paylaştığı film, insanoğlunun, zekice makineler tarafından yaratılmış olan ve insanların bedenlerini enerji kaynağı olarak kullanırken dikkatlerini dağıtmak için yarattığı bir simülasyon olan Matrix'in içinde bilinçsizce tutsak olduğu distopik bir geleceği tasvir eder.[2] Bilgisayar programcısı Thomas Anderson, hacker takma adı "Neo" olarak gerçeği ortaya çıkardığında, diğer Matrix'ten kurtulan insanlarla birlikte makinelerle bir isyana katılır.
Matrix, bilim kurgu alt türü olan siberpunk'un bir örneğidir.Wachowski'lerin aksiyon sahnelerine yaklaşımı anime'den ve dövüş sahneleri (özellikle Hong Kong aksiyon sinemasından dövüş koreografları ve telkâri fu teknikleri) ile etkilenmiştir; diğer etkiler arasında Platon'un Mağara'sı ve 1990'ların Telnet hacker toplulukları bulunur. Film, kırmızı hap gibi terimleri popülerleştirdi ve bazı karakterlerin yüksek algısı, bir çekim içindeki eylemin yavaşlatılarak ilerlemesine izin verilirken kamera normal hızda sahnede hareket eder gibi görünerek, belirli karakterlerin hızlandırılmış hareketlerinin normal olarak algılanmasına olanak tanıyan "mermi zamanı" olarak bilinen bir görsel efekt tanıttı.
The Matrix, 31 Mart 1999'da Amerika Birleşik Devletleri'ndeki sinemalarda geniş çapta beğeni topladı; eleştirmenler, yenilikçi görsel efektleri, aksiyon sahneleri, sinematografi ve eğlence değerini övdü.[3] Film, 63 milyon dolarlık bir bütçeyle 460 milyon doların üzerinde bir gişe başarısı elde ederek, 1999'un en yüksek gişe hasılatı elde eden Warner Bros. filmi ve o yılın dördüncü en yüksek gişe hasılatı elde eden filmi oldu. Film, 72. Akademi Ödülleri'nde En İyi Görsel Efektler, En İyi Film Kurgusu, En İyi Ses ve En İyi Ses Kurgusu dallarında aday gösterildi ve bu dört kategoride de ödül kazandı. Film ayrıca, 53. İngiliz Akademisi Film Ödülleri'nde En İyi Ses ve En İyi Özel Görsel Efektler ödüllerini kazandı ve Wachowski'ler, 26. Saturn Ödülleri'nde En İyi Yönetmen ve En İyi Bilim Kurgu Film ödüllerini aldı. Matrix, tüm zamanların en büyük bilim kurgu filmleri arasında kabul edilir ve 2012'de, Kongre Kütüphanesi tarafından "kültürel, tarihsel ve estetik açıdan önemli" olarak Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Film Arşivi'nde koruma altına alınmak üzere seçildi.[4]
Filmin başarısı, 2003'te iki devam filmi olan The Matrix Reloaded ve The Matrix Revolutions'ın piyasaya sürülmesine yol açtı; bunlar da Wachowski'ler tarafından yazılmış ve yönetilmiştir. Matrix franchise'ı, Wachowski'lerin yoğun olarak yer aldığı bir animasyonlu antoloji filmi olan The Animatrix ile çizgi romanlar, video oyunları ve genişletilmiş teorilerin üretimiyle genişletildi. Franchise, filmlerde ima edilen bazı dini ve felsefi fikirleri genişleten kitaplar ve teorilerle ilham verdi. Dördüncü bir film olan The Matrix Resurrections, 22 Aralık 2021'de yayınlandı."
Konusu
Saygın bir yazılım şirketinde çalışan Thomas Anderson (Keanu Reeves), gecelerini "Neo" adı altında program kırarak ve Matrix'i araştırarak geçirir. Esrarengiz şekilde Trinity ve Morpheus ile tanışan Neo, yaşadığı dünyanın aslında beyninde gerçekleşen bir simülasyondan ibaret olduğunu öğrenir ve kendini bu durumdan kurtarmak için Morpheus'un önderliğindeki ekibe katılır. Neo gerçek dünyada ilk nefesini aldıktan sonra simülasyona tekrar girerek Matrix'in ne olduğunu kavrayacak ve kurtarılma nedenini öğrenerek gelişen olaylar çerçevesinde yeni kimliğini tanımaya çalışacaktır.
Filmdeki olaylar çok ileri bir tarihte teknolojinin son derece gelişmiş olduğu, yapay zekaya sahip makinelerin yaratılmış olduğu bir dünyada geçmektedir. Bu dünyada makineler ve insanlar arasında ortaya çıkmış, savaş sonucunda insan ırkı makineleri yenebilmek için onların enerji kaynağı olan güneş ışınlarının dünyaya inmesini engellemek adına, gökyüzünü kimyasal silahlarla siyah bulutlar oluşturmak suretiyle kapatmıştır. Bunun sonucunda enerji ihtiyacını karşılayamayan makineler yeni enerji kaynakları bulmaya yönelir ve insan vücudunun çok iyi bir enerji motoru olduğunu fark ederler. Böylece insanları köle olarak enerji üretimi için kullanmaya başlarlar ve herhangi bir isyan durumundan kaçınmak için insanların zihinlerini meşgul edecek bir program tasarlarlar. Bunun sonucunda köle insanlar aslında bilinçsiz bir şekilde uyurken zihinleri makinelere bağlı bir şekilde Matrix programının içerisinde her şeyden habersiz sanal bir dünyada yaşamaya devam ederler. Filmin başkahramanı Neo bu insan tarlalarında uyanır ve gerçek dünyada insanların yaşadığı tek yer altı şehri olan Zion'a götürülür ve gerçek dünyaya alıştıktan sonra Morpheus'un ekibiyle beraber makinelere karşı savaşmaya başlar..
Oyuncu kadrosu ve Türkçe seslendirme
Keanu Reeves ... Neo / Thomas Anderson (Murat Şen)
Laurence Fishburne ... Morpheus (Ayhan Kahya)
Carrie-Anne Moss ... Trinity (Özden Ayyıldız)
Hugo Weaving ... Ajan Smith (Ali Ekber Diribaş)
Joe Pantoliano ... Cypher (Faruk Akgören)
Marcus Chong ... Tank (Uğur Taşdemir)
Julian Arahanga ... Apoc (Talat Turhan Türkeli)
Belinda McClory ... Switch (Deniz Kurtuluş)
Matt Doran ... Mouse (İlham Erdoğan)
Anthony Ray Parker ... Dozer (Ahmet Nasıroğlu)
Rowan Witt ... Kaşıklı Çocuk (Aysun Topar)
David Aston ... Rhineheart (Aziz Güngör)
Marc Aden Gray ... Choi (Cüneyt Öner)
Ada Nicodemou ... Dujour (Burcu Güneştutar)
Gloria Foster ... Kahin (Nalan Yavuz)
Deni Gordon ... Rahibe (Figen Aksoy)
Paul Goddard ... Ajan Brown (Murat Atıl)
Robert Taylor ... Ajan Jones (İsmail Yıldız)
Ödüller
Matrix dört Oscar aldı.
- 2000 En İyi Ses Kurgusu Akademi Ödülü
- 2000 En İyi Ses Miksajı Akademi Ödülü
- 2000 En İyi Film Kurgusu Akademi Ödülü
- 2000 En İyi Görsel Efekt Akademi Ödülü
Ayrıca bakınız
Vikipedi'nin kardeş projelerinden hakkında daha fazla bilgi edinin | |
 | Vikisöz'de alıntılar |
Kaynakça
- ^ Vinyard, Marc. "Box Office Mojo". CC Advisor. 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2024.
- ^ Allen, Jamie (November 28, 2012). "The Matrix and Postmodernism". Prezi.com. Archived from the original on December 21, 2019. Retrieved April 15, 2019.
- ^ HOOGEN, R. J. VAN DEN (Şubat 2012). "AVERAGING SPACE-TIME: WHERE DO WE GO FROM HERE?". The Twelfth Marcel Grossmann Meeting. WORLD SCIENTIFIC. doi:10.1142/9789814374552_0029.
- ^ Page, Jason S. (4 Haziran 2013). "Boildown Study on Supernatant Liquid Retrieved from AW-106 in December 2012". 18 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2024.
