Dmitri Şostakoviç

Dmitri Dmitriyeviç Şostakoviç Дми́трий Дми́триевич Шостако́вич
1950'de Şostakoviç
Doğum	25 Eylül 1906(1906-09-25) Sankt-Peterburg, Rus İmparatorluğu
Ölüm	9 Ağustos 1975 (68 yaşında) Moskova, SSCB
Milliyet	Rus
Meslek	Müzisyen, Besteci, Piyanist, Milletvekili
İmza

Dmitri Dmitriyeviç Şostakoviç (Rusça: Дми́трий Дми́триевич Шостако́вич, 25 Eylül 1906, Sankt-Peterburg – 9 Ağustos 1975, Moskova), Rus bestecidir.^[1] SSCB Yüksek Sovyet Milletvekili, Lenin Nişanı sahibidir. Besteci ve piyanist olmasının yanı sıra film müziği ve caz da dahil olmak üzere pek çok türde eserler verdi. 20. yüzyılın en tanınan bestecilerinden biri olarak kabul edilir.

Şostakoviç, Sovyet mareşali Mihail Tuhaçevski'nin himayesinde ün kazandı. RSFSC Yüksek Sovyeti'nde (1947) ve Sovyetler Birliği Yüksek Sovyeti'nde (1962'den ölümüne kadar) görev yaptı.

Çalışmalarında çeşitli müzik tekniklerini bir araya getirerek hibrit bir ses geliştiren Şostakoviç, Igor Stravinsky'nin öncülediği neoklasik tarzdan ve Gustav Mahler'in geç romantizminden de büyük ölçüde etkilenmiştir. Eserlerinin büyük çoğunluğunda keskin kontrastlar göze çarpmaktadır.

Şostakoviç'in orkestra eserleri 15 senfoni ve altı konçerto içerir.

Yaşamı

Gençlik yılları

25 Eylül 1906'da Saint Petersburg, Rus İmparatorluğu'nda Podolskaya Caddesi'nde doğan Shostakovich, Dmitri Boleslavovich Shostakovich ve Sofiya Vasilievna Kokoulina'nın üç çocuğundan ikincisiydi. Shostakovich'in ataları Sibirya'lıydı ^[2] ama baba tarafından büyükbabası Bolesław Szostakowicz Polonyalı Roma Katolik kökenliydi, aile köklerinin izi bugünkü Belarus'taki Vileyka kasaba bölgesine kadar gider.

Bestecinin büyük babası Polonyalı veteriner Pyotr Şostakoviç idi. 1863-64 Ocak Ayaklanması sırasında Polonyalı bir devrimci olan Szostakowicz, Dmitry Karakozov'un Çar II. Aleksandr'a yönelik suikast girişimini izleyen sıkı önlemlerinde 1866'da Narym'e sürgüne gönderildi.^[3] Szostakowicz, sürgün süresi sona erdiğinde Sibirya'da kalmaya karar verdi. Sonunda İrkutsk'ta başarılı bir bankacı oldu ve geniş bir aile yetiştirdi. Bestecinin babası olan oğlu Dmitri Boleslavoviç Şostakoviç, 1875'te Narym'de sürgünde doğdu ve Saint Petersburg Üniversitesi'nde fizik ve matematik okudu, 1899'da mezun oldu. Daha sonra Saint Petersburg'daki Ağırlıklar ve Ölçüler Bürosunda Dmitri Mendeleyev'in yanında mühendis olarak çalışmaya başladı. Babası Dmitri Boleslavoviç Şostakoviç, ünlü bir kimyacıydı. 1903'te başka bir başkent Sibirya göçmeni Sofiya Vasilievna Kokoulina ile Sibiryalı bir Rus'un altı çocuğundan biri ile evlendi.^[3] Annesi Sofya Vasilyeva ise bir piyanistti.

Oğulları Dmitri Dmitriyevich Shostakovich, dokuz yaşında annesiyle piyano derslerine başladıktan sonra müziğe yetenekli olduğunu gösterdi. Birkaç kez, annesinin bir önceki derste ne çaldığını hatırlama konusunda olağanüstü bir yetenek sergiledi ve önüne yerleştirilmiş farklı müzikleri okuyormuş gibi yaparken önceki dersin müziğini çalma "eylemine kapılırdı".^[4] Dmitri Şostakoviç piyano derslerine dokuz yaşındayken başladı. İlk öğretmeni annesi olmuştu. Bundan sonra profesyonel öğretmenlerden dersler almaya başladı.

1918'de Kadet partisi'nin Bolşevik denizciler tarafından öldürülen iki liderinin anısına "Devrim Kurbanlarının Anısına Cenaze marşı" 'nı yazdı.^[5]

1919'da, 13 yaşındayken,^[6]Şostakoviç Petrograd Konservatuvarı'na kabul edildi. Konservatuvar'ın başkanı, o sırada onun gelişimini yakından takip eden ve onu terfi ettiren Aleksandr Glazunov'du.^[7] Shostakovich, Leonid Nikolayev ve Elena Rozanova ile piyano, Maximilian Steinberg ile kompozisyon ve arkadaşı olan Nikolay Sokolov ile kontrpuan ve füg çalıştı.^[8] Ayrıca Alexander Ossovsky'nin müzik tarihi derslerine de katıldı.^[9] 1925'te, Beethoven'ın Birinci Senfonisi'nin özel konserinde konservatuvar orkestrasını yönettiği Nikolai Malko'nun şeflik derslerine kaydoldu. Bestecinin sınıf arkadaşı Valerian Bogdanov-Berezhovsky'nin hatıralarına göre:

Shostakovich podyumda durdu, saçı ve ceketinin manşetleriyle oynadı, hazır enstrümanlarla sessiz gençlere baktı ve sopayı kaldırdı. ... Orkestrayı ne durdurdu ne de bir açıklama yaptı; tüm dikkatini, hareketlerinde çok net bir şekilde sergilenen tempo ve dinamik yönlerine odakladı. Girişteki "Adagio molto" ile ilk tema olan "Allegro con brio" arasındaki zıtlıklar, akorların vuruş vurguları (üflemeli çalgılar, Fransız kornoları, pizzicato yaylılar) ile girişteki anlık uzatılan piyano arasındaki zıtlıklar gibi onları takip etmek oldukça çarpıcıydı. İlk konunun kalıbına verilen karakter, hatırlıyorum, hem güçlü bir çaba hem de hafiflik vardı; bas bölümünde, şefkatle işlenmiş artikülasyonun vurgulanmış bir esnekliği vardı. ... Bu tür anlar ... bir parçanın karakterinin sezgisel olarak rafine şekilde anlaşılmasından ve parçanın içine gömülü müzikal imge unsurlarından doğan doğaçlama bir düzenin keşifleriydi. Ve oyuncular bundan keyif aldı.^[10]

Zor şartlar altında eğitimine devam ederken zaman zaman öğretmeni Leonid Nikolayev'in evinde derslere devam etti. Ailenin maddi sorunları oluşmaya başladı.

1922 yılının başlarında babası kötü beslenmeden dolayı zatüreden öldü. Sofya Vasilevna üç çocuğu ile ortada kaldı. Ancak eğitimine Aleksandr Glazunov'un desteğiyle devam etti. Piyanolarını sattılar fakat yeterli olmadığı için ablası Marya ile birlikte çalışmaya başladı. İlk işi bir sinemada piyano çalmaktı. Bu besteci kimliğine büyük katkı sağladı ve doğaçlama yeteneğini geliştirmiş oldu. Bu zaman zarfında vereme yakalandı, on yıl süreyle bu hastalığın etkisinde kaldı.

20 Mart 1925'te, Şostakoviç'in müziği ilk kez Moskova'da, arkadaşı Vissarion Shebalin eserlerinin de yer aldığı bir programda çalındı. Bestecinin hayal kırıklığına uğramasına rağmen, oradaki eleştirmenler ve halk müziğini soğuk karşıladı. Moskova ziyareti sırasında, Mikhail Kvadri onu Mihail Tuhaçevski ile tanıştırdı,^[11] o da bestecinin kalacak yer bulmasına ve orada çalışmasına yardımcı oldu ve "çok şık bir otomobille" onu konsere götürmesi için bir şoför gönderdi.^[12]

Shostakovich'in müzikal atılımı, 19 yaşında mezuniyet eseri olarak yazdığı Birinci Senfoni'ydi. Başlangıçta Shostakovich, konservatuvar orkestrasıyla özel olarak icra etmeyi arzuladı ve scherzo'yu kendisi yönetmeye hazırlandı. 1925'in sonlarında Malko, Steinberg ve Shostakovich'in arkadaşı Boleslav Yavorski senfoniyi dikkatine sunduktan sonra prömiyerini Leningrad Filarmoni Orkestrası ile yürütmeyi kabul etti.^[13] 12 Mayıs 1926'da Malko senfoninin prömiyerini yaptı; seyirci bunu coşkuyla karşıladı ve scherzo'nun bir tekrarını talep etti. Bundan sonra Shostakovich, senfonik çıkış tarihini düzenli olarak kutladı.^[14]

İlk kınama

1936 Şostakoviç'in gözden düştüğü bir zamandı. O yıl Pravda gazetesinde kendisine bir dizi suçlamalarda bulunuldu. Bunlardan en önemlisi Stalin emriyle hazırlanıldığı düşünülen Müzik yerine karmaşa başlıklı makaleydi. Bu makalede Mtysenkli Lady Macbeth ağır olarak eleştiriliyor ve müziği "Kaba ve ilkel" olarak tanımlanıyordu. Bu olaylar sonunda maaşının bir kısmı düşürüldü.

Büyük Terör yılları olan 1937'de mimlendi, birçok arkadaşı ve akrabası hapsedildi veya öldürüldü. Bu dönemde onun tek tesellisi oğlu Maxim'den 2 yıl sonra, 1936'da doğan kızı Galina oldu. Bütün bu suçlamalara cevabını 1937 yılında yaptığı beşinci senfoni ile verdi. İlk eserleri arasında sayılan bu senfoni muhafazakâr bir türdü.

Çalışmaları

Ödülleri

Sovyetler Birliği

• Sosyalist Emek Kahramanı (1966)
• Lenin Nişanı (1946, 1956, 1966)
• Ekim Devrimi Nişanı (1971)
• Kızıl Bayrak İşçi Nişanı (1940)
• Halk Kardeşliği Nişanı (1972)
• SSCB Halk Sanatçısı (1954)
• Lenin Ödülü (1958)
• Stalin ödülü sanat dalında (1941, 1941, 1942, 1946, 1946, 1948, 1949, 1949, 1949, 1950, 1952)
• RSFSR Glinka Devlet Ödülü (1968 - Bas, koro ve orkestra için "Stepan Razin'in İnfazı" adlı senfonik şiiri için.)
• RSFSR Glinka Devlet Ödülü (1974 - 14. Yaylı Çalgılar Dörtlüsü ve "Fidelity" Korali için.)

Birleşik Devletler

• Oscar Adaylığı, Khovanshchina için, En iyi müzik ödülü 1961

Birleşik Krallık

• Altın Madalya Kraliyet Filarmoni Derneği (1966)

Avusturya

• Avusturya Cumhuriyeti hizmetleri için gümüş şeref madalyası (1967)

Danimarka

• Léonie Sonning Müzik Ödülü (1973)

Finlandiya

• Wihuri Sibelius Prize (1958)

Belçika

• Belçika Kraliyet Bilim, Edebiyat ve Güzel Sanatlar Akademisi Üyesi (1960)

Medya

Kaynakça

Ayrıca bakınız

• Dmitri Şostakoviç besteleri

Dış bağlantılar

• Shostakovich.tk Site of Shostakovich (İspanyolca)
• About Viola Sonata "Letter from Leningrad" By: Boris Tishenko a former student of Dmitri Dmitrievich Shostakovich and a head figure of the Composers’ Union in St. Petersburg. Notes and translation by: Sergei V. Korschmin
• D. Shostakovich Photos
• Journey of Dmitri Shostakovich An Interview with Filmmaker Helga Landauer
• 100 years's special of Dmitri Shostakovich^{[ölü/kırık bağlantı]} download all symphonies in mp3 (İspanyolca)
• Epitonic.com: Dimitri Shostakovich featuring tracks from Written With The Heart's Blood
• Archive of BBC's "Discovering Music" radio show 26 Haziran 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., featuring Shostakovich's Symphony No. 5, Symphony No. 10, String Quartet No. 8, and Cello Concerto No. 1.
• Classic Cat - Dimitri Shostakovich 26 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.: An overview of free downloadable Shostakovich music on the internet by Classic Cat - the free classical music directory.
• Alex Ross: The Rest is Noise: Free Shostakovich! 13 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.: Alex Ross explains why he has changed his views on Testimony, and now accepts Laurel Fay's evidence that it is a forgery.
• Shostakovich Information Repository
• The Aviv String Quartet and Guest: String Quartet No. 8 in C minor, op. 110.
• Trio E-Minor op. 67 - streaming webcast performed by Panufnik Trio
• Various pieces of him in streaming media by Classical Music Archives 24 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• ViolinMP3.com - Streaming webcasts of Piano Quintet Op.57 and Romances on Verses by Alexander Blok Op.127 23 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• imdb.com entry for 'Testimony' 2 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.: a 1988 film adaptation of the Solomon Volkov book, directed by Tony Palmer and starring Ben Kingsley in the lead role of Dimitri Shostakovich
• BBC Presenter Stephen Johnson on Shoshtakovich and Depression 6 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Shostakovich at his original publisher Sikorski 26 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (German)
• Two Greek Conductors, Alkis Mpaltas and Byron Fidetzis are giving an interview to Paris Konstantinidis for Classicalmusic.gr about D.Shostakovich In Greek
• DSCH Journal 5 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Video of the young Shostakovich playing the end of his Piano Concerto No.1 9 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• WorldCat Identities page for 'Shostakovich, Dmitriĭ Dmitrievich 1906-1975'^{[ölü/kırık bağlantı]}
• Shostakovich mp3 26 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.