Lijaza

U biohemiji, lijaza je enzim koji katalizuje razlaganje različitih hemijskih veza na način koji se razlikuje od hidrolize i oksidacije, često formirajući novu dvostruku vezu ili nov prsten. Na primer, enzim koji katalizizuje ovu reakciju je lijaza:

ATP → cAMP + PP_i

Lijaze se razlikuju od drugih enzima po tome što im je neophodan samo jedan supstrat za reakciju u jednom pravcu, a dva supstrata za reverznu reakciju.

Nomenklatura

Sistematska imena se formiraju kao „supstratna grupa lijaza“. Primeri uobičajenih imena su: dekarboksilaza, dehidrataza, aldolaza, etc. Kad je reverzna reakcija važnija, naziv sintaza se može koristiti u imenu.

Klasifikacija

Lijaze se klasifikuju kao EC 4 u klasifikaciji enzima EC brojevima. Lijaze se mogu dalje klasifikovati u sedam potklasa:

EC 4.1 obuhvata lijaze koje raskidaju ugljenik-ugljenik veze, kao što su dekarboksilaze (EC 4.1.1), aldehidne lijaze (EC 4.1.2), okso kiselinske lijaze (EC 4.1.3) i druge (EC 4.1.99)
EC 4.2 obuhvata lijaze koje raskidaju ugljenik-kiseonik veze, kao što su dehidrataze
EC 4.3 obuhvata lijaze koje raskidaju ugljenik-azot veze
EC 4.4 obuhvata lijaze koje raskidaju ugljenik-sumpor veze
EC 4.5 obuhvata lijaze koje raskidaju ugljenik-halid veze
EC 4.6 obuhvata lijaze koje raskidaju phosphorus-kiseonik veze, npr adenilatna ciklaza i guanilatna ciklaza
EC 4.99 obuhvata druge lijaze, kao što su ferohelataze

Literatura

EC 4 Introduction from the Department of Chemistry at Queen Mary, University of London
Nicholas C. Price; Lewis Stevens (1999). Fundamentals of Enzymology: The Cell and Molecular Biology of Catalytic Proteins (Third изд.). USA: Oxford University Press. ISBN 019850229X.
Eric J. Toone (2006). Advances in Enzymology and Related Areas of Molecular Biology, Protein Evolution (Volume 75 изд.). Wiley-Interscience. ISBN 0471205036.
Branden C; Tooze J. Introduction to Protein Structure. New York, NY: Garland Publishing. ISBN 0-8153-2305-0.
Irwin H. Segel. Enzyme Kinetics: Behavior and Analysis of Rapid Equilibrium and Steady-State Enzyme Systems (Book 44 изд.). Wiley Classics Library. ISBN 0471303097.
William P. Jencks (1987). Catalysis in Chemistry and Enzymology. Dover Publications. ISBN 0486654605.

Vidi još

Spisak EC brojeva enzima koji pripadaju kategoriji EC 4

Spoljašnje veze

Enzimi

Teme

Tipovi

EC1 Oksidoreduktaze /spisak
EC2 Transferaze /spisak
EC3 Hidrolaze /spisak
EC4 Lijaze /spisak
EC5 Izomeraze /spisak
EC6 Ligaze /spisak

B enzm: 1.1/2/3/4/5/6/7/8/10/11/13/14/15-18, 2.1/2/3/4/5/6/7/8, 2.7.10, 2.7.11-12, 3.1/2/3/4/5/6/7, 3.1.3.48, 3.4.21/22/23/24, 4.1/2/3/4/5/6, 5.1/2/3/4/99, 6.1-3/4/5-6