Zofia Lejmbach

Zofia Lejmbach
Data i miejsce urodzenia	16 września 1901 Mińsk
Data i miejsce śmierci	5 września 1995 Warszawa
Zawód, zajęcie	lekarz
Odznaczenia

Zofia Lejmbach (ur. 16 września 1901 w Mińsku^[1], zm. 5 września 1995^[2] w Warszawie) – polska doktor nauk medycznych, profesor i prorektor (1962–1966) Akademii Medycznej w Warszawie, działacz niepodległościowy, pierwsza kobieta Prezes Konsystorza Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w RP.

Służba w medycynie

Naukę rozpoczęła w Kijowie w szkole sanitariuszek; w ukończeniu tej szkoły przeszkodziła jej I wojna światowa. Jako absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego odbyła staż medyczny w szpitalach warszawskich, poznańskich, w Paryżu, Rzymie i Strasburgu. Po powrocie do kraju pracowała w Szpitalu im. Karola i Marii^[3]. Ze szpitalem tym związana była przez większość swojego życia. Była ordynatorem tego szpitala od września 1939^[4]. Po wojnie pełniła funkcję kierownika Kliniki Diagnostycznej Szpitala Klinicznego przy ul. Działdowskiej, będącego kontynuatorem Szpitala Karola i Marii. Była wieloletnim sekretarzem Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego.

Służba niepodległościowa

W latach 1915–1918 była aktywnym członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej na Kresach. W czasie okupacji pełniła funkcję szefa Służby Sanitarnej Okręgu Warszawskiego AK, w powstaniu warszawskim była szefem Służby Sanitarnej okręgu „Śródmieście”. We wrześniu 1944 roku ciężko ranna trafiła do Szpitala Powstańczego. Ewakuowała się z tego szpitala wraz z grupą kilkudziesięciu rannych do domu rodzinnego w Skoroszach pod Warszawą.

Dane biograficzne, odznaczenia, inne

Była aktywnym członkiem Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w Polsce; pierwszą kobietą wybraną na prezesa Konsystorza tego Kościoła^[5] w roku 1961, którą to funkcję pełniła przez dwie kadencje^[6].

Zofia Lejmbach była współautorką kilku wydawnictw z zakresu medycyny^[7]. W artykule z 1949 roku jako pierwsza opisała przypadki mukowiscydozy w Polsce, wówczas określanej jako dysporia enterobronchopancreatica congenita familiaris^[8].

W młodości w tragicznym wypadku utraciła ukochanego. Nie wyszła za mąż i nie miała własnych dzieci. Natomiast całe swe życie poświęciła dzieciom chorym i upośledzonym. Mieszkała w Warszawie, przy ulicy Górskiego^{[potrzebny przypis]}.

Zmarła w Warszawie, pochowana na cmentarzu ewangelickim przy ul. Żytniej (kwatera W-3-8)^[9].

Odznaczenia i tytuły państwowe
Data	Nazwa
1918	Odznaka pamiątkowa Polskiej Organizacji Wojskowej
1921	Krzyż Walecznych
1932	Krzyż Niepodległości z Mieczami^[10]
1955	Medal 10-lecia Polski Ludowej^[11]
1964	Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
1970	Krzyż Armii Krajowej (rząd RP w Londynie)
1982	Warszawski Krzyż Powstańczy
1989	tytuł „Zasłużonej dla zdrowia Narodu”
1990	Krzyż za udział w Wojnie 1918–1921

Przypisy

↑ Zofia Lejmbach - nekrolog. „Gazeta Wyborcza”. 215 (Gazeta Stołeczna), s. 12, 14 września 1995. Warszawa: Agora S.A.. ISSN 0860-908X.
↑ Nekrologi warszawskie. [dostęp 2009-03-25]. (pol.).
↑ Był to szpital dziecięcy ufundowany przez córkę zmarłych przemysłowców i społeczników Karola (1839–1900) i Marii (1860–1913) Szlenkierów – Zofię. Adrian Uljasz, "Słowo i Myśl" nr 4/2008: Prof. Władysław Szenajch (1879–1964). Lekarz i przyjaciel dzieci. [dostęp 2009-03-24]. (pol.).
↑ Adrian Uljasz/2008: Ze źródeł do dziejów szpitalnictwa. Akt fundacyjny Szpitala Karola i Marii w Warszawie. [dostęp 2011-02-06]. (pol.).
↑ Kazimierz Bem, „Jednota” nr 1–2/2004: Wielebna Antonietta Louisa Brown Blackwell. [dostęp 2009-03-24]. (pol.).
↑ Kazimierz Bem: Kościół Ewangelicko - Reformowany w RP i kobiety. [dostęp 2009-03-25]. (pol.).
↑ Katalog Biblioteki Narodowej. [dostęp 2009-03-25]. (pol.).
↑ Mariusz Tomczak. Lekarz dzieci. „Gazeta Lekarska”. 6/2018. s. 51. ISSN 0867-2164.
↑ śp. Zofia Lejmbach
↑ M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 296 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
↑ M.P. z 1955 r. nr 99, poz. 1387 - Uchwała Rady Państwa z dnia 13 stycznia 1955 r. nr 0/114 - na wniosek Ministra Zdrowia - wymieniona jako Leimbach Zofia.