Yasunari Kawabata

Yasunari Kawabata
川端 康成
Ilustracja
Yasunari Kawabata przy pracy, 1946
Data i miejsce urodzenia

14 czerwca 1899
Osaka

Data i miejsce śmierci

16 kwietnia 1972
Zushi

Narodowość

japońska

Dziedzina sztuki

literatura

Nagrody

Nagroda Nobla w dziedzinie literatury

Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Yasunari Kawabata (jap. 川端 康成 Kawabata Yasunari; ur. 14 czerwca 1899 w Osace, zm. 16 kwietnia 1972 w Zushi) – prozaik i poeta japoński, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za 1968 rok[1] jako pierwszy japoński pisarz[2].

Życiorys

Urodził się w Osace w bogatej i wykształconej rodzinie. Jego rodzice zmarli, kiedy miał 3 lata, parę lat później zmarła jego babcia, a tuż po niej jedyna siostra, co wywarło wielkie piętno na jego życiu i twórczości. W latach 1920–1924 studiował literaturę japońską na Tokijskim Uniwersytecie Cesarskim. Poznał tam Kana Kikuchiego (dziennikarz, dramaturg, pisarz), który zaprosił go do pracy w redakcji Bungei Shunjū, a po studiach w 1924 r. wraz z pisarzem Riichi Yokomitsu (1898–1947) założył pismo Bungei Jidai. Stało się ono ośrodkiem nowej orientacji literackiej, nazwanej neosensualizmem. W swoim eseju programowym Kankaku katsudō – kaikyū bungakusha shokui (Działalność zmysłów – klasowi panowie literaci, 1925) Yokomitsu zaliczył do niego: futuryzm, ekspresjonizm, kubizm, dadaizm, symbolizm, a przede wszystkim te ich aspekty, które służyły odnowie widzenia świata i zmianie środków artystycznych[3].

Yasunari Kawabata w 1930 roku z przyszłą żoną Hideko (z jego lewej strony) i jej młodszą siostrą Kimiko

Pierwszy sukces pisarski odniósł w 1925 r. autobiograficznym opowiadaniem Izu no odoriko (jap. 伊豆の踊子 Tancerka z Izu).

W 1931 r. ożenił się z Hideko Matsubayashi i zamieszkał w Tokio. W czasie II wojny światowej zajmował się pracą naukową i podróżował po Mandżurii.

Kawabata Yasunari w 1968 roku

W latach 1948-1965 był prezesem japońskiego PEN Clubu. Wtedy też opublikował swoje najsłynniejsze powieści – Tysiąc żurawi (jap. 千羽鶴 Senba-zuru) i Głos góry (jap. 山の音 Yama no oto), które przyniosły mu w 1959 r. prestiżowy Medal Goethego we Frankfurcie, a w 1968 r. Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury. Pod koniec życia był bardzo schorowany. W 1972 r. – dwa lata po samobójstwie swojego przyjaciela, Yukio Mishimy – również odebrał sobie życie.

Twórczość

  • Dziennik szesnastolatka (jap. 十六歳の日記 Jūrokusai no nikki; 1925)
  • Tancerka z Izu (jap. 伊豆の踊子 Izu no odoriko; 1926)
  • Ozdoby uczuć (jap. 感情装飾 Kanjō sōshoku; 1926)
  • Krystaliczne fantazje (jap. 水晶幻想 Suishō gensō; 1931)
  • Pieśń liryczna (jap. 抒情歌 Jojōka; 1932)
  • Ptaki i zwierzęta (jap. 禽獣 Kinjū; 1935)
  • Kraina śniegu (jap. 雪国 Yukiguni; 1935-1937)
  • Tysiąc żurawi (jap. 千羽鶴 Senbazuru; 1949)
  • Głos góry (jap. 山の音 Yama no oto; 1949-1954)
  • Meijin – mistrz go (jap. 名人 Meijin; 1951) – powieść opowiadająca o ostatniej grze wielkiego mistrza w go
  • Jezioro (jap. みづうみ Mizuumi; 1954)
  • Śpiące piękności (jap. 眠れる美女 Nemureru bijo; 1961)
  • Piękno i smutek (jap. 美しさと哀しみと Utsukushisa to kanashimi to; 1961−1963)
  • Stara stolica (jap. 古都 Koto; 1962)

Przypisy

  1. The Nobel Prize in Literature 1968 (ang.)
  2. Melanowicz 2011 ↓, s. 366.
  3. Melanowicz 2011 ↓, s. 367.

Bibliografia

  • Mikołaj Melanowicz: Historia literatury japońskiej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011. ISBN 978-83-01-16431-7. OCLC 802091768.
  • W kręgu «Yukiguni». Język i sztuka pisarska Kawabaty Yasunariego, red. Romuald Huszcza, Katarzyna Sonnenberg-Musiał, Aleksandra Szczechla, WUJ, Kraków 2020, str. 327, ISBN 978-83-233-4878-8.

Linki zewnętrzne

  • Biografia Yasunari Kawabaty. hanamiweb.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-06)]. w witrynie Tazoe Masanori Office ] (zarchiwizowano = 2014-10-06) (ang.)
  • Yasunari Kawabata w bazie authorscalendar.info (ang.)
  • p
  • d
  • e
XX wiek
XXI wiek

Nobel

Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000088384272
  • VIAF: 97450170
  • LCCN: n81097752
  • GND: 118776940
  • NDL: 00028570
  • LIBRIS: 64jlmv8q44gnmp2
  • BnF: 119095085
  • SUDOC: 026946521
  • SBN: CFIV007353
  • NLA: 36731036, 35262212
  • NKC: jn20000603323
  • BNE: XX907026
  • NTA: 069568790
  • BIBSYS: 90334047
  • CiNii: DA00077548
  • Open Library: OL248278A
  • PLWABN: 9810646507505606
  • NUKAT: n97002607
  • J9U: 987007304699305171
  • PTBNP: 50302
  • CANTIC: a11046417
  • LNB: 000042652
  • NSK: 000060744
  • CONOR: 19608931
  • ΕΒΕ: 137835
  • BLBNB: 000255137
  • KRNLK: KAC199632275
  • LIH: LNB:V*68480;=BM
  • WorldCat: lccn-n81097752
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3921323
  • Britannica: biography/Kawabata-Yasunari
  • Universalis: kawabata-yasunari-1899-1972
  • БРЭ: 2031054
  • NE.se: yasunari-kawabata
  • SNL: Yasunari_Kawabata
  • VLE: jasunari-kavabata
  • Catalana: 0035464
  • DSDE: Kawabata_Yasunari
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 30996