Wołodymyr Iwasiuk

Ten artykuł od 2010-08 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Wołodymyr Iwasiuk
Володимир Івасюк
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

4 marca 1949
Kocmań

Data i miejsce śmierci

24 lub 27 kwietnia 1979
Brzuchowice

Odznaczenia
Narodowa Nagroda im. Tarasa Szewczenki (Ukraina)
Bohater Ukrainy „Orderu Państwa”
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Wołodymyr Iwasiuk (ukr. Володимир Івасюк; ur. 4 marca 1949 w Kicmaniu, zm. 24 lub 27 kwietnia 1979 w Brzuchowicach) – ukraiński poeta, kompozytor i muzyk. Odznaczony pośmiertnie tytułem bohatera Ukrainy w 2009 roku. Jego największym przebojem muzycznym była piosenka Czerwona ruta (Червона Рута)[1] skomponowana w 1970 r.

Życiorys

Wołodymyr Iwasiuk urodził się w 4 marca 1949, w mieście Kicmań, w rodzinie nauczycieli. Będąc dzieckiem uczęszczał do miejscowej muzycznej szkoły dla dzieci. Później kontynuował naukę w średniej szkole w Kicmaniu. Od dziecka brał udział w licznych koncertach i przeglądach muzycznych. W 1964 założył swój własny zespół „Bukowynka”, który zwyciężył na konkursie republikańskim. W 1966 rodzina Iwasiuków przeprowadziła się do Czerniowców, tam zostaje przyjęty do Instytutu Medycznego.

Był jednym z założycieli ukraińskiej muzyki pop, autor 107 pieśni, 53 utworów instrumentalnych oraz muzyki do kilku spektakli, z zawodu lekarz i skrzypek, grał na fortepianie, wiolonczeli i gitarze. Jego ciało znaleziono 18 maja 1979 powieszone w lesie. Według oficjalnej wersji popełnił samobójstwo, jednak społeczeństwo i współcześni badacze mają wątpliwości co do tej wersji[2].

Dokumenty archiwalne opisujące sprawę znajdują się w Moskwie i nie były udostępnione ani krewnym, ani pracownikom muzeum poświęconego kompozytorowi. Krewni Iwasiuka uważają, że został on zabity. Podobne stanowisko formułują obecnie służby bezpieczeństwa, a także medyczne zespoły badawcze[2]. 26 stycznia 2009 roku Prokuratura Generalna Ukrainy wznowiła dawno zamkniętą już sprawę kryminalną dotyczącą śmierci kompozytora, która w 2012 roku została ponownie zamknięta ze względu na „brak jasnych dowodów na popełnienie przestępstwa”. Kompozytor został pochowany na cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.

W 2009 roku został pośmiertnie uhonorowany tytułem Bohatera Ukrainy, przez prezydenta Wiktora Juszczenkę.

Sylwetkę kompozytora w polskiej literaturze przywołał Sławomir Gowin, autor spektaklu Czerwona ruta, który wystawił w sierpniu 2010 roku Teatr im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie. Przedstawienie w reżyserii Dariusza Brojka traktuje o sprawach polsko-ukraińskich poprzez piosenkę ukraińską, w tym także słynną „Czerwoną rutę” Iwasiuka. To pierwsze tak szerokie odwołanie do jego twórczości w Polsce. Wcześniej Czerwoną rutę wykonywał Janusz Gniatkowski i – w oryginale – zespół „No to co”. Od lat 60. realizacja rzeszowska jest pierwszym powrotem do tamtych klimatów[3].

Przypisy

  1. Andrzej Kępiński: Ukraina – po obu stronach Dniestru. Poznań: Zysk i S-ka, grudzień 2013, s. 139, seria: Człowiek poznaje świat. ISBN 978-83-7785-346-7.
  2. a b ОлесяО. Котубей ОлесяО., Івасюк: "Ми з колиски — націоналісти, якщо матері співають українські колискові. Тому нас перевиховують у концтаборах" [online], suspilne.media, 3 marca 2023  (ukr.).
  3. Wyborcza.pl [online], rzeszow.wyborcza.pl [dostęp 2017-11-27] .
  • ISNI: 000000005548869X
  • VIAF: 70087584
  • LCCN: n90721262
  • GND: 132327953
  • SUDOC: 169148637
  • NKC: js2006312183
  • PLWABN: 9810618797705606
  • WorldCat: lccn-n90721262