Val Kilmer

Val Kilmer (2005)

Imię i nazwisko

Val Edward Kilmer

Data i miejsce urodzenia

31 grudnia 1959
Los Angeles

Zawód

aktor, producent filmowy

Współmałżonek

Joanne Whalley
(1988–1996; rozwód)

Lata aktywności

od 1983

Multimedia w Wikimedia Commons

Strona internetowa

Val Edward Kilmer^[1] (ur. 31 grudnia 1959 w Los Angeles) – amerykański aktor i producent filmowy, teatralny i telewizyjny.

Życiorys

Wczesne lata

Urodził się w Sylwestra 1959^[2] w Los Angeles^[3]^[4] jako drugi z trzech synów Gladys (z domu Ekstadt) i Eugene’a Dorrisa Kilmera (zm. 1993)^[5], dystrybutora aerokosmicznego sprzętu i posiadacza nieruchomości^[6]^[7]. Od strony ojca ma pochodzenie angielskie, walijskie, szkocko-irlandzkie, niemieckie oraz francuskie, natomiast jego matka jest pochodzenia szwedzkiego. Istnieją przypuszczenia, że Val posiada także korzenie czerokeskie, sefardyjskie oraz mongolskie. Dorastał ze starszym bratem Markiem i młodszym bratem Wesleyem w San Fernando Valley w południowej Kalifornii. W 1977 ukończył szkołę średnią Chatsworth High School w Chatsworth w Kalifornii, gdzie po raz pierwszy zainteresował się aktorstwem. Uczęszczał do Hollywood Professional School. Mając 17 lat wstąpił do Juilliard School w Nowym Jorku^[8].

Kariera

Grał w produkcjach off-broadwayowskich – Jak to wszystko się zaczęło (How It All Began, 1981) u boku Lindy Kozlowski jako członek Ruchu 2 Czerwca – Michael „Bommi” Baumann i Henryk IV, część 1 (1981) w roli sługi Hotspura^[9], zanim trafił na Broadway w sztuce The Slab Boys (1983)^[10] jako Alan Downie z Kevinem Baconem i Seanem Pennem. Na dużym ekranie debiutował rolą gwiazdora rocka wplątanego w szpiegowską aferę z siejącym postrach wywiadem NRD sensacyjnej komedii romantycznej Ściśle tajne (Top Secret!, 1984) z udziałem Omara Sharifa. Niedługo potem zagrał postać młodego zdolnego naukowca usiłującego nie dopuścić do wykorzystania swojej pracy przez CIA w komedii romantycznej sci-fi Prawdziwy geniusz (Real Genius, 1985). Odrzucił oferty udziału w filmach kasowych, w tym Diuna (1984), Blue Velvet (1986), Dirty Dancing (1987), Linia życia (1990), Kapitan Ameryka (1990), Ognisty podmuch (1991), Na fali (1991), Sliver (1993), Na linii ognia (1993), Niemoralna propozycja (1993), Karmazynowy przypływ (1995), Johnny Mnemonic (1995), Batman i Robin (1997), Informator (1999), Włamanie na śniadanie (2001), Austin Powers i Złoty Członek (2002) i Zakładnik (2004)^[11].

Po kasowym sukcesie filmu akcji Tony’ego Scotta Top Gun (1986), gdzie zabłysnął jako cwaniakowaty i pewny siebie pilot kapitan marynarki Tom „Iceman” Kazansky, w telewizyjnym biograficznym dramacie HBO Człowiek, który zerwał 1000 łańcuchów (The Man Who Broke 1,000 Chains, 1987) zagrał rolę weterana II wojny światowej, uciekiniera z więzienia w Georgii, który rozpoczyna nowe życie z nową tożsamością w Chicago, za którą był nominowany do nagrody CableACE. W przygodowym filmie fantasy Rona Howarda Willow (1988) wcielił się w postać odważnego rycerza i awanturnika, zdolnego jednak do pomocy i romantycznych uniesień.

W 1988 podczas Festiwalu Szekspirowskiego w Kolorado wcielił się w Hamleta. Został zaangażowany do roli legendarnego rewolwerowca w telewizyjnym westernie Billy the Kid (1989). W dreszczowcu kryminalnym Zabij mnie jeszcze raz (Kill Me Again, 1989) zagrał prywatnego detektywa wplątanego w sfingowanie śmierci swojej klientki. W listopadzie 1990 trafił na okładkę „Interview”^[12]. Wielkim sukcesem była kreacja Jima Morrisona, jednej z ikon rocka, lidera i wokalisty tytułowej grupy w biograficznym dramacie Olivera Stone’a The Doors (1991), za którą otrzymał nominację do nagrody MTV Movie Award.

W filmie sensacyjnym Tony’ego Scotta na podstawie scenariusza Quentina Tarantino Prawdziwy romans (True Romance, 1993) pojawił się jako duch Elvisa-swego rodzaju mentor głównego bohatera. W nakręconym z rozmachem westernie Tombstone (1993) z Kurtem Russellem i Michaelem Biehnem wystąpił w roli umierającego na gruźlicę rewolwerowca Doca Hollidaya.

Popularność i nominację do nagrody MTV Movie Awards przyniosła mu komiksowa postać człowieka-nietoperza/Bruce’a Wayne’a w filmie Batman Forever (1995) oraz drugoplanowa rola zawodowego złodzieja w dramacie kryminalnym Michaela Manna Gorączka (Heat, 1995) z Robertem De Niro i Alem Pacino. Za kolejne role – zrelaksowanego pomocnika tytułowego doktora w remake’u horroru Wyspa doktora Moreau (The Island of Dr. Moreau, 1996) z Marlonem Brando, irlandzkiego inżyniera w przygodowym filmie sensacyjnym Duch i Mrok (The Ghost and the Darkness, 1996) z Michaelem Douglasem, Simona Templara w sensacyjnym Phillipa Noyce Święty (The Saint, 1997) i Filipa II, ojca Aleksandra w sensacyjno-przygodowym dramacie historycznym Olivera Stone’a Aleksander (Alexander, 2004) – nie uzyskał pozytywnych opinii w oczach krytyków i trzykrotnie był nominowany do nagrody Złotej Maliny dla najgorszego aktora. Kreacja uzależnionego od narkotyków wdowca w Jezioro Salton (The Salton Sea, 2002) została uhonorowana nagrodą Prism, a za postać pozbawionego skrupułów Perry’ego van Shrike, prywatnego detektywa i geja w komedii Kiss Kiss Bang Bang (2005) odebrał w Los Angeles nagrodę Satelity.

W 2006 roku na hollywoodzkiej scenie Kodak Theatre grał biblijną postać Mojżesza w musicalu Patricka Leonarda Dziesięć przykazań (The Ten Commandments)^[13].

Zajmuje się także dubbingiem. Użyczył swojego głosu Mojżeszowi w biblijnym filmie animowanym Książę Egiptu (The Prince of Egypt, 1998)^[14]. W 2008 wystąpił w nowej wersji serialu Nieustraszony (Knight Rider) przemawiając głosem KITTa.

Życie prywatne

W 1987 związał się z aktorką Joanne Whalley, zagrali razem w filmach: Willow (1988) i Zabij mnie jeszcze raz (Kill Me Again, 1989). Wzięli ślub 28 lutego 1988. Mają córkę Mercedes (ur. 29 października 1991) i syna Jacka (ur. 6 czerwca 1995). Rozwiedli się 1 lutego 1996^[15].

Spotykał się z Mare Winningham, Cher (1982), Ellen Barkin (1984), Michelle Pfeiffer (1989), Emily Lloyd (1996), Cindy Crawford (1996), Elisabeth Shue (1996), Jaycee Gossett (1998−2000), Daryl Hannah (2001–2002), Neve Campbell (2002–2003), Bridgettą Tomarchio (2003), Angeliną Jolie (2003), Zetą Graff (2005), Paris Hilton (2005), Winoną Ryder (2005) i Izabellą Miko (2009–2012)^[16].

Został wyznawcą Stowarzyszenia Chrześcijańskiej Nauki^[17]^[18].

W 2017 ujawnił, że chorował na raka gardła. Od tego czasu żyje z tracheostomią^[19].

Filmografia

Ta sekcja od 2022-11 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.

Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.

Obsada

1983: O jeden za dużo (One Too Many) jako Eric
1984: Ściśle tajne (Top Secret!) jako Nick Rivers
1985: Prawdziwy geniusz (Real Genius) jako Chris Knight
1986: Top Gun jako Tom Kazansky, „Iceman”
1986: Zabójstwa przy Rue Morgue (The Murders in the Rue Morgue) jako Philippe Huron
1987: Człowiek, który zerwał 1000 łańcuchów (The Man Who Broke 1,000 Chains) jako Robert Eliot Burns
1988: Willow jako Madmartigan
1989: Zabij mnie jeszcze raz (Kill Me Again) jako Jack Andrews
1989: Billy the Kid jako William Bonney
1991: The Doors (The Doors) jako Jim Morrison
1992: Na rozkaz serca (Thunderheart) jako Ray Levoi
1993: Tombstone jako Doc Holliday
1993: Niesamowita McCoy (The Real McCoy) jako J.T. Barker
1993: Prawdziwy romans (True Romance) jako Mentor (Elvis)
1995: Skrzydła odwagi (IMAX) (Wings of Courage) jako Jean Mermoz
1995: Batman Forever jako Batman/Bruce Wayne
1995: Gorączka (Heat) jako Chris Shiherlis
1996: Wyspa doktora Moreau (The Island of Dr. Moreau) jako Montgomery
1996: Dead Girl jako dr Dark
1996: Duch i Mrok (The Ghost and the Darkness) jako John Patterson
1997: Święty (The Saint) jako Simon Templar
1998: Książę Egiptu (The Prince of Egypt) jako Mojżesz/Bóg (głos)
1999: Dotyk miłości (At First Sight) jako Virgil Adamson
1999: Król Joe (Joe the King) jako Bob Henry
2000: Pollock jako Willem de Kooning
2000: Czerwona Planeta (Red Planet) jako Robby Gallagher
2002: Brudna forsa (Run for the Money) jako Cornell
2002: Czas Komanczów (Comanche Moon) jako Inish Scull
2002: Jezioro Salton (The Salton Sea) jako Danny Flynne/Tom Van Allen
2003: Wonderland jako John Holmes
2003: Ukryta tożsamość (Blind Horizon) jako Frank Kavanaugh
2003: Zaginione (The Missing) jako porucznik Jim Ducharme
2004: Niełatwa Miłość (Stateside) jako SDI Skeer
2004: Łowcy umysłów (Mindhunters) jako Harris
2004: Spartan jako Robert Scott
2004: Aleksander (Alexander) jako Filip II
2005: Trudell
2005: Kiss Kiss Bang Bang jako Gay Perry
2006: Delgo jako Bogardus (głos)
2006: Alpha Numeric
2006: Deja Vu jako Andrew Pryzwarra
2006: Moscow Zero jako Andriej
2006: Letnia miłość (Summer love)
2006: Za cenę życia (10th & Wolf) jako Murtha
2006: Coin Locker Babies
2006: Dark Matter
2006: Wrobiony (Played) jako Dillon
2007: Agent One-Half jako Lance Stone
2008: XIII – Spisek (XIII: The Conspiracy) jako Mangusta (Mongoose)
2008: Nieustraszony (serial telewizyjny 2008) jako KITT (głos)
2008: Skazaniec jako John Smith
2009: Zły porucznik (Bad Lieutenant: Port of Call New Orleans) jako Stevie Pruit
2010: Bloodworth jako Warren Bloodworth
2010: MacGruber jako Dieter Von Cunth
2010: Spluwa jako Angel
2011: Blood Out jako Arturo
2011: Zabić Irlandczyka jako Joe Manditski
2011: 5 dni wojny (5 Days of War) jako Holender
2012: Minus siedem (Seven Below) jako McCormick
2013: Samoloty (Planes) jako Bravo (głos)
2017: Song to Song jako Duane
2017: Pierwszy śnieg (The Snowman) jako Gert Rafto
2022: Top Gun: Maverick jako Admirał Tom Kazansky, „Iceman”

Producent

2006: What Love Is

Występy gościnne

2004: Ekipa (Entourage) jako Sherpa

Zdjęcia archiwalne

2005: Cinema mil jako on sam

występy nie wymienione w czołówce

2004: Smokiem i mieczem (George and the Dragon) jako El Cabillo

Przypisy

↑ Val Kilmer. Listal. [dostęp 2015-09-19]. (ang.).
↑ Val Kilmer. TV.com. [dostęp 2015-09-19]. (ang.).
↑ Val Kilmer. Starpulse.com. [dostęp 2015-09-19]. (ang.).
↑ Val Kilmer. Rotten Tomatoes. [dostęp 2015-09-19]. (ang.).
↑ Val Edward Kilmer – Family tree Tim Dowling. Geneanet. [dostęp 2015-09-19]. (ang.).
↑ Val Kilmer Biography (1959-). Film Reference. [dostęp 2015-06-29]. (ang.).
↑ Val Edward Kilmer – Genealogy. Geni. [dostęp 2015-06-29]. (ang.).
↑ Andrea LeVasseur: Val Kilmer Biography. AllMovie. [dostęp 2015-09-19]. (ang.).
↑ Val Kilmer. Internet Off-Broadway Database. [dostęp 2021-07-10]. (ang.).
↑ Val Kilmer. Internet Broadway Database. [dostęp 2021-07-10]. (ang.).
↑ Val Kilmer Trivia. FamousFix. [dostęp 2015-09-19]. (ang.).
↑ Val Kilmer Magazines. FamousFix. [dostęp 2015-09-19]. (ang.).
↑ Charles Isherwood (2004-09-30): He Sings, He Dances, He Parts the Red Sea. „The New York Times”. [dostęp 2017-07-21]. (ang.).
↑ Val Kilmer. MYmovies.it. [dostęp 2015-09-19]. (wł.).
↑ Val Kilmer – Bio, Facts, Family. Famous Birthdays. [dostęp 2015-09-19]. (ang.).
↑ Who is Val Kilmer dating?. FamousFix.com. [dostęp 2015-09-19]. (ang.).
↑ Val Kilmer's Religion and Political Views. The Hollowverse. [dostęp 2015-09-19]. (ang.).
↑ Val Kilmer's Health Being Put at Risk by Religious Belief? Actor a Known Christian Scientist. The Christian Post. [dostęp 2015-09-19]. (ang.).
↑ Frank Pallotta: Val Kilmer was once one of Hollywood’s biggest stars.'Top Gun: Maverick' could be his last role. CNN Business, 2022-05-26. [dostęp 2023-08-06]. (ang.).