Superliga polska w piłce ręcznej mężczyzn

ORLEN Superliga Mężczyzn

2023/2024
Państwo	Polska
Dyscyplina	piłka ręczna
Organizator rozgrywek	Superliga sp. z o.o.
Data założenia	1956
Założyciel	ZPRP
Poprzednia nazwa	I liga (1956–1998) Ekstraklasa (1998–2010) PGNiG Superliga (2010-2023)
Prezes	Piotr Należyty
Przewodniczący Rady Nadzorczej	Henryk Szczepański
Partner TV	Telewizja Polsat
Sponsor tytularny	Orlen
Rozgrywki
Liczba drużyn	14
Niższy poziom ligowy	1 Liga Centralna
Puchary	Liga Mistrzów Puchar EHF Puchar Challenge EHF[1]
Zwycięzcy
Pierwszy zwycięzca	Sparta Katowice (1956/1957)
Obecny zwycięzca	8 - Orlen Wisła Płock (2023/2024)
Najwięcej zwycięstw	20 - Industria Kielce
Strona internetowa

Orlen Superliga Mężczyzn^[2] – najwyższa w hierarchii klasa męskich ligowych rozgrywek piłki ręcznej w Polsce, będąca jednocześnie najwyższym szczeblem centralnym (I poziom ligowy). Zmagania w jej ramach toczą się cyklicznie (co sezon), systemem kołowym, od edycji 2007/08 do edycji 2019/20^[3] i ponownie od edycji 2023/24 dodatkowo z fazą play-off na zakończenie każdego z sezonów i przeznaczone są dla najlepszych polskich drużyn klubowych. Jej triumfator zostaje mistrzem Polski, zaś najsłabsze drużyny relegowane są do I ligi. Czołowe zespoły klasyfikacji końcowej każdego sezonu uzyskują prawo występów w europejskich pucharach w sezonie następnym (Lidze Mistrzów, Pucharze EHF, bądź Pucharze Challenge EHF – zależnie od pozycji polskiej federacji w klubowym rankingu EHF).

Historia

Decyzję o przeprowadzaniu mistrzostw Polski piłki ręcznej mężczyzn w formule ligowej podjęto w 1956 r., a pierwsza edycja ligi odbyła się w sezonie 1956/57. Od samego początku do dziś rywalizacja ligowa toczona jest w tzw. wersji duńskiej (czyli odmianie 7-osobowej) na obiektach zamkniętych (halach sportowych). Od premierowej edycji rozgrywki ligowe zarządzane są przez Związek Piłki Ręcznej w Polsce. Najwięcej tytułów mistrza Polski zdobył Barlinek Industria Kielce – 20.

Na przestrzeni lat zmianom ulegała zarówno nazwa rozgrywek (pierwotnie I liga, następnie Ekstraklasa, a od 2010 r. Superliga), jak i system ich przeprowadzania (klasyczna formuła ligowa, formuła ligowa z późniejszym podziałem na grupę mistrzowską i grupę spadkową, formuła ligowa z fazą play-off), różna była też liczba drużyn przystępujących do rywalizacji (od 6 do 12).

Od początku sezonu 2010/11 do sezonu 2022/23 sponsorem tytularnym rozgrywek Superligi było Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo, a ich oficjalna nazwa brzmiała PGNiG Superliga Mężczyzn^[4].

27 lutego 2016 zarząd ZPRP podjął uchwałę o powołaniu zawodowej ligi piłki ręcznej w Polsce, której rozgrywki od sezonu 2016/17 prowadzi Superliga sp. z o.o.^[5] Akt założycielski przewidywał udział 12 drużyn z możliwością poszerzenia rozgrywek do 14 drużyn. Ostatecznie w sezonie 2016/2017 do rozgrywek przystąpiło 14 drużyn: 5 drużyn, które otrzymały bezwarunkowe licencje oraz 9 drużyn, które otrzymały licencje warunkowe^[6].

Zgodnie z regulaminem rozgrywek ligi zawodowej w sezonie 2016/17 Superligi mogło wystąpić maksymalnie 16 zespołów^[7]. Liga zawodowa została zamknięta na trzy lata i w tym okresie nie było spadków do I Ligi (regulamin dopuszczał jedynie możliwość wykluczenia klubu z rozgrywek Superligi), zaś w kwestii awansów Regulamin dopuszczał możliwość pod warunkiem uzyskania przez klub licencji na udział w rozgrywkach PGNiG Superligi oraz występowanie wolnych miejsc.

Po zakończeniu sezonu 2018/19 powróciły bezpośrednie spadki i awanse.

Przed startem sezonu 2023/24 w dniu 7 sierpnia 2023 r. Orlen nawiązał współpracę z Superligą, w wyniku czego nazwa rozgrywek została zmieniona na ORLEN Superliga^[2].

Triumfatorzy

Bilans klubów

Klub[9]	Mistrzostwo Polski				Puchar Polski
				=			=
Industria Kielce	20	4	6	30	17	10	27
Śląsk Wrocław	15	6	14	34	7	3	10
Wybrzeże Gdańsk	10	9	3	22		2	2
Orlen Wisła Płock	8	22	5	35	12	11	23
Sparta Katowice	3	4	1	8	1		1
Spójnia Gdańsk	3	3	1	7	3		3
Hutnik Kraków	3	1	1	5	3		3
Górnik Zabrze	2	3	7	12	3		3
UKS Anilana Łódź	1	5	6	12	2		2
WKS Grunwald Poznań	1	2	3	6	3		3
Zagłębie Lubin	1	2	1	4	1	2	3
AZS Katowice	1	1	3	5			0
Warszawianka		2	2	4	3		3
MMTS Kwidzyn		1	3	4		3	3
Stal Mielec		1	1	2	1		1
Chrobry Głogów		1		1			0
Zwierzyniecki Kraków		1		1
Azoty-Puławy			6	6		1	1
Gwardia Opole			2	2			0
Pogoń Szczecin			2	2			0
Start Gniezno			1	1			0

Mistrzostwa Polski: stan na sezon 2022/23

Zestawienie królów strzelców

Transmisje w telewizji

Na przełomie XX i XXI wieku rozgrywki ligowe najwyższego szczebla w piłce ręcznej mężczyzn transmitowane były w Polsacie 2. Następnie, do sezonu 2007/08 prawa do pokazywania ekstraklasy szczypiornistów posiadała Telewizja Polska. Od sezonu 2008/09 zmagania tej ligi można śledzić w TV4 oraz na sportowych antenach Polsatu – najpierw w Polsacie Sport i Polsacie Sport Extra, a od sezonu 2011/12 również w Polsacie Sport News.

Od sezonu 2016/17 do sezonu 2018/19^[11][12] mecze zawodowej ligi pokazywane były w nc+. Od sezonu 2019/20 do sezonu 2022/23 mecze ligi zawodowej można oglądać w TVP Sport^[13].

W 2023 r Telewizja Polsat zakupiła prawa do pokazywania meczy na lata 2023/24-2029/30.

Zobacz też

• Superliga polska w piłce ręcznej kobiet
• Mistrzostwa Polski w piłce ręcznej mężczyzn
• Puchar Polski w piłce ręcznej mężczyzn
• Związek Piłki Ręcznej w Polsce

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Oficjalny serwis PGNiG Superliga
• PGNiG Superliga na stronie ZPRP
• Archiwum rozgrywek piłki ręcznej w Polsce