Spisy statystyczne w Polsce

Spisy powszechne w Polsce dostarczają kluczowych informacji statystycznych o demografii Polski. Spisy powszechne odbywają się w Polsce, od okresu odzyskania niepodległości, co mniej więcej dziesięć lat. Istnieją także bardziej szczątkowe dane ze spisów przeprowadzonych przed odzyskaniem niepodległości, a także z I Rzeczypospolitej.

Tło historyczne

• 1440, 1470–1480 – pierwsza w Polsce praca o charakterze statystycznym: Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis Jana Długosza^[1].

• 1490 – najstarszy zachowany rejestr poborowy^[1].

• 1520 – wprowadzenie do konstytucji zarządzenia wykonywania spisów parafialnych w celu pobierania podatku pogłównego – spisy te można uznać za pierwsze powszechne spisy ludności^[1].

Spisy powszechne ludności i mieszkań na terenie ziem polskich

• 1764/1765 – Spis ludności żydowskiej w 1765 – ok. 588 – 620 tys.^[a] Żydów w całej Rzeczypospolitej Obojga Narodów^[2][3]
• 1789 – Lustracja dymów i podanie ludności – konstytucja Sejmu Czteroletniego, uchwalona 22 czerwca 1789, proklamująca spis ludności Rzeczypospolitej^[4]
• 1808 – Spis powszechny w Księstwie Warszawskim w 1808
• 1810 – Spis powszechny w Księstwie Warszawskim w 1810
• 1827 – Spis ludności i domów w Królestwie Polskim w 1827
• 1840 – Spis powszechny Wielkiego Księstwa Poznańskiego w 1840
• 1857 – Spis powszechny w Galicji w 1857
• 1857 – Spis powszechny w 1857^[5]
• 1869 – Spis powszechny w Galicji w 1869
• 1880 – Spis powszechny w Galicji w 1880
• 1890 – Spis powszechny w Galicji w 1890
• 1890 – Spis powszechny w Cesarstwie Niemieckim w 1895
• 1897 – Spis powszechny w Rosji w 1897
• 1900 – Spis powszechny w Galicji w 1900
• 1910 – Spis powszechny w Galicji w 1910
• 1916 – Spis ludności na Litwie w 1916
• 1918 – Spis ludności na Litwie w 1918
• 1919 – Spis ludności na Górnym Śląsku w 1919
• 1919 – Spis ludności na Ziemiach Wschodnich w 1919
• 1921 – Pierwszy Powszechny Spis Ludności, 30 września 1921 (nie objął terenów Litwy Środkowej i części Górnego Śląska, które wówczas znajdowały się poza granicą RP).
• 1931 – Drugi Powszechny Spis Ludności, 9 grudnia 1931^[6]
• 1943 – powszechny sumaryczny spis ludności w Generalnej Guberni 1 marca 1943^[6][7]
• 1946 – powszechny sumaryczny spis ludności 14 lutego 1946^[6]
• 1950 – Spis powszechny w 1950 3 grudnia 1950^[8]
• 1956 – spis kadrowy^[9]
• 1958 – spis kadrowy^[9][10]
• 1960 – Spis powszechny w 1960 6 grudnia 1960^[6]
• 1964 – spis kadrowy^[9][10]
• 1968 – spis kadrowy^[9][11][12]
• 1970 – Spis powszechny w 1970 8 grudnia 1970^[6]
• 1973 – spis kadrowy^[9][11][13]
• 1974 – spis ludności metodą reprezentacyjną 30 marca 1974^[6][14]
• 1977 – spis kadrowy^[9][11][15]
• 1978 – Spis powszechny w 1978 7 grudnia 1978^[6]
• 1983 – spis kadrowy^[9][11][16]
• 1984 – spis ludności metodą reprezentacyjną 6 grudnia 1984^[6][17]
• 1988 – Spis powszechny w 1988 6 grudnia 1988^[6]
• 1995 – spis ludności i mieszkań metodą reprezentacyjną 17 maja 1995^[18][19]
• 2002 – Narodowy Spis Powszechny 2002
• 2011 – Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011 na dzień 31 marca 2011
• 2021 – Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2021^[20]

Narodowy Spis Powszechny

Specjalnym rodzajem jest przeprowadzany okresowo, na ogół co 10 lat, Narodowy Spis Powszechny. Spis taki jest najobszerniejszą informacją statystyczną o ludności, jej warunkach bytowania i o innych objętych nim zagadnieniach. W Polsce Narodowe Spisy Powszechne przeprowadza Główny Urząd Statystyczny.

Spisy rolne oraz spisy ludności wiejskiej związanej z rolnictwem

• powszechne spisy rolne
  • wraz ze spisami ludności 1950, 1960, 1970, 2002^[b], 2010^[21][22], 2020^[21][23];
  • 1996^[24]
• w reprezentacyjnych spisach ludności – 1974, 1984, 1995;
• badanie reprezentacyjne w 1982, 1994^[25].
• pełne spisy rolnicze^{[potrzebny przypis]}
  • 1976;
  • 1986;
  • 1996.
• doroczne spisy rolne, m.in.: 1953-1993^[26]

Zobacz także

• Główny Urząd Statystyczny

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• III. Źródła statystyki ludności, [w:] AndrzejA. Gawryszewski AndrzejA., Ludność Polski w XX wieku, „Monografie - Polska Akademia Nauk. Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego” (5), 2005, s. 63-80 .???