Rześciowate

Rześciowate
Ilustracja
Restio quadratus
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

rześciowate

Nazwa systematyczna
Restionaceae R. Br.
Prodr.: 243. 27 Mar 1810
Synonimy
  • Elegiaceae Rafinesque
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Chondropetalum tectorum
Kwiatostany Restio tetraphyllus

Rześciowate (Restionaceae) – rodzina roślin należąca do rzędu wiechlinowców. Należy tu ok. 545 gatunków zaliczanych do 64 rodzajów. Najliczniejsze w gatunki są rodzaje: rześć Restio (90 gatunków), Ischyrolepis (50), Elegia (35), Thamnochortus (35). Przedstawiciele tej rodziny występują najliczniej w południowej Afryce (ok. 350 gatunków), na Madagaskarze i w Australii. Poza tym spotykane są w Ameryce Południowej, Nowej Zelandii, na Półwyspie Indochińskim i na wyspie Hajnan[2]. W Afryce, gdzie jest największe zróżnicowanie tych roślin, odgrywają one bardzo istotną rolę w krajobrazie formacji fynbos. Niektóre gatunki używane są do krycia dachów w formie strzechy oraz do wyrobu mioteł, wiele gatunków uprawianych jest jako rośliny ozdobne[3].

Systematyka

W obrębie wiechlinowców rześciowate stanowią grupę siostrzaną dla rodzin: biczycowatych, wiechlinowatych, żuanwiliowatych i Ecdeiocoleaceae. W stosunku do wcześniejszych ujęć (system APG III z 2009) w 2016 roku wprowadzono w klasyfikacji rodziny zmianę włączając do niej wyodrębniane wcześniej rodziny Anarthriaceae i Centrolepidaceae[4]. Trzy gatunki z pierwszej z tych dwóch rodzin (Anarthria R. Brown, Hopkinsia W. Fitzgerald i Lyginia R. Brown) stanowią grupę bazalną w obrębie rodziny. Kolejne klady wyodrębniane są jako podrodziny: Restionoideae, Sporadanthoideae, Centrolepidoideae, Leptocarpoideae[2].

Pozycja rodziny według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)[2]
wiechlinowce


pałkowate Typhaceae



bromeliowate Bromeliaceae





Rapateaceae






łuczydłowate Xyridaceae



niedotrawowate Eriocaulaceae





majakowate Mayacaceae




turniowate Thurniaceae




sitowate Juncaceae



ciborowate Cyperaceae








rześciowate Restionaceae




biczycowate Flagellariaceae




wiechlinowate Poaceae




Ecdeiocoleaceae



żuanwiliowate Joinvilleaceae









Wykaz rodzajów[5][2]
  • Alexgeorgea Carlquist
  • Anarthria R. Brown
  • Anthochortus Nees
  • Aphelia R.Br.
  • Askidiosperma Steud.
  • Calopsis P.Beauv. ex Desv.
  • Calorophus Labill.
  • Cannomois P.Beauv. ex Desv.
  • Centrolepis Labill.
  • Ceratocaryum Nees
  • Chaetanthus R. Brown
  • Chondropetalum Rottb.
  • Coleocarya S.T.Blake
  • Dielsia Gilg
  • Dovea Kunth
  • Elegia L.
  • Empodisma L.A.S.Johnson & D.F.Cutler
  • Gaimardia Gaudichaud
  • Harperia W.Fitzg.
  • Hopkinsia W.Fitzg.
  • Hydrophilus Linder
  • Hypodiscus Nees
  • Hypolaena R. Brown
  • Ischyrolepis Steud.
  • Lepidobolus Nees
  • Leptocarpus R. Brown
  • Lepyrodia R. Brown
  • Loxocarya R. Brown
  • Lyginia R. Brown
  • Mastersiella Gilg-Ben.
  • Meeboldina Suess.
  • Megalotheca F.Muell.
  • Nevillea Esterh. & H.P.Linder
  • Onychosepalum Steud.
  • Phyllocomos Mast.
  • Platycaulos Linder
  • Pseudoloxocarya Linder
  • Restio Rottb. – rześć
  • Rhodocoma Nees
  • Sporadanthus F.Muell.
  • Staberoha Kunth
  • Thamnochortus Bergius
  • Willdenowia Thunb.
  • Winifredia L.A.S.Johnson & B.G.Briggs

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-02]  (ang.).
  2. a b c d e Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-02]  (ang.).
  3. Janet Marinelli (red.): Wielka Encyklopedia Roślin. Warszawa: Świat Książki, 2006. ISBN 83-7391-888-4.
  4. The Angiosperm Phylogeny Group. An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG IV. „Botanical Journal of the Linnean Society”. 181, 1, s. 1–20, 2016. DOI: 10.1111/boj.12385. 
  5. Royal Botanic Gardens, Kew: Restionaceae. Vascular Plant Families and Genera. [dostęp 2009-01-03]. (ang.).
  • J9U: 987007533912605171
Identyfikatory zewnętrzne:
  • EoL: 8167
  • Flora of China: 10761
  • Flora of North America: 10761
  • GBIF: 4213
  • identyfikator iNaturalist: 54693
  • IPNI: 77126761-1
  • ITIS: 39216
  • NCBI: 14107
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:77126761-1
  • identyfikator Tropicos: 42000352
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 55812