Pałac Tyszkiewiczów w Wilnie

Pałac Tyszkiewiczów w Wilnie
Ilustracja
Północna i zachodnia fasada pałacu
Państwo

 Litwa

Okręg

 wileński

Miejscowość

Wilno

Adres

ul. Zawalna 26
/ ul. Trocka 1 Wilno

Typ budynku

pałac

Styl architektoniczny

klasycyzm

Architekt

Wawrzyniec Gucewicz, Tomasz Tyszecki (autor przebudowy w 1840)

Inwestor

Michał Józef Tyszkiewicz

Kondygnacje

2

Rozpoczęcie budowy

1783

Ważniejsze przebudowy

1840

Pierwszy właściciel

Michał Józef Tyszkiewicz

Kolejni właściciele

Józef Michał Tyszkiewicz
Józef Tyszkiewicz II
Adolf Wendorff
Maria Aniela z Wendorffów zamężna Bukowska
Konstanty Bukowski

Obecny właściciel

Wileński Uniwersytet Techniczny im. Giedymina, Wydział Architektury

Położenie na mapie Wilna
Mapa konturowa Wilna, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pałac Tyszkiewiczów w Wilnie”
Położenie na mapie Litwy
Mapa konturowa Litwy, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Pałac Tyszkiewiczów w Wilnie”
Ziemia54°40′46″N 25°16′41″E/54,679444 25,278056
Multimedia w Wikimedia Commons

Pałac Tyszkiewiczów w Wilnie – jeden z zabytków architektonicznych, zlokalizowany w centrum Starego Miasta w Wilnie u zbiegu ulic Zawalnej, Trockiej i Kiejdańskiej (lit. Pylimo g. 26,Trakų g. 1 і Kėdainių g.).

Historia

Pierwszy murowany budynek w tym miejscu zbudowano w XV wieku i należał do rodu Żylińskich, później Karpiów. W 1783 roku Karpiowie zamówili projekt przebudowy budynku u architekta Wawrzyńca Gucewicza.

Po tym, jak Janina Karp wyszła za mąż za Michała Józefa Tyszkiewicza, który zapoczątkował birżańską linie Tyszkiewiczów, pałac około 1790 roku przeszedł na własność Tyszkiewiczów. W 1839 roku właścicielem pałacu był Józef Michał Tyszkiewicz, a po jego śmierci pałac odziedziczył jego syn Józef Tyszkiewicz. W 1840 roku architekt Tomasz Tyszecki przebudował budynek.

W połowie XIX wieku zbudowano portal z balkonem podtrzymywanym przez dwa atlanty według projektu architekta Mikołaja Czagina. Rzeźby wykonał Francesco Andriolli i jego uczeń Józef Kozłowski. Z powodu rzeźb atlantów pałac nazywany jest Domem pod bałwanami[1].

W pałacu mieszkali Konstanty Tyszkiewicz, Eustachy Tyszkiewicz, Józef Tyszkiewicz. Dla Wileńskiego Muzeum Starożytności Eustachy Tyszkiewicz przeznaczył część swojej kolekcji znajdującej się w pałacu. Po likwidacji Uniwersytetu Wileńskiego w 1832 roku, był to swego rodzaju ośrodek intelektualny Wilna[2], odbywały się koncerty i spotkania. Miały tu miejsce tajne spotkania powstańców styczniowych. Po stłumieniu powstania władze rosyjskie sekwestrowały pałac.

W końcu XIX wieku pałac kupił inżynier kolejnictwa Adolf Wendorff. Po I wojnie światowej dożywotnim właścicielem pałacu wraz z przyległymi nieruchomościami przy zbiegu ulic Zawalnej, Trockiej i zaułka Kiejdańskiego był Konstanty Bukowski, mąż córki Wendorffa - Marii Anieli. W roku 1936 w budynku pałacu znajdowała się piekarnia, sklep i szkoła powszechna na 1 piętrze.

W latach 1944-1991 działała tu Wileńska Specjalna Szkoła Średnia im. Juozasa Bartašiūnasa przygotowująca funkcjonariuszy MSW ZSRR. Później (1991-1997) mieścił się tu Wydział Prawa Uniwersytetu Wileńskiego, a na pierwszym piętrze od strony ul. Zawalnej funkcjonowała apteka i kawiarnia.

Obecnie budynek jest własnością Wileńskiego Uniwersytetu Technicznego im. Giedymina, znajduje się w nim Wydział Architektury.

Galeria

  • Fasada od strony ulicy Trockiej, balkon i atlanty
    Fasada od strony ulicy Trockiej, balkon i atlanty
  • Szczyt z herbem Tyszkiewiczów Leliwa II
    Szczyt z herbem Tyszkiewiczów Leliwa II

Zobacz też

Przypisy

  1. Pałace Wilna [online], www.wilno.name [dostęp 2015-12-18] .
  2. Historia pałaców Wileńskich (PDF) – Niezbędnik turysty – Poznaj Wilno [online], poznajwilno.pl [dostęp 2015-12-18] .

Linki zewnętrzne

  • Pałac na stronie internetowej radzima.org
  • p
  • d
  • e
Architektura Wilna
Ogólne
Architektura sakralna
Kościoły
Cerkwie
Synagogi
Inne
Architektura świecka
Zamki
Budowle
militarne
Pałace
Muzea
Inne
Cmentarze
Architekci




  • p
  • d
  • e
Dwory, pałace i zamki na Litwie
Okręg kłajpedzki
Pałace
Zamki
Okręg kowieński
Dwory
  • Balwierzyszki (nie istnieje)
  • Bilewicze
  • Burbiszki
  • Skorojtyszki
  • Żyżmory
Pałace
  • Kiejdany (nie istnieje)
  • Kowno
  • Opitołoki
  • Żejmy
Zamki
  • Kowno (ruiny)
  • Czerwony Dwór
Okręg mariampolski
Pałace
  • Giełgudyszki
  • Pojeziory
Okręg olicki
Dwory
  • Ostra Kirsna
Pałace
  • Lejpuny
Okręg poniewieski
Dwory
  • Jużynty
Pałace
  • Birże Ostrów
  • Bistrampolis
  • Rakiszki
Zamki
Okręg szawelski
Dwory
  • Burbiszki
  • Cytowiany
  • Kurtowiany (nie istnieje)
  • Pojeziory
  • Żagory
Pałace
  • Jakiškiai
  • Pokroje
  • Żagory
Zamki
  • Cytowiany
Okręg tauroski
Dwory
  • Jurbork
  • Lapgiriai
  • Wielona
Pałace
  • Belvederis
Zamki
Okręg telszański
Pałace
Okręg uciański
Dwory
Pałace
  • Antuzów
  • Mejszty
Zamki
  • Dubinki (ruiny)
Okręg wileński
Dwory
  • Bezdany
  • Dwór w Kojranach (nie istnieje)
  • Leonpol
  • Niemież
  • Pikieliszki
  • Zułowo (nie istnieje)
Pałace
Zamki