Nusinersen

Nusinersen
sól sodowa nusinersenu
Nazewnictwo
Inne nazwy i oznaczenia
farm.

łac. nusinersenum, nazwa handlowa: Spinraza[1]; wstępne nazwy kodowe: Isis-SMNRx i Ionis-SMNRx

Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C234H340N61O128P17S17

Masa molowa

7127 g/mol

Identyfikacja
Numer CAS

1258984-36-9

PubChem

131801471

DrugBank

DB13161

SMILES
CC1=CN(C(=O)NC1=O)C2C(C(C(O2)CO)OP(=S)(O)OCC3C(C(C(O3)N4C=C(C(=NC4=O)N)C)OCCOC)OP(=S)(O)OCC5C(C(C(O5)N6C=NC7=C(N=CN=C76)N)OCCOC)OP(=S)(O)OCC8C(C(C(O8)N9C=C(C(=NC9=O)N)C)OCCOC)OP(=S)(O)OCC1C(C(C(O1)N1C=C(C(=O)NC1=O)C)OCCOC)OP(=S)(O)OCC1C(C(C(O1)N1C=C(C(=O)NC1=O)C)OCCOC)OP(=S)(O)OCC1C(C(C(O1)N1C=C(C(=O)NC1=O)C)OCCOC)OP(=S)(O)OCC1C(C(C(O1)N1C=C(C(=NC1=O)N)C)OCCOC)OP(=S)(O)OCC1C(C(C(O1)N1C=NC2=C(N=CN=C21)N)OCCOC)OP(=S)(O)OCC1C(C(C(O1)N1C=C(C(=O)NC1=O)C)OCCOC)OP(=S)(O)OCC1C(C(C(O1)N1C=NC2=C(N=CN=C21)N)OCCOC)OP(=S)(O)OCC1C(C(C(O1)N1C=NC2=C(N=CN=C21)N)OCCOC)OP(=S)(O)OCC1C(C(C(O1)N1C=C(C(=O)NC1=O)C)OCCOC)OP(=S)(O)OCC1C(C(C(O1)N1C=NC2=C1N=C(NC2=O)N)OCCOC)OP(=S)(O)OCC1C(C(C(O1)N1C=C(C(=NC1=O)N)C)OCCOC)OP(=S)(O)OCC1C(C(C(O1)N1C=C(C(=O)NC1=O)C)OCCOC)OP(=S)(O)OCC1C(C(C(O1)N1C=NC2=C1N=C(NC2=O)N)OCCOC)OP(=S)(O)OCC1C(C(C(O1)N1C=NC2=C1N=C(NC2=O)N)OCCOC)O)OCCOC
Niebezpieczeństwa
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Wiarygodne źródła oznakowania tej substancji
według kryteriów GHS są niedostępne.
Klasyfikacja medyczna
ATC

M09AX07

Farmakokinetyka
Okres półtrwania

135–177 dni w płynie mózgowo-rdzeniowym, 63–87 dni w osoczu

Wiązanie z białkami
osocza i tkanek

< 25% (płyn mózgowo-rdzeniowy), > 94% (osocze)

Metabolizm

hydroliza z udziałem (3′- i 5′-) egzonukleazy[2]

Uwagi terapeutyczne
Drogi podawania

dooponowo poprzez nakłucie lędźwiowe[2]

Objętość dystrybucji

0,4 l (płyn mózgowo-rdzeniowy), 29 l (osocze)

Multimedia w Wikimedia Commons

Nusinersen[3] – organiczny związek chemiczny z grupy oligonukleotydów, lek stosowany w leczeniu rzadkiej, genetycznie uwarunkowanej choroby neurologicznej, rdzeniowego zaniku mięśni (SMA). Wszedł do lecznictwa w grudniu 2016 roku i był pierwszym lekiem zatwierdzonym do leczenia tego schorzenia[4]. Nusinersen ma w Stanach Zjednoczonych i Unii Europejskiej status leku sierocego.

Mechanizm działania

Rdzeniowy zanik mięśni (SMA) jest spowodowany mutacjami utraty funkcji genu SMN1 (ang. survival of motor neuron 1), który koduje białko SMN. Bez tego białka nie jest możliwe przeżycie, ale osoby z SMA żyją dzięki niewielkiej ilości białka SMN wytwarzanego z genu SMN2. Przy mutacjach zarówno genu SMN1, jak i SMN2 dochodzi do wewnątrzmacicznej śmierci płodu.

Nusinersen jest oligonukleotydem antysensowym, w którym grupy 2′-hydroksylowe pierścieni rybozy są zastąpione grupami 2′-O-2-metoksyetylowymi (−O−CH
2CH
2OCH
3), a wiązania fosforanowe są zastąpione wiązaniami tiofosforanowymi. Lek moduluje splicing alternatywny genu SMN2, funkcjonalnie przekształcając go w gen SMN1, zwiększając w ten sposób poziom białka SMN w ośrodkowym układzie nerwowym[5][6].

Lek został opracowany przez przedsiębiorstwa Ionis Pharmaceuticals i Biogen na podstawie prac Adriana Krainera z Cold Spring Harbor Laboratory nad możliwością zwiększenia produkcji białka SMN z wykorzystaniem genu SMN2[7].

Okres półtrwania nusinersenu szacuje się na 135–177 dni w płynie mózgowo-rdzeniowym i 63–87 dni w osoczu krwi. Lek jest metabolizowany przez egzonukleazę i nie zależy od cytochromu P450. Główną drogą eliminacji nusinersenu i jego metabolitów prawdopodobnie są nerki[5].

Zastosowanie medyczne

Nusinersen stosuje się w leczeniu rdzeniowego zaniku mięśni związanego z mutacją w genie SMN1. Jest podawany bezpośrednio do ośrodkowego układu nerwowego (OUN) za pomocą wstrzyknięcia dooponowego.

Wyniki badań klinicznych wskazują na wstrzymanie postępu choroby. U około 60% dzieci dotkniętych dochodzi do poprawy funkcji motorycznej.

Nusinersen jest dostępny w Polsce w ramach programu lekowego refundowanego przez Ministerstwo Zdrowia[8]. Koszt pojedynczej iniekcji wynosi ponad 340 tys. złotych[9].

Dawkowanie

Nusinersen stosuje się w postaci wstrzyknięć dooponowych, w dawce 12 mg. Wstrzyknięcia powtarza się w 14, 28 i 63 dniu, a następnie 1 raz co 4 miesiące[10].

Preparaty

  • Spinraza (Biogen Netherlands B.V., przedstawiciel podmiotu odpowiedzialnego w Polsce: Biogen Polska sp. z o.o.) – roztwór do wstrzykiwań[11][10]

Przypisy

  1. ↑ Nusinersen [online], AdisInsight  (ang.).
  2. ↑ a b Charakterystyka produktu leczniczego Spinraza [online] [dostęp 2020-02-12] .
  3. ↑ International Nonproprietary Names for Pharmaceutical Substances (INN). Recommended International Nonproprietary Names: List 74 [online], World Health Organization, s. 413–414  (ang.).
  4. ↑ Eric W.E.W. Ottesen Eric W.E.W., ISS-N1 makes the first FDA-approved drug for spinal muscular atrophy, „Translational Neuroscience”, 8 (1), 2017, s. 1–6, DOI: 10.1515/tnsci-2017-0001, PMID: 28400976, PMCID: PMC5382937 [dostęp 2023-06-15]  (ang.).
  5. ↑ a b ChiaraCh. Zanetta ChiaraCh. i inni, Molecular Therapeutic Strategies for Spinal Muscular Atrophies: Current and Future Clinical Trials, „Clinical Therapeutics”, 36 (1), 2014, s. 128–140, DOI: 10.1016/j.clinthera.2013.11.006, PMID: 24360800 [dostęp 2023-06-15]  (ang.).
  6. ↑ Peng WenP.W. Pao Peng WenP.W. i inni, Dual Masking of Specific Negative Splicing Regulatory Elements Resulted in Maximal Exon 7 Inclusion of SMN2 Gene, „Molecular Therapy”, 22 (4), 2014, s. 854–861, DOI: 10.1038/mt.2013.276, PMID: 24317636, PMCID: PMC3982506 [dostęp 2023-06-15]  (ang.).
  7. ↑ KenK. Garber KenK., Big win possible for Ionis/Biogen antisense drug in muscular atrophy, „Nature Biotechnology”, 34 (10), 2016, s. 1002–1003, DOI: 10.1038/nbt1016-1002, PMID: 27727217 [dostęp 2023-06-15]  (ang.).
  8. ↑ Leczenie rdzeniowego zaniku mięśni format docx.
  9. ↑ Spinraza. [w:] Program lekowy: leczenie rdzeniowego zaniku mięśni [on-line]. DrWidget. [dostęp 2020-02-13].
  10. ↑ a b Spinraza – informacje o leku [online], DrWidget [dostęp 2019-12-12] .
  11. ↑ Nusinersen (nusinersenum), [w:] Indeks Leków MP [online], Medycyna Praktyczna [dostęp 2019-12-12] .

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

  • p
  • d
  • e
  • p
  • d
  • e
M09: Inne leki stosowane w zaburzeniach układu mięśniowo-szkieletowego
M09A – Inne leki stosowane w zaburzeniach
układu mięśniowo-szkieletowego
M09AA – Chinina i jej pochodne
M09AB – Enzymy
M09AX – Inne