Mączniak prawdziwy

Objawy mączniaka prawdziwego dębu (biały nalot na liściach)
Objawy mączniaka prawdziwego dyniowatych na cukinii
Mączniak prawdziwy na floksie

Mączniak prawdziwy (ang. powdery mildew[1]) – grupa chorób roślin wywołana przez gatunki grzybów należące do rzędu mączniakowców (Erysiphales). Są to ektopasożyty. Ich grzybnia rozwija się głównie na powierzchni zaatakowanej rośliny. Do epidermy wnikają tylko jej ssawki, za pomocą których pobiera z rośliny żywicielskiej substancje pokarmowe i wodę. Charakterystycznym objawem wywoływanych przez mączniakowce chorób jest występowanie na powierzchni zaatakowanych roślin białego nalotu grzybni. Nalot ten składa się ze strzępek grzybni, konidioforów i wytwarzanych na nich bezpłciowo zarodników zwanych konidiami. Nalot mączniaka prawdziwego zmniejsza powierzchnię liścia oraz ogranicza proces fotosyntezy. Rośliny pokryte nalotem mączniakowców wyglądają jak posypane mąką i stąd nazwa tej choroby[2].

Infekcja choroby odbywa się podobnie, jak u większości grzybów podczas wilgotnej pogody, jednak mączniakowcom wystarczy do tego poranna rosa lub mgła. W odróżnieniu od większości chorób grzybowych natomiast rozwojowi mączniaków prawdziwych sprzyja sucha i słoneczna pogoda[3].

Choroby

Wśród roślin uprawnych w Polsce występują następujące mączniaki prawdziwe:

Wykaz nazw chorób na podstawie pracy „Polskie nazwy chorób roślin uprawnych” (bez przypisów)[7]. Pozostałe nazwy oznaczone przypisami.

Ochrona

Mączniakom prawdziwym można częściowo zapobiec przez usuwanie i palenie porażonych części roślin. Gdy pojawią się na roślinie są trudne do zwalczenia. Stosuje się w tym celu opryskiwanie za pomocą niektórych fungicydów przeznaczonych do zwalczania mączniaków prawdziwych. Są to związki siarki, triazolowe, pirymidynowe i inne. Opryskiwanie jest skuteczne tylko wtedy, gdy rozpocznie się go zaraz przy pierwszych objawach choroby, gdy choroba jest już rozwinięta ochrona chemiczna jest mało skuteczna. W przyszłym sezonie wegetacyjnym należy opryskiwać profilaktycznie, jeszcze przed pojawieniem się objawów choroby. Przy uprawie niektórych gatunków roślin (np. róż) najlepszych rozwiązaniem jest sadzenie odmian odpornych[3].

Istnieje inna grupa chorób również zwana mączniakami. Są to mączniaki rzekome wywoływane przez lęgniowce[2].

Przypisy

  1. ↑ EPPO Global Database [online] [dostęp 2017-09-17] .
  2. ↑ a b SelimS. Kryczyński SelimS., ZbigniewZ. Weber ZbigniewZ. (red.), Fitopatologia, t. 1. Podstawy fitopatologii, Poznań: Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2010, ISBN 978-83-09-01063-0 .
  3. ↑ a b SelimS. Kryczyński SelimS., ZbigniewZ. Weber ZbigniewZ. (red.), Fitopatologia. Choroby roślin uprawnych, t. 2, Poznań: PWRiL, 2011, ISBN 978-83-09-01077-7 .
  4. ↑ a b KarolK. Manka KarolK., Fitopatologia leśna, Warszawa: PWRiL, 2005, ISBN 83-09-01793-6 .
  5. ↑ JoannaJ. Marcinkowska JoannaJ., Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii, Warszawa: PWRiL, 2012, ISBN 978-83-09-01048-7 .
  6. ↑ MarekM. Grabowski MarekM., Choroby drzew owocowych, Kraków: Wyd. Plantpress, 1999, ISBN 83-85982-28-0 .
  7. ↑ ZbigniewZ. Borecki ZbigniewZ., MałgorzataM. Solenberg MałgorzataM. (red.), Polskie nazwy chorób roślin uprawnych, wyd. 2, Poznań: Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne, 2017, ISBN 978-83-948769-0-6 .
Kontrola autorytatywna (klasa organizmów określana jedną wspólną nazwą):
  • LCCN: sh85085111
  • GND: 4169276-7
  • BNCF: 34775
  • J9U: 987007533990205171