Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Japonii
Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Japonii – lista miejsc w Japonii, wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO, ustanowioną na mocy Konwencji w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego, przyjętą przez UNESCO na 17. sesji w Paryżu 16 listopada 1972[1] i ratyfikowaną przez Japonię 30 czerwca 1992 roku[2].
Według stanu na 2021 rok, na liście znajduje się 25 obiektów: 20 dziedzictwa kulturowego i 5 o charakterze przyrodniczym[2].
Na japońskiej liście informacyjnej UNESCO – liście obiektów, które Japonia zamierza rozpatrzyć do zgłoszenia do wpisu na listę światowego dziedzictwa, znajduje się 5 obiektów (stan w roku 2021)[2].
Obiekty na liście światowego dziedzictwa UNESCO
Zobacz multimedia związane z tematem: Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Japonii |
Poniższa tabela przedstawia japońskie obiekty na liście światowego dziedzictwa UNESCO:
- Nr ref. – numer referencyjny UNESCO;
- Obiekt – polskie tłumaczenie nazwy wpisu na liście[c] wraz z jej angielskim oryginałem[2];
- Położenie – miasto, prefektura; współrzędne geograficzne;
- Typ – klasyfikacja według Komitetu Światowego Dziedzictwa[4]:
- kulturowe (K),
- przyrodnicze (P),
- kulturowo–przyrodnicze (K,P);
- Rok wpisu – roku wpisu na listę;
- Opis – krótki opis obiektu wraz z informacjami o jego zagrożeniu.
Wpisy transgraniczne
Nr ref. | Obiekt | Zdjęcie | Położenie | Typ | Rok | 660 | Zabytki buddyjskie zespołu świątynnego Hōryū-ji Buddhist Monuments in the Horyu-ji Area | JpPrefektura Nara 34°36′53,1″N 135°44′03,0″E/34,614739 135,734172 | KJp (i)(ii)(iv)(vi) | 1993 | Zespół świątynny Hōryū-ji obejmuje ok. 48 zabytków buddyjskich, niektóre z nich pochodzą z przełomu VII i VIII w. i należą do najstarszych zachowanych na świecie budowli drewnianych[5]. Przykład adaptacji chińskiej architektury buddyjskiej do kultury japońskiej[5]. | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
661 | Zamek Himeji Himeji-jō | JpPrefektura Hyōgo 34°50′21″N 134°41′38″E/34,839167 134,693889 | KJp (i)(iv) | 1993 | Doskonale zachowany kompleks pałacowy w Himeji – przykład XVII-wiecznej japońskiej architektury pałacowej, obejmujący 86 budowli rozwiniętego systemu obronnego[6]. | |||||||
662 | Yakushima Yakushima | JpPrefektura Kagoshima 30°21′31″N 130°31′43″E/30,358611 130,528611 | PJp (vii)(ix) | 1993 | Wyspa Yaku-shima na styku krain zoogeograficznych Palearktyki i krainy orientalnej z bogatą florą (1900 gatunków i podgatunków), starymi okazami kryptomerii japońskiej i jedynym w regionie pierwotnym lasem wilgotnym ciepłej strefy umiarkowanej[7]. | |||||||
663 | Góry Shirakami Shirakami-sanchi | JpAkita Prefektura Aomori 40°30′23,1″N 140°00′55,8″E/40,506417 140,015500 | PJp (ix) | 1993 | Północna część wyspy Honsiu z ostatnimi połaciami dziewiczych lasów chłodnej strefy umiarkowanej – lasów bukowych z dominującym bukiem karbowanym; lasy zamieszkują niedźwiedzie japońskie, serau kędzierzawe i 87 gatunków ptaków[8]. | |||||||
688 | Zespół zabytkowy dawnego Kioto (miasta Kioto, Uji i Ōtsu) Historic Monuments of Ancient Kyoto (Kyoto, Uji and Otsu Cities) | JpPrefektura Kioto Prefektura Shiga 34°58′50″N 135°46′10″E/34,980556 135,769444 | KJp (ii)(iv) | 1994 | Kioto, wzniesione w 784 roku, wzorowane było na stolicach dawnych Chin i jest doskonałym przykładem rozwoju drewnianej architektury japońskiej i sztuki ogrodowej[9]. | |||||||
734 | Zabytkowe wioski Shirakawa-go i Gokayama Historic Villages of Shirakawa-go and Gokayama | JpPrefektura Gifu Prefektura Toyama 36°16′15,4″N 136°53′54,8″E/36,270944 136,898556 | KJp (iv)(v) | 1995 | Wioski w odizolowanym regionie górskim z charakterstycznymi domami budowanymi w stylu gasshō-zukuri[10]. | |||||||
775 | Pomnik Pokoju w Hiroszimie Hiroshima Peace Memorial (Genbaku Dome) | JpPrefektura Hiroszima 34°23′44″N 132°27′13″E/34,395556 132,453611 | KJp (vi) | 1996 | Pomnik Pokoju w Hiroszimie – ruiny centrum wystawowego, zachowane jako pomnik upamiętniający zrzucenie bomb atomowych na Hiroszimę i Nagasaki; jedyny budynek, który ostał się po wybuchu pierwszej bomby atomowej 6 sierpnia 1945 roku[11]. | |||||||
776 | Sanktuarium shintō w Itsukushima Itsukushima Shinto Shrine | JpPrefektura Hiroszima 34°17′46,6″N 132°19′10,0″E/34,296286 132,319444 | KJp (i)(ii)(iv)(vi) | 1996 | Chram shintō z XIII w. na wyspie Itsukushima na Morzu Wewnętrznym – święte miejsce shintō[12]. | |||||||
870 | Zespół zabytkowy miasta Nara Historic Monuments of Ancient Nara | JpPrefektura Nara 34°40′32″N 135°50′22″E/34,675556 135,839444 | KJp (ii)(iii)(iv)(vi) | 1998 | Liczne zabytki dawnej stolicy Japonii – Nary (710–784): świątynie buddyjskie, chramy shintō i ruiny pałacu cesarskiego[13]. | |||||||
913 | Świątynie i sanktuaria w Nikko Shrines and Temples of Nikko | JpPrefektura Tochigi 36°45′23″N 139°35′58″E/36,756389 139,599444 | KJp (i)(iv)(vi) | 1999 | Budowle sakralne w Nikko związane z historią siogunów Tokugawa[14]. | |||||||
972 | Region Gusuku oraz pokrewne zabytki Królestwa Riukiu Gusuku Sites and Related Properties of the Kingdom of Ryukyu | JpPrefektura Okinawa 26°12′31″N 127°40′58″E/26,208611 127,682778 | KJp (ii)(iii)(vi) | 2000 | Liczne obiekty świadczące o historii i kulturze Królestwa Riukiu w okresie XII–XVII w., m.in. ruiny zamków i miejsca kultu religijnego[15]. | |||||||
1142 | Święte miejsca i drogi pielgrzymkowe w regionie gór Kii Sacred Sites and Pilgrimage Routes in the Kii Mountain Range | JpPrefektura Wakayama Prefektura Nara Prefektura Mie 33°50′13″N 135°46′35″E/33,836944 135,776389 | KJp (ii)(iii)(iv)(vi) | 2004 | Trzy święte miejsca – Yoshino i Omine, Kumano i Kōya-san – przykłady symbiozy dwóch tradycji religijnych: sintoizmu i buddyzmu[16]. | |||||||
1193 | Shiretoko Shiretoko | JpHokkaido 44°06′00″N 145°11′00″E/44,100000 145,183333 | PJp (ix)(x) | 2005 | Półwysep Shiretoko w północno-wschodniej części Hokkaido, przykład współistnienia ekosystemów morskich i lądowych, a także nadzwyczajnej produktywności ekosystemów pod znaczącym wpływem tworzącego się sezonowo lodu morskiego na najniższej szerokości półkuli północnej; występuje tu wiele gatunków zagrożonych i endemicznych, m.in. puchacz japoński i uchatek grzywiasty[17]. | |||||||
1246 | Kopalnia Srebra w Iwami Ginzan Iwami Ginzan Silver Mine and its Cultural Landscape | JpPrefektura Shimane 35°06′26″N 132°26′15″E/35,107222 132,437500 | KJp (ii)(iii)(v) | 2007 2010 | Dawna kopalnia srebra Iwami Ginzan czynna w okresie od XVI do XX wieku z zachowanymi wytapialniami, rafineriami oraz siecią transportową[18]. | |||||||
1277 | Hiraizumi–świątynie, ogrody i stanowiska archeologiczne związane z buddyzmem Czystej Krainy Hiraizumi – Temples, Gardens and Archaeological Sites Representing the Buddhist Pure Land | JpPrefektura Iwate 39°00′04″N 141°06′28″E/39,001111 141,107778 | KJp (ii)(vi) | 2011 | Dawny ośrodek administracyjny północnego królestwa Japonii (XI–XII w.) z zachowanymi pozostałościami budynków i święta góra Kinkei-san związane z buddyzmem Czystej Krainy, który przyczynił się do powstania unikalnej japońskiej sztuki projektowania krajobrazu[19]. | |||||||
1362 | Wyspy Ogasawara Ogasawara Islands | JpTokio 27°43′06″N 142°05′59″E/27,718333 142,099722 | PJp (ix) | 2011 | 30 wysp w trzech archipelagach charakteryzujących się bogatą florą i fauną z licznymi gatunkami endemicznymi[20]. Odnotowano tu 441 taksonów roślin występuje tu m.in. zagrożona wyginięciem rudawka bonińska oraz 195 zagrożonych gatunków ptaków[20]. | |||||||
1418 | Góra Fudżi – obiekt kultu i źródło artystycznej inspiracji Fujisan, sacred place and source of artistic inspiration | JpPrefektura Shizuoka Prefektura Yamanashi 35°21′45″N 138°43′50″E/35,362500 138,730556 | KJp (iii)(vi) | 2013 | Stratowulkan z ośnieżonym szczytem – Fudżi – święta góra – inspiracja artystów i cel pielgrzymek do licznych sanktuariów i świątyń[21]. | |||||||
1449 | Dawny ośrodek jedwabnictwa w Tomioka Tomioka Silk Mill and Related Sites | JpPrefektura Gunma 36°15′19″N 138°53′16″E/36,255278 138,887778 | KJp (ii)(iv) | 2014 | Zabytkowy zespół z 1872 roku obejmujący farmę jedwabników, przędzalnię jedwabiu naturalnego i szkoły jedwabnictwa[22]. | |||||||
1484 | Miejsca związane z rewolucją przemysłową w epoce Meiji: hutnictwem, przemysłem stoczniowym i przemysłem wydobywczym Sites of Japan’s Meiji Industrial Revolution: Iron and Steel, Shipbuilding and Coal Mining | JpKiusiu Prefektura Yamaguchi Prefektura Shizuoka Prefektura Iwate | KJp (ii)(iv) | 2015 | 23 obiekty w południowo-zachodniej Japonii związane z rewolucją przemysłową w okresie Meiji – świadectwo gwałtownego uprzemysłowienia kraju od połowy XIX do początku XX wieku, przykład pierwszego udanego przeniesienia zachodniej industrializacji do kraju spoza kręgu cywilizacji zachodnioeuropejskiej[23]. | |||||||
1321 | Dzieła architektury Le Corbusiera The Architectural Work of Le Corbusier, an Outstanding Contribution to the Modern Movement | JpTokio 35°42′55″N 139°46′33″E/35,715278 139,775833 | KJp (i)(ii)(vi) | 2016 | Wpis wraz z Argentyną, Belgią, Francją, Niemcami, Indiami i Szwajcarią[24]. Obejmuje 17 budowli według projektów Le Corbusiera (1887–1965) – na terenie Japonii gmach National Museum of Western Art w Tokio[24]. | |||||||
1535 | Święta wyspa Okinoshima i związane z nią miejsca w regionie Munakata Sacred Island of Okinoshima and Associated Sites in the Munakata Region | JpPrefektura Fukuoka 34°14′42″N 130°06′20″E/34,245000 130,105556 | KJp (ii)(iii) | 2017 | Święta wyspa Okinoshima, 60 km od zachodniego wybrzeża wyspy Kiusiu, z wieloma stanowiskami archeologicznymi dokumentującymi historyczne obrzędy z okresu od IV do IX w.[25] | |||||||
1495 | Ukryte stanowiska chrześcijańskie w regionie Nagasaki[d] Hidden Christian Sites in the Nagasaki Region | JpPrefektura Nagasaki Prefektura Kumamoto 32°44′02,8″N 129°52′12,8″E/32,734106 129,870236 | KJp (iii) | 2018 | 10 wiosek w zachodniej części wyspy Kiusiu i na sąsiednich wyspach, Bazylika 26 męczenników japońskich i ruiny zamku Hara – świadectwo ukrytych wspólnot chrześcijańskich w epoce zakazu wiary chrześcijańskiej i ich ożywienia po jego zniesieniu w 1873 roku[26]. | |||||||
1593 | Grupa grobów tumulusowych Kofun w Mozu-Furuichi: kopce grobowe w starożytnej Japonii Mozu-Furuichi Kofun Group: Mounded Tombs of Ancient Japan | JpPrefektura Osaka 34°33′44″N 135°36′34″E/34,562222 135,609444 | KJp (iii)(iv) | 2019 | 49 kofunów z okresu od III do VI wieku na płaskowyżu w pobliżu Osaki, wyróżniających się charakterystycznym kształtem – dziurki od klucza, muszli, kwadratu lub okręgu; miejsca pochówku przedstawicieli elit, zdobione glinianymi rzeźbami (haniwa)[27]. | |||||||
1632 | Prehistoryczne miejsca zabytkowe z okresu Jōmon w północnej Japonii Jomon Prehistoric Sites in Northern Japan | JpHokkaido Prefektura Aomori Prefektura Iwate Akita 41°03′56,0″N 140°33′08,0″E/41,065556 140,552217 | KJp (iii)(v) | 2021 | Liczne stanowiska archeologiczne związane z kulturami z okresu Jōmon[28]. | |||||||
1574 | Amami Ōshima, Tokunoshima, północna część wyspy Okinawa i wyspa Iriomote Amami-Oshima Island, Tokunoshima Island, Northern part of Okinawa Island, and Iriomote Island | JpPrefektura Kagoshima Prefektura Okinawa 28°18′35″N 129°24′57″E/28,309722 129,415833 | PJp (x) | 2021 | Odizolowane wyspy charakteryzują się bogactwem flory i fauny z wieloma gatunkami endemicznymi[29]. |
Obiekty na japońskiej Liście Informacyjnej UNESCO
Poniższa tabela przedstawia obiekty na japońskiej Liście Informacyjnej UNESCO:
- Nr ref. – numer referencyjny UNESCO;
- Obiekt – polskie nazwa obiektu wraz z jej angielskim oryginałem na japońskiej Liście Informacyjnej[2];
- Położenie – miasto, prefektura; współrzędne geograficzne;
- Typ – klasyfikacja według zgłoszenia[4]:
- kulturowe (K),
- przyrodnicze (P),
- kulturowo–przyrodnicze (K,P);
- Rok wpisu – roku wpisu na Listę Informacyjną;
- Opis – krótki opis obiektu wraz z informacjami o jego zagrożeniu.
Nr ref. | Obiekt | Zdjęcie | Położenie | Typ | Rok | 370 | Świątynie, chramy i inne obiekty dawnej Kamakury Temples, Shrines and other structures of Ancient Kamakura | JpPrefektura Kanagawa 35°19′00″N 139°34′00″E/35,316667 139,566667 | KJp (i)(ii)(iii)(iv)(vi) | 1992 | Kamakura – dawny ośrodek władzy samurajów od 1192 do 1868 roku z wieloma świątyniami, miejscami kultu i innymi obiektami historycznymi[30]. | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
374 | Hikone-jō Hikone-Jo (castle) | JpPrefektura Shiga 35°16′00″N 136°15′00″E/35,266667 136,250000 | KJp (i)(ii)(iii)(iv) | 1992 | Hikone-jō – dobrze zachowany zamek ze złotej ery architektury zamkowej na początku XVII w.[31] | |||||||
5097 | Asuka-Fujiwara: stanowiska archeologiczne dawnych stolic Japonii i związanych z nimi obiektów Asuka-Fujiwara: Archaeological sites of Japan’s Ancient Capitals and Related Properties | JpPrefektura Nara 34°28′13″N 135°49′25″E/34,470278 135,823611 | KJp (ii)(iii)(iv)(v)(vi) | 2007 | Liczne stanowiska archeologiczne związane z dawnymi stolicami w Asuka-kyō i Fujiwara-kyō z pozostałościami pałaców i rezydencji cesarza oraz dworu cesarskiego, pozostałościami świątyń i grobowców (m.in. Takamatsuzuka, Kitora)[32]. | |||||||
5572 | Kompleks kopalni w Sado, głównie kopalni złota The Sado complex of heritage mines, primarily gold mines | JpPrefektura Niigata 38°02′08″N 138°14′22″E/38,035556 138,239444 | KJp (ii)(iii)(iv) | 2010 | Kompleks dawnych kopalni, głównie kopalń złota, na wyspie Sado, gdzie srebro i złoto było wydobywane od czasów starożytnych i gdzie rozwinięto zaawansowane systemy wydobycia surowców i zarządzania kopalniami[33]. | |||||||
5760 | Hiraizumi–świątynie, ogrody i stanowiska archeologiczne związane z buddyzmem Czystej Krainy (poszerzenie wpisu) Hiraizumi – Temples, Gardens and Archaeological Sites Representing the Buddhist Pure Land (extension) | JpPrefektura Iwate 38°59′37″N 141°07′11″E/38,993611 141,119722 | KJp (ii)(iii)(vi) | 2012 | Poszerzenie istniejącego wpisu[34]. |
Uwagi
- ↑ Na mapie nie zaznaczono 23 indywidualnych obiektów związanych z rewolucją przemysłową w epoce Meiji oraz wysp Ogasawara.
- ↑ Na mapie nie zaznaczono wszystkich indywidualnych stanowisk archeologicznych z okresu Jōmon.
- ↑ Polskie nazwy podane są za Polskim Komitetem ds. UNESCO[3].
- ↑ Tłumaczenie wolne – strona Polskiego Komitetu ds. UNESCO nie podaje tego wpisu.
- ↑ Na mapie nie zaznaczono wszystkich indywidualnych stanowisk archeologicznych wpisanych jako Asuka-Fujiwara.
Przypisy
- ↑ UNESCO: Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- ↑ a b c d e UNESCO: Japan. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- ↑ Japonia. Polski Komitet ds. UNESCO. [dostęp 2020-07-28].
- ↑ a b UNESCO: The Criteria for Selection. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- ↑ a b UNESCO: Buddhist Monuments in the Horyu-ji Area. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Himeji-jo. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Yakushima. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Shirakami-Sanchi. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Historic Monuments of Ancient Kyoto (Kyoto, Uji and Otsu Cities). [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Historic Villages of Shirakawa-go and Gokayama. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Hiroshima Peace Memorial (Genbaku Dome). [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Itsukushima Shinto Shrine. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Historic Monuments of Ancient Nara. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Shrines and Temples of Nikko. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Gusuku Sites and Related Properties of the Kingdom of Ryukyu. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Sacred Sites and Pilgrimage Routes in the Kii Mountain Range. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Shiretoko. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Iwami Ginzan Silver Mine and its Cultural Landscape. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Hiraizumi – Temples, Gardens and Archaeological Sites Representing the Buddhist Pure Land. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- ↑ a b UNESCO: Ogasawara Islands. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Fujisan, sacred place and source of artistic inspiration. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Tomioka Silk Mill and Related Sites. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Sites of Japan’s Meiji Industrial Revolution: Iron and Steel, Shipbuilding and Coal Mining. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- ↑ a b UNESCO: The Architectural Work of Le Corbusier, an Outstanding Contribution to the Modern Movement. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Sacred Island of Okinoshima and Associated Sites in the Munakata Region. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Hidden Christian Sites in the Nagasaki Region. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Mozu-Furuichi Kofun Group: Mounded Tombs of Ancient Japan. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Jomon Prehistoric Sites in Northern Japan. [dostęp 2021-08-09]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Amami-Oshima Island, Tokunoshima Island, Northern part of Okinawa Island, and Iriomote Island. [dostęp 2021-08-09]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Temples, Shrines and other structures of Ancient Kamakura. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Hikone-Jo (castle). [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Asuka-Fujiwara: Archaeological sites of Japan’s Ancient Capitals and Related Properties. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- ↑ UNESCO: The Sado complex of heritage mines, primarily gold mines. [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Hiraizumi – Temples, Gardens and Archaeological Sites Representing the Buddhist Pure Land (extension). [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
- p
- d
- e
Kulturowe |
| ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Przyrodnicze |
|
- ↑ Wspólnie z Argentyną, Belgią, Francją, Niemcami, Indiami i Szwajcarią.