Książęta dzielnicowi w Polsce

 Zasugerowano, aby zintegrować ten artykuł z artykułem Polska w okresie rozbicia dzielnicowego.
Uzasadnienie: Przecież to jest to samo

W artykule zamieszczono wykres, przedstawiający okresy i obszary panowania książąt dzielnicowych w Polsce w czasie rozbicia dzielnicowego (1138-1320).

Linia czasowa

Władysław I oświęcimskiKsięstwo oświęcimskieKazimierz cieszyńskiMieszko cieszyńskiKsięstwo cieszyńskieWładysław bytomskiSiemowit bytomskiKazimierz bytomskiKsięstwo bytomskieLeszek raciborskiPrzemysław raciborskiKsięstwo raciborskieMieszko PlątonogiKsięstwo raciborskieBolesław II opolskiBolko I opolskiWładysław opolskiMieszko II OtyłyKazimierz I opolskiMieszko I PlątonogiJarosław opolskiKsięstwo opolskieHenryk I jaworskiBernard świdnickiBolko I SurowyHenryk V BrzuchatyKsięstwo świdnickieBolesław III RozrzutnyKsięstwo legnickieHenryk V BrzuchatyBolesław II RogatkaKsięstwo legnickieHenryk VI DobryBolesław III RozrzutnyHenryk V BrzuchatyHenryk IV ProbusHenryk III BiałyBolesław II RogatkaHenryk II PobożnyHenryk I BrodatyBolesław I WysokiKsięstwo wrocławskieHenryk IV WiernyHenryk III GłogowskiKonrad I głogowskiKsięstwo głogowskieMieszko PlątonogiBolesław I WysokiBolesław KędzierzawyWładysław WygnaniecŚląskWładysław I ŁokietekWacław IIWładysław I ŁokietekHenryk ProbusKonrad II CzerskiBolesław II MazowieckiLeszek CzarnyBolesław V WstydliwyBolesław I MazowieckiBolesław WstydliwyLeszek BiałyKonrad MazowieckiLeszek BiałyKazimierz SprawiedliwyBolesław KędzierzawyHenryk SandomierskiZiemia sandomierskaPrzemysł IIPrzemysł IWładysław OdonicMieszko StaryWładysław I ŁokietekPrzemko głogowskiJan ŚcinawskiBolesław OleśnickiKonrad I OleśnickiHenryk IV WiernyHenryk III GłogowskiWacław IIIWacław IIWładysław I ŁokietekPrzemysł IIBolesław PobożnyPrzemysł IPrzemysł IBolesław PobożnyBolesław RogatkaHenryk PobożnyWładysław OdonicWładysław LaskonogiOdon MieszkowicMieszko StaryWielkopolskaTrojden IKsięstwo czerskieBolesław PobożnyBolesław PobożnyHenryk PobożnyHenryk BrodatyWładysław LaskonogiOdon MieszkowicSiemowit IIKsięstwo rawskieBolesław II MazowieckiKonrad II CzerskiBolesław II MazowieckiSiemowit IBolesław I MazowieckiMazowszeTrojden ISiemowit IIWarszawaKonrad II CzerskiKsięstwo czerskieWacław płockiBolesław II MazowieckiKsięstwo płockieBolesław II MazowieckiKsięstwo płockieWładysław GarbatySiemowit dobrzyńskiKsięstwo dobrzyńskieKazimierz KujawskiKujawyKazimierz II KujawskiWładysław I ŁokietekBrześć KujawskiKazimierz III gniewkowskiPrzemysł ILeszek InowrocławskiZiemomysł inowrocławskiBolesław PobożnyZiemomysł inowrocławskiKsięstwo inowrocławskieKonrad MazowieckiKonrad MazowieckiLeszek BiałyKazimierz SprawiedliwyLeszek Bolesławowic (zm. 1186)Bolesław KędzierzawyKujawyMazowszeWładysław I ŁokietekWacław IIIWacław IIPrzemysł IIHenryk ProbusLeszek CzarnyBolesław V WstydliwyKonrad MazowieckiBolesław RogatkaHenryk PobożnyHenryk BrodatyMałopolskaKazimierz II ŁęczyckiKsięstwo ŁęczyckieKazimierz KujawskiKsięstwo ŁęczyckieKonrad MazowieckiHenryk BrodatyWładysław LaskonogiLeszek BiałyHenryk BrodatyLeszek BiałyMieszko PlątonogiLeszek BiałyWładysław LaskonogiMieszko StaryLeszek BiałyMieszko StaryLeszek BiałyKazimierz SprawiedliwyMieszko StaryKazimierz SprawiedliwyMieszko StaryBolesław KędzierzawyWładysław WygnaniecDzielnica senioralnaWładysław I ŁokietekBrześć KujawskiKsięstwo sieradzkieLeszek CzarnyKsięstwo sieradzkieWładysław I ŁokietekWacław IIWładysław I ŁokietekLeszek CzarnyKazimierz KujawskiKonrad MazowieckiKsięstwo łęczyckieKsięstwo sieradzkieWładysław I ŁokietekWacław IIIWacław IIWładysław I ŁokietekLeszek InowrocławskiPrzemysł IIMściwój IIWarcisław IIŚwiętopełk II WielkiPomorze Gdańskie

Objaśnienia

Ta sekcja od 2022-07 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.
  1. W 1320 r. prowincja ta weszła w skład Królestwa Polskiego pod panowaniem Władysława Łokietka.
  2. Po zabójstwie Leszka Białego (1227) Pomorze stało się samodzielnym księstwem.
  3. W 1308 r. Pomorze Gdańskie zajęli Krzyżacy.
  4. W 1231 r. Henryk Brodaty zajął Małopolskę i został księciem krakowskim. Konradowi Mazowieckiemu została z dawnej dzielnicy senioralnej ziemia łęczycka i sieradzka (oprócz tego Mazowsze i Kujawy).
  5. W 1233 r. Konrad Mazowiecki podzielił prowincję mazowiecko-kujawską na Mazowsze, które oddał najstarszemu synowi Bolesławowi, oraz Kujawy, które oddał drugiemu synowi Kazimierzowi (Kujawskiemu). Konradowi został Sieradz i Łęczyca. Po jego śmierci (1247) te dwie prowincje przejął Kazimierz.
  6. W 1261 r. ks. Kazimierz Kujawski zmuszony był wydzielić swemu najstarszemu synowi Leszkowi Czarnemu Sieradz. Po śmierci Kazimierza w 1267 r. Leszek objął też władzę w Łęczycy. Drugi syn Kazimierza, Siemomysł, został księciem inowrocławskim, a ziemią brzeską władali wspólnie najmłodsi synowie: Władysław Łokietek, Kazimierz II i Siemowit.
  7. Po śmierci Leszka Czarnego w 1288 r. Siemowit został księciem dobrzyńskim, Kazimierz II – łęczyckim, a Władysław Łokietek przejął Brześć i Sieradz. Po śmierci Kazimierza II w 1294 r. Łokietek przejął też Łęczycę.
  8. Księstwo Dobrzyńskie było lennem Królestwa Polskiego, po śmierci Władysława Garbatego w 1351 r. weszło w jego skład.
  9. Księstwo Inowrocławskie było lennem Królestwa Polskiego, w r. 1327 weszło w jego skład.
  10. Bolesław i Konrad (synowie Siemowita) do 1275 r. wspólnie władali Mazowszem, potem Bolesław otrzymał część zachodnią (Płock), Konrad – wschodnią (Czersk). Po śmierci Konrada (1294) Bolesław został księciem całego Mazowsza.
  11. W 1310 Bolesław wydzielił najstarszemu synowi Siemowitowi część północno-wschodnią Mazowsza (Warszawa), młodszemu Trojdenowi – południowo-wschodnią (Czersk), a sam rządził w części zachodniej (Płock).
  12. Po śmierci Bolesława (1313) Trojden został księciem całej części wschodniej (Czersk i Warszawa), a Siemowit – południowo-zachodniej (Rawa). Płock dostał najmłodszy syn Bolesława – Wacław.
  13. W l. 1329-51 księstwo płockie było lennem Czech, potem – Polski. W l. 1351-70 było podzielone między Królestwo Polskie a książąt Warszawy, 1370-81 stanowiło w całości część księstwa mazowieckiego (Warszawy), odtworzone w 1381, w 1495 włączone do Królestwa Polskiego.
  14. Lenno Królestwa Polskiego. W l. 1355-81 i 1488-1526 Warszawa była stolicą całego Mazowsza, w pozostałych okresach – jego części. W 1526 r. Mazowsze włączono do Królestwa Polskiego
  15. W 1345 po śmierci Siemowita księstwo podzielone między bratanków księcia warszawskiego Trojdena. Odtworzone w l. 1426-42, potem włączone do księstwa płockiego.
  16. W 1177 r. syn Mieszka Starego, Odon, wypędził ojca z kraju. W 1181 r. Mieszko powrócił i w wyniku ugody objął władzę w części północnej (Poznań), a Odon – w południowej. Po śmierci Odona władzę na południu przejął jego młodszy brat Władysław (Laskonogi), a po śmierci Mieszka (1202) Władysław został księciem całej Wielkopolski.
  17. W 1234 r. książę wrocławski Henryk Brodaty zajął południową Wielkopolskę (wraz z Poznaniem), a Władysław Odonic pozostał w północnej (Gniezno). Po śmierci Władysława (1239) syn Henryka Brodatego, Henryk Pobożny, zajął też część północną.
  18. W r. 1253 Przemysł I zmuszony był wydzielić młodszemu bratu Bolesławowi (Pobożnemu) część wschodnią Wielkopolski (Kalisz i Gniezno). Po śmierci Przemysła (1257) Bolesław objął władzę w całym kraju.
  19. W 1273 r. Bolesław Pobożny był zmuszony wydzielić Przemysłowi II (synowi Przemysła I) część zachodnią (Poznań), którą kiedyś rządził Przemysł I. Po śmierci Bolesława (1279) Przemysł II objął władzę w całym kraju.
  20. Bracia Bolesław (Wysoki) i Mieszko (Plątonogi) początkowo rządzili wspólnie, ale w 1173 r. Bolesław zmuszony był wydzielić Mieszkowi Racibórz, a najstarszemu synowi Jarosławowi – Opole. Po śmierci Jarosława (1201) Mieszko przejął też Opole.
  21. W 1248 książę wrocławski Bolesław Rogatka był zmuszony podzielić kraj. Dla siebie zostawił część zachodnią (Legnicę), młodszy brat Henryk dostał największą część z Wrocławiem, a najmłodszy Konrad – północno-zachodnią (Głogów).
  22. W 1335 roku księstwo głogowskie stało się lennem Czech, a w l. 1469-90 – Węgier. W 1482 r. północna część księstwa przypadła Brandenburgii, a w 1488 r. Maciej Korwin usunął ostatniego Piasta z Głogowa. W 1506 roku księstwo weszło w skład Czech, a w 1742 – Prus.
  23. W 1273 książę legnicki Bolesław Rogatka wydzielił synowi Henrykowi (Brzuchatemu) na południu księstwo jaworskie. Po śmierci Bolesława (1279) Henryk został księciem legnickim, a Jawor objął jego młodszy brat Bolko (Surowy), który w 1291 r. zdobył Świdnicę.
  24. W 1290 r. zmarł książę wrocławski Henryk IV (Probus). Rok później (po wojnie domowej) Wrocław przejął Henryk Brzuchaty, który musiał wydzielić młodszemu bratu Bolkowi część południową (Świdnicę).
  25. W 1311 r. książę Wrocławia Bolesław (Rozrzutny) był zmuszony wydzielić młodszym braciom części księstwa: Henryk (Dobry) dostał Wrocław, Bolesław przejął Brzeg, a najmłodszy Władysław dostał Legnicę. W 1312 r. Bolesław zajął także Legnicę.
  26. Od 1325 r. księstwo wrocławskie stało się częścią Czech, od 1742 – Prus.
  27. W 1329 r. księstwo legnickie stało się lennem Czech. W 1675 r. zmarł ostatni książę legnicki z dynastii Piastów i księstwo włączono do Cesarstwa Niemieckiego.
  28. W 1392 r. księstwo świdnickie stało się częścią Czech, w 1742 – Prus.
  29. Po śmierci księcia opolskiego Władysława (1282) księstwo podzielili między siebie jego synowie: Mieszko (najstarszy) dostał Cieszyn, Kazimierz (drugi) Bytom, Bolko (trzeci) Opole, Przemysław (czwarty) Racibórz.
  30. Po śmierci Mieszka (1314) księstwo cieszyńskie podzielili między siebie jego synowie: starszy Władysław przejął Oświęcim, młodszy Kazimierz – Cieszyn.
  31. Księstwa opolskie i bytomskie połączyły się w 1498 r., raciborskie – w 1521. Od tego czasu powiększone w ten sposób księstwo opolskie stanowiło lenno Hohenzollernów, następnie Habsburgów, a w 1742 r. weszło w skład Królestwa Prus.
  32. W 1327 r. księstwo cieszyńskie stało się lennem Czech. W 1653 r. włączono je do państwa Habsburgów, gdzie pozostało aż do 1918 r.
  33. W 1327 r. księstwo oświęcimskie stało się lennem Czech, a w poł. lat 50. 15 w. Polski. Ostatecznie przyłączone do Polski w 1564 r.

Zobacz też

Bibliografia

  • Roman Grodecki i in. Dzieje Polski średniowiecznej, t. I, Wyd. Universitas, Kraków, 1995
  • Poczet królów i książąt polskich, Czytelnik, Warszawa, 1987
  • Stanisław Szczur, Historia Polski – średniowiecze, Wydawnictwo Literackie, Kraków, 2002
  • Jerzy Wyrozumski, Historia Polski do roku 1505, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 1986