Kościół Wszystkich Świętych w Górkach Wielkich

Kościół Wszystkich Świętych w Górkach Wielkich
146/60 z dnia 27.02.1960 oraz A-313/78 z 1978[1]
kościół parafialny
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

43-436 Górki Wielkie, Pod Zebrzydkę 6

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Parafia Wszystkich Świętych w Górkach Wielkich

Wezwanie

Wszystkich Świętych

Historia
Data zakończenia budowy

XV wiek

Położenie na mapie gminy Brenna
Mapa konturowa gminy Brenna, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół Wszystkich Świętych w Górkach Wielkich”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Wszystkich Świętych w Górkach Wielkich”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Wszystkich Świętych w Górkach Wielkich”
Położenie na mapie powiatu cieszyńskiego
Mapa konturowa powiatu cieszyńskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół Wszystkich Świętych w Górkach Wielkich”
Ziemia49°46′24,50″N 18°51′19,72″E/49,773472 18,855478
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Kościół Wszystkich Świętych w Górkach Wielkich – rzymskokatolicki kościół parafialny pw. Wszystkich Świętych w Górkach Wielkich. Kościół znajduje się na prawym brzegu Brennicy.

Kościół zbudowano w XV wieku w stylu gotyckim na bazie istniejącej wcześniej kaplicy, przebudowywany w 1662 i XIX w. Za czasów Marklowskich (w 1779) kościół został odnowiony. Po tej rodzinie pozostała płyta nagrobna Erdmana Marklowskiego z 1765, a sam grób znajduje się w obejściu kościoła. Po II wojnie światowej kościół gruntownie odnowiono. W 1980 polichromię wnętrza kościoła wykonali bracia Morawcowie.

W kościele znajduje się późnogotycki kamienny portal zakrystyjny z herbem Góreckich. Dawna chrzcielnica z XVII w. fundacji Jana Góreckiego służy obecnie jako kropielnica. Krzyż przy kropielnicy pochodzi z 1888, ambona barokowa z XVIII w. a ołtarz główny i wystrój kościoła z XIX w.

W murowanej bramie wejściowej prowadzącej na teren kościelny umieszczono płytę nagrobną zmarłego w 1682 właściciela wsi – Henryka Góreckiego.

Ze względu na żyjące na poddaszu kościoła nietoperze, świątynia wraz z bezpośrednim otoczeniem jest obszarem sieci Natura 2000 wpisana pod nazwą "Kościół w Górkach Wielkich" (PLH240008). Obszar ten stanowi jedno z najcenniejszych stanowisk nietoperzy w regionie: w sierpniu liczebność kolonii nocka dużego wynosi ok. 190 osobników, a podkowca małego – 75 osobników[2].

Obok kościoła na niewielkim wzniesieniu (tzw. Kępce Prochaskowej) znajduje się założony w 1858 cmentarz katolicki z kamiennym krzyżem z 1900. Wśród pochowanych tam są m.in. pisarka Zofia Kossak i jej mąż Zygmunt Szatkowski, ich syn Juliusz i jej ojciec Tadeusz a także pisarz ludowy Walenty Krząszcz.

  • Krzyż przed kościołem
    Krzyż przed kościołem
  • Epitafium Henryka Góreckiego
    Epitafium Henryka Góreckiego
  • Tablica upamiętniająca Zofię Kossak
    Tablica upamiętniająca Zofię Kossak

Przypisy

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 marca 2024 .
  2. ↑ Strategia zarządzania obszarem Natura 2000 "Kościół w Górkach Wielkich". [dostęp 2013-09-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-21)]. (pol.).

Bibliografia

  • Marcin Żerański: Śląsk Cieszyński. Od Bielska-Białej do Ostrawy. Cieszyn: Pracownia na pastwiskach, 2012, s. 206-207. ISBN 978-83-933109-3-7.
  • Atrakcje turystyczne gminy Brenna – Kościół parafialny p.w. Wszystkich Świętych w Górkach Wielkich. [dostęp 2013-09-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-21)]. (pol.).
  • Weronika Szewczyk: Wokół Beskidu Śląskiego - przewodnik turystyczny. Wyd. 1. Kraków: Wydawnictwo "Compass", 2012, s. 42. ISBN 978-83-7605-333-2.