IKEA

IKEA

Sklep sieci IKEA w Szczecinie
Państwo	Holandia[1][2][3]
Siedziba	Delft[1][4][5]
Data założenia	28 lipca 1943[6]
Prezes	Jesper Brodin
Dane finansowe
Przychody	35,2 mld € (2020)
Wynik operacyjny	5,247 mld $ (2016)
Wynik netto	4,898 mld $ (2016)
Aktywa	62,933 mld $ (2016)
Kapitał własny	45,371 mld $ (2016)
brak współrzędnych
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

IKEA (albo Ikea^[a]) – przedsiębiorstwo zajmujące się produkcją oraz sprzedażą mebli, a także artykułów dekoracyjnych, założone przez Ingvara Kamprada w 1943 roku, w Szwecji. Nazwa jest akronimem od wyrazów: Ingvar, Kamprad, Elmataryd, Agunnaryd^{[8][9][10][11]}.

Do 1967 roku firma używała zapisu Ikéa^[12]. Od 2008 roku jest jednym z największych sprzedawców mebli na świecie^{[13][14][15][16]}.

Historia

W pierwszych latach funkcjonowania, przedsiębiorstwo prowadziło sprzedaż wysyłkową swoich produktów. Dopiero w 1953 r. otwarto pierwszy stacjonarny salon meblowy.

Sieć publicznie ogłosiła plany wycofania wszystkich plastikowych produktów jednorazowego użytku ze swoich sklepów i restauracji na całym świecie^[17]. Również polskie sklepy, w Gdańsku i Warszawie^[18], wraz z końcem 2019 roku poinformowały o wycofaniu się z używania plastikowych słomek, woreczków do lodu i plastikowych worków na śmieci.

Struktura organizacyjna

Wszystkie spółki tworzące grupę IKEA, należą do holenderskiego koncernu INGKA Holding, którego właścicielem jest fundacja Stichting INGKA^[19], utworzona w 1982 r. przez Kamprada z przyczyn podatkowych w Holandii.

Polska jest drugim po Chinach największym producentem mebli sprzedawanych w sklepach IKEA na świecie^[20]. IKEA współpracuje z Ikano Bankiem^[21].

IKEA Industry Group

IKEA jest właścicielem tartaku oraz grupy przemysłowej IKEA Industry (produkcja drewnianych mebli i komponentów)^[22][23].

BoKlok

BoKlok to firma Ikei i Skanska^[24]. Firma zbudowała ponad 11 tys. tanich domów w Finlandii, Szwecji, Norwegii. Obecnie ma budować w Wielkiej Brytanii^[25]. To domy z prefabrykatów – są one budowane w fabryce, a potem montowane w odpowiedniej lokalizacji. W Wielkiej Brytanii miesięczny czynsz ma wynosić ok. jedną trzecią miesięcznych zarobków, co ma czynić ofertę najmu najtańszą na rynku^[26].

Rynki

W sierpniu 2019 roku IKEA posiadała 430 sklepów w 52 krajach świata^[27].

Daty pierwszych otwarć sklepów w poszczególnych państwach^[28]:

W Polsce

Szwedzka branża meblarska na początku lat 60. rozpoczęła bojkot przedsiębiorstwa za obniżanie cen^[33]. Wtedy to Ingvar Kamprad postanowił nawiązać współpracę z polskimi przedsiębiorstwami. Kamprad swoje pierwsze zamówienie w Polsce złożył w styczniu 1961 roku w Zakładach Mebli Giętych w Radomsku i dotyczyło między innymi 500 sztuk krzeseł Ögla wytwarzanych z giętego drewna bukowego. Krzesło to cztery lata później w teście magazynu „Allt i Hemmet” zostało uznane za wizytówkę jakości przedsiębiorstwa. Jeszcze w tym samym roku Ingvar Kamprad wraz z projektantami mebli IKEA odwiedził targi poznańskie. W kolejnym roku zamówił w Famegu 20 tys. sztuk tego typu krzeseł. Do roku 2010 wartość zamówień przedsiębiorstwa IKEA w Polsce wzrosła do około 6 mld zł^[34]. Pierwszy kontrakt IKEA w Polsce dotyczył produkcji mebli i został zawarty z przedsiębiorstwem państwowym Fameg w 1961 roku. 19 września 1990 roku firma uruchomiła Start Shop przy ulicy Grażyny Bacewiczówny na warszawskich Stokłosach oferujący ograniczony skład mebli oraz dodatki^[35][36]. W 1992 roku zamieniła go na pierwszy pełny sklep firmy znajdujący się przy Alejach Jerozolimskich (przy skrzyżowaniu z ulicą Żelazną) w Warszawie, zaś w 1993 roku najstarszy obecnie działający sklep otworzono w Jankach^[37][38]. Poza sklepami IKEA posiada kilkanaście punktów odbioru zamówień ze sklepu internetowego oraz dodatkowe punkty mobilne umożliwiające odbiór produktu z ciężarówek sieci w określonych godzinach^[39].

Krytyka

Z końcem 1997 szwedzka telewizja wyemitowała film o wykorzystywaniu pracy dzieci w zakładach produkujących dla IKEA w Wietnamie i na Filipinach. Przedsiębiorstwo nie zerwało jednak współpracy z tymi podmiotami argumentując, że w tych krajach prawo zezwala na takie praktyki^[40]. W katalogu produktów z 2001 r. przedsiębiorstwo napisało: „Praca dzieci w dzisiejszych czasach jest nie do zaakceptowania, choć w kilku krajach, gdzie odbywa się nasza produkcja jest rozpowszechniona”^[41]. Dietrich Garlichs, przewodniczący UNICEF Niemcy, stwierdził: „Tak, IKEA finansuje projekty UNICEF. Ale to nie oznacza automatycznie, że przy produkcji dla IKEA nie pracują dzieci”^[41].

Johan Stenebo, były bliski współpracownik założyciela, napisał książkę pt. Sanningen om IKEA (Prawda o IKEA), w której zarzucił Ingvarowi Kampradowi m.in. pranie brudnych pieniędzy i rasizm^[42].

Zobacz też

Zobacz hasło IKEA w Wikisłowniku

• IKEA Billy

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Ingvar Kamprad: Testament Sprzedawcy Mebli. Mały Słownik IKEA. Inter IKEA Systems B. V., 2007. [dostęp 2019-07-30]. (pol.).
• Mirel Bikic, Olle Wemne: Controlling Organizational Culture. A Critical Case Study of a Retail Company’s Organizational Culture. Lund: Lund University, 2017. [dostęp 2019-08-22]. (ang.).
• Jay B. Barney. Organizational Culture: Can It Be a Source of Sustained Competitive Advantage?. „The Academy of Management Review”. 11 (3), s. 656–665, lipiec 1986. Nowy Jork: Academy of Management. DOI: 10.2307/258317. [dostęp 2019-08-22]. (ang.). 

Linki zewnętrzne

• Witryna internetowa sieci Ikea w Polsce
• Witryna internetowa sieci Ikea na świecie (ang.)