Herman Melville

Data i miejsce urodzenia

1 sierpnia 1819
Nowy Jork

Data i miejsce śmierci

28 września 1891
Nowy Jork

Dziedzina sztuki

powieściopisarz, poeta, eseista

Ważne dzieła

Moby Dick
Billy Budd

Multimedia w Wikimedia Commons

Cytaty w Wikicytatach

Herman Melville (ur. 1 sierpnia 1819 w Nowym Jorku, zm. 28 września 1891 tamże) – amerykański powieściopisarz, poeta i eseista.

Życiorys

Był synem kupca pochodzenia szkockiego. Jego ojciec zbankrutował, kiedy Herman miał 15 lat. Wcześnie musiał rzucić szkołę i imał się różnych zajęć. Był między innymi robotnikiem rolnym, ekspedientem, urzędnikiem bankowym i nauczycielem. Wiele lat spędził na morzu, na statku wielorybniczym, a swoje doświadczenia zawarł w późniejszej twórczości.

Jego najsłynniejszym dziełem, zaliczanym do kanonu literatury światowej, jest Moby Dick, fikcyjna opowieść o białym kaszalocie. Pomysł do jej napisania zaczerpnął Melville z prawdziwej historii statku wielorybniczego Essex, jednak znacznie ubarwił historię, wplatając nawet do niej drobne elementy fantasy (m.in. ludzką inteligencję kaszalota). Przedstawił w niej żywy obraz społeczności wielorybników i właścicieli statków wielorybniczych oraz zawarł alegorię odwiecznej walki dobra ze złem.

Twórczość

powieści
- Taipi (Typee, 1846)
- Omoo (1847)
- Mardi (1849)
- Redburn (1849)
- Biały kubrak (White Jacket, 1850)
- Moby Dick (1851)
- Pierre: or, The Ambiguities (1852)
- Kopista Bartleby, Historia z Wall Street (Bartleby, The Scrivener, 1853)
- Oszust (The Confidence-Man: His Masquerade, 1857)
inne
- Billy Budd (1924)
- Clarel: A Poem and Pilgrimage in the Holy Land (1876)
- Weranda i inne opowiadania (The Piazza Tales, 1856)

Upamiętnienie

Na jego cześć nazwano gatunek kopalnego (mioceńskiego) wieloryba Livyatan melvillei^[1].

Polskojęzyczne opracowania poświęcone życiu i twórczości Hermana Melville’a

Paweł Jędrzejko: Melville w kontekstach. Sosnowiec-Katowice-Zabrze: BananaArt.Pl/ExMachina/M-Studio, 2007 (tam także: „Kalendarium publikacji melvillistycznych w Polsce 1864-2007) (pełny tekst w wolnym dostępie).
Paweł Jędrzejko: Płynność i egzystencja. Doświadczenie lądu i morza a myśl Hermana Melville’a. Sosnowiec-Katowice-Zabrze: BananaArt.Pl/ExMachina/M-Studio, 2008 (pełny tekst w wolnym dostępie)

Zobacz też

literatura amerykańska

Przypisy

↑ OlivierO. Lambert OlivierO. i inni, The giant bite of a new raptorial sperm whale from the Miocene epoch of Peru, „Nature”, 466, 1 lipca 2010, s. 105–108 [zarchiwizowane z adresu 2017-12-01] .